Fakulteti Nооrganik mоddalar kimyoviy tеxnоlоgiyasi

Masala №5. Flotatsiyalangan kolchedanni yoqishda hosil bo’luvchi
temir zangi chiqishi miqdori hisoblari

Masalaning sharti:

Tarkibida 51% oltingurgut bo’lgan temir kolchedanidan 20 t/soat yoqilsa kuniga necha tonna Fe₂O₃ ko’rinishidagi temir zangi hosil bo’ladi, agarda temir zangidagi oltingurgut miqdori 0,4% tashkil etsa va temir kolchedanining yo’qolish koeffitsentni 2% tashkil qilsa.

Berilgan:

m=14t/soat
Ps(a)=51% S(flat)
Ps(3)=0,4%
FeS₂ =2% yo’qotish
=24 soat =kun
m₍₃₎Fe₂O₃=?

Masalaning echimi:

1. Avvalam bor temir kolchedanini Fe₂O₃ shaklida zang hosil qilish reaktsiyasini yozamiz:
4 FeS_2(k)+11O_{2 (g)}=2Fe₂O₃ +8SO_2(g) +Q

2. Temir zangi chiqishini aniqlaymiz.

t Fe₂O₃/ FeS
3. Amaliyotda yoqilayotgan temir kolchedani miqdorini hisoblaymiz:


t/soat

Hosil bo’lgan Fe₂O₃ miqorini aniqlaymiz:

t Fe₂O₃/soat

5. Bir kunda hosil bo’layotgan temir zangi miqdorini hisoblaymiz:

m₃=m₂ t/soat ּτ soat = 13,33ּ24=319,87 t Fe₂O₃/kun


Masala №4. Temir kolchedanini issiqligi hisoblari

Masalaning sharti:

Kuniga 450 t temir kolchedani yonganda soatiga ajralib chiqadigan yonish reaktsiyasi issiqligi hisoblansin. Agarda kolchedan tarkibida oltingurgut miqdori 52% ni va temir zangi Fe₃O₄ shaklida hosil bo’lib, temir zangi tarkibida 2,5% oltingurgut bo’lib, temir kolchedanini ishlab chiqirishdagi yo’qolishi 1,9% ni tashkil etsa.

Berilgan:

1. m=450 t/kun
2. Ps(a)=50% S (amal) 52
3. Ps(3)=2,5% S
4. =1,9
5. zang= Fe₃O₄
6. τ=24 soat/kun

Masalaning echimi:

1. Avvalam bor temir kolchedanini yonish reaktsiyani yozamiz:

3FeS₂+8O₂=Fe₃O₄+6SO₂+Q

2. Temir zangini chiqishini hisoblaymiz:

kg Fe₃O₄/ kg FeS₂

3. Temir kolchedanini yonish foyizini hisoblaymiz:

Ps(yo) =Ps(a)-xּPs(3) =52%-0,66ּ2,5%=50,35 %

4. 1 kg FeS₂ yonganda chiqqan issiqlikni hisoblaymiz:

30,2ּPs(yo) = kkal/kg FeS₂=30,2ּ50,35 =1520,6 kkal/kg

5. Soatiga necha tonna temir kolchedani yonganini aniqlaymiz

6. Temir kolchedanini amaliyotda yo’qolishini e`tiborga olib, uni sarfini hisoblaymiz:

m₂=m₁(1-(%/100%))=18750(1-(1,9/100))=18393,8 kg FeS₂ /soat
7. Soatiga necha kilokalloriya issiqlik ajralib chiqadi?

Q= ּm₂=18393,8ּ1520,6=27969536 kkal/soat

8. Xalqaro SI sistemasi bo’yicha hosil bo’layotgan issiqlik miqdorini aniqlaymiz:

Q₁= 4,19*Q= 4,19*27969536= 117192350 kj/soat