F. I. Xaydarov, N. I. Xalelova umumiy psixologiya

Akc ettirish nazariyasi- in'ikos nazariyasi; psixik hodisalar borliqni aks ittirishning shakllaridan biri deb qaraladigan nazariya.
Animizm (lot. anima - jon) - odam, hayvonot, o’simlik, predmetlarda mustaqil on borligi haqidagi tasawur tizimi.
Asab tizimi - xayvon va odam organizmining barcha funksiyalarini o’zaro lamda tashqi muhit bilan to’g’rilab, uyg’unlashtirib turuvchi a'zolar tizimi.
Birinchi signal tizimi - narsa va xodisalaming sezgi, a'zolariga bevosita ta'sir stishi natijasida bosh miya yarim sharlari qobig’ida hosil bo’ladigan shartli muvaqqat lerv bog’lanishlari, u sezgi va idrok turlarida namoyon bo’ladi.
Bosh miya - markaziy nerv tizimining old (yuqori, oliy) qismi bo’lib, u bosh niya qobig’ida joylashgan oliy nerv tizimining moddiy asosi.
19
Bosh miya katta yarim sharlari - bosh miyaning ikki pallasi. Uning ustki qismi uchun chuqur bo’lmagan o’nqir cho’nqirlardan iborat. Bosh miya katta yarim shari orqa, old, yon, orolcha, orqa umurtqalarga bo’linadi. Miya nerv kataklari neyronlardan iborat bo’lib, ikki katta yarim sharlar po’stlog’ini tashkil etadi. Miyadagi oq suyuqlik neyron o’siintalaridar. tarkib topib, miya yo’Ilarini ko’rsatib turadi.
Vegetativ nerv tizimi (lot. vegetatio - o’simlik) - nerv tizimining organizm ichki a'zolari faoliyatini va modda almashinuvini boshqarib turadigan bir qismi. V.n,t, markaziy nerv tizimi bilan uzviy bog’liq bo’lib, bu bosh miya qobig’i tomonidan boshqariladi. V.n.t. simpatik va parasimpatik nerviar deb ataluvchi ikki qismga bo’linadi,
Dualizm (lot, duafis - ikki yoqqlami) - borliq ham moddiy, ham ruhiy bo’lgan ikki asosdan tashkil topgan deb hisoblovchi falsafiy ta'limot bo’lib, psixofizik parallelizm konsepsiyasining asosidir.