Falsafa va uning jamiyat hayotidagi roli Reja

Mifologik va diniy dunyoqarashning
oʼzaro oʼxshashligi va farqi:
O’zaro o’xshashligi:
Mif kabi din
zamirida ham eʼtiqod,
tuygʼu va emotsiyalar
yotadi
Farqi:
Аgar mifologiyada anʼnaga, rivoyat
qiluvchining yaʼni oqsoqolning obroʼsiga
eʼtibor kuchli boʼlsa, dinda gʼayrioddiy
narsalarga eʼtiqod birinchi oʼrinda boʼladi.
Oliy kuchlar nomidan rivoyat qiluvchi
ruhoniylar obroʼsi esa, ikkinchi darajali rol
oʼynadi. Din – murakkab maʼnaviy tuzilma
va ijtimoiy hodisa boʼlib, unda eʼtiqod birinchi
oʼringa qoʼyiladi va hamisha bilimdan ustun
turadi.
Diniy dunyoqarash
Din – dunyoqarashning shakli bo’lib, inson hayoti va olamga taʼsir qiluvchi fantastik, g’ayritabiiy
Kuchlar borligiga ishonishga asoslangan. Diniy dunyoqarash olamni hissiy, emotsional (ratsional emas)
qabul qilish shakli bilan belgilanadi. Din miflar koʼrib chiqqan savollarni koʼrib chiqadi.
DINLAR TASNIFI
Urug’ – qabila
dinlari
Milliy dinlar
Jahon dinlari

Dinning аsosiy vazifalari :

Dunyoqarashni shakllantirish vazifasi
To‘ldiruvchanlik, ruhiy madadkorlik (kompensatorlik) vazifasi
Birlashtiruvchilik (integratorlik) vazifasi
Nazorat qiluvchilik (regulyatorlik) vazifasi
Aloqa bog‘lovchilik (kommunikativ) vazifasi
Qonunlashtirish (legitimlovchilik) vazifasi
Monoteizm - koʼp sonli xudolar orasida kuch-qudratda yagona bir xudoni farqlab, shu tariqa dunyoviy podsho hukm suruvchi real hayot haqidagi oʼz tasavvurlarini yagona va qudratli xudo yashaydigan narigi dunyo bilan goʼyoki muvofiq holatga keltirilishidir (yunon. mono – bir va theos – xudo )
Zardushtiylik
Yahudiylik
Xristianlik
Islom

Falsafaning predmeti, asosiy masalalari, tuzilmasi, funksiyalari

• Falsafa fani - insoniyat tarixidagi eng qadimiy ilmlardan biri. Olam va uning yashashi, rivojlanishi va taraqqiyoti, hayot va inson, umrning mohiyati, borliq va yoʼqlik kabi koʼplab muammolar haqida bahs yuritadigan fan.
• Falsafa tabiat va insoniyat jamiyati taraqqiyotining sabablari va mohiyatini, o’ziga xos xususiyatlari va qonuniyatlarining xarakteri va harakatlantiruvchi kuchlarini ilmiy asosda tushuntirib beradi. Olam doimo harakatda, o’sish, o’zgarish va rivojlanishda.