Falsafaning umumbashariy fan ekani, uning bahs mavzulari va


Ong - nafaqat psixologiya, balki falsafiy fanning asosiy tushunchalaridan biri. Falsafada


Download 26.42 Kb.
bet3/3
Sana03.12.2023
Hajmi26.42 Kb.
#1800911
1   2   3
Bog'liq
falsafa seminar

Ong - nafaqat psixologiya, balki falsafiy fanning asosiy tushunchalaridan biri.
Falsafada tushuncha ong boshqa muhim falsafiy tushuncha bilan qiyoslash orqali ochiladi masala. Demak, ongning mohiyatini tushunish materiya va ong o'rtasidagi munosabat masalasini hal qilish usuliga, ongni tushunishga bog'liq bo'lib chiqadi. lekin keng yoki tor ma'noda.
Falsafada ongni atrofdagi voqelikni aqliy aks ettirishning eng yuqori qobiliyati sifatida belgilash mumkin. Ong faqat insonga xosdir. Ong ichki va tashqi olamni befarq, hissiyotsiz aks ettirishi mumkin emas. Bir vaqtning o'zida shaxsning ichida sodir bo'ladigan tajriba va bilim haqida ong hodisasi haqida gapirish kerak.
Ongning yana bir ta'rifi mavjud - atrofdagi voqelikning maqsadli aks etishi, uning asosida uning xatti-harakati tartibga solinadi. Inson tafakkuri uzoq vaqt davomida ushbu ong g'oyasiga bordi. Shu bilan birga, uzoq vaqt davomida ongsiz va ong bir edi, bir-biridan ajralgan emas. Ong ko'pincha aql va fikrlash bilan tenglashtirilgan.
Ongni ajratishning katta muammosi, uning ta'rifi shundaki, har bir ong harakatida shaxsning o'ziga xosligi va o'ziga xosligi qulab tushadi. Ong tom ma'noda insonning har bir ko'rinishida namoyon bo'ladi. Nitsshening fikricha, uni hayot tajribasidan ajratib bo‘lmaydi. U bilan birgalikda o'rganish kerak.
Falsafa ongni yaxlit tizim deb hisoblaydi. Biroq, har bir shaxsda falsafiy yo'nalish u butunlay boshqacha tuzilishga ega. Masalan, A.Spirkin uchta asosiy sohani belgilaydi: kognitiv, hissiy, kuchli iroda.
Ammo C.G.Jung allaqachon ongli va ongsiz darajada o'zini namoyon qiladigan ongning to'rtta funktsiyasini aniqlaydi: fikrlash, his-tuyg'ular, hislar, sezgi.
Hozirgacha faylasuflar ongning aniq tuzilishini berishga harakat qilmoqdalar, ammo bularning barchasi ma'lum darajada sub'ektiv ravishda amalga oshiriladi.
1. Ong haqida tushuncha. Ongni tushuntirishga turli falsafiy yondashuvlarni tahlil qilish.
2. Ong va ongsizlik. Ongsizlik haqida psixoanaliz.
3. Reflektsiya materiyaning universal xossasi sifatida. Reflektsiya shakllari.
4. Ongning biologik old shartlari.
5. Antroposotsiogenezda ongning shakllanishi.
6. Ong va til.
7. Ong va sun’iy intellekt.
Kundalik hayotda tushuncha va so'z ongi ko'pincha aqlning ekvivalenti sifatida ishlatiladi, ya'ni. aqliy d-ti tushunchasini almashtiradi. Ong - bu biz bilgan va bilmagan narsalarimizni anglashdir. Faqatgina odamning o'zi ma'lum bir vaqtda ongli yoki yo'qligini bilishi mumkin. Biror kishi uchun bu qarorni hech kim qabul qila olmaydi. Kuzatish orqali ongning mavjudligi yoki yo'qligini tekshirish mumkin emas.
Hozirgi vaqtda falsafada ong tushunchasi inson ruhiyatining eng yuqori darajasi, uning ruhiy dunyosi, fikrlari, hissiyotlari, irodaviy jarayonlar majmuini anglatadi. An'anaga ko'ra, falsafa ongning uchta sohasini ajratib turadi:
1. oqilona.
2. Hissiy.
3. kuchli irodali.
Ongning eng universal xususiyati intensionallikdir (ong harakatlari va har qanday psixik jarayonlarning biron bir ob'ektga yo'naltirilishi). Barcha ruhiy holatlar va jarayonlarni ikki turga bo'lish mumkin:
1) vaqtinchalik fiksatsiyaga moyil bo'lganlar (fikrlash harakatlari, his-tuyg'ular, irodali impulslar - ularning barchasi tashqi tomonga yo'naltirilgan va ular yordamida odam vaziyatga munosabat bildiradi, unga yo'naltiriladi).
2) vaqtinchalik fiksatsiyasi qiyin bo'lgan yoki, qoida tariqasida, o'rnatish imkonsiz bo'lganlar. Masalan, qiymat tajribalari - bu ko'rsatish qiyin yoki imkonsiz bo'lgan ruhiy holatlar tashqi manba... Ularning o'ziga xosligi shundaki, ular tashqi vaziyatga juda kam bog'liq. Ushbu tajribalarni empirik tahlil qilish samarali emas, lekin ular inson hayotida juda katta rol o'ynaydi.
Ongning barcha ichki tomonlariga e'tibor qaratilmaganligi muayyan holat, lekin qiymat tajribasi belgilangan belgilarda. Qimmatbaho tajribalar o'zaro bog'langan va ma'lum bir yaxlitlikni tashkil qiladi. Barcha qimmatli tajribalar ob'ektivlashtiriladi - bu ularniki. xususiyat... Qiymatli tajribalar yordamida inson yuqori voqelik bilan aloqa o'rnatadi, deb ishoniladi. Haqiqiy qadriyat tajribalari ongni abadiylikni idrok etishga yo'naltirilgandagina paydo bo'ladi.


Download 26.42 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling