Фалсафий тафаккур тараққиёти босқичлари. Ғарб фалсафаси

Неоплатонизмнинг энг машхур намоёндалари
Джованни Пико дела Мирандола ( 1463-1494) «900 тезислар» эклектик асарида диний ва фалсафий таълимотларни бирлаштиришга ҳаракат қилди
Инсонни улуғлаш ва атроф оламдан ажратиб кўрсатиш. алоҳида реаллик сифатида эътироф этиш (фазонинг «тўртинчи олами» сифатида, элементар, осмон ва фариштавий);
Инсоннинг танлаш эркинлиги мавжуд эканлигини эътироф этиш;
Барча фалсафий таълимотларни бирлаштириш ва уларни мослаштириш орқали «олтин марказ»ни аниқлаш.
Натурфилософия (Сўнгги уйғониш даврида (XVI-XVII асрлар) Европада, айниқса, Италияда кенг оммалашган).
Натурфилософиянинг асосий ҳусусиятлари
Дунёга бўлган материалистик қарашни асослаш;
Фалсафани теологиядан ажратишга интилиш;
Теологиядан мустақил бўлган илмий дунёқарашни шакллантириш;
Дунёнинг янги тасвирини илгари суриш (Худо, табиат ва фазо ягонадир, Ер эса оламнинг маркази эмас);
Дунёни билиш мумкинлигини тасдиқлаш ва бунда биринчи навбатда сезгилар ва ақл ёрдамида (Худонинг ваҳийси ёрдамида эмас).
Андреас Везалий фалсафаси (1514-1564)
Дунёнинг келиб чиқишини материалистик асослаб берган;
Ҳайвонларни ўрганиш ёрдамида инсон тузилишини тасвирлаб берган, қадимги Рим табиби Гален даврида (130-200) тиббиётда ҳукм сурган қарашларни рад этди;
Кўпгина анатомик текширувлар натижасида Везалий ўз йўналишини яратди ва машхур бўлган «Инсон танаси тузилиши» номли китоб нашр эттирди, унда ҳақиқатга тўғри келадиган инсон анатомияси батафсил ёритиб берилган.
Николай Коперник (1473-1543), астраномик изланишларга асосланиб борлиқнинг янги тасвирини илгари сурди
Ер оламнинг маркази эмас (геоцентризм ғояси рад этилган);
Қуёш Ерга нисбатан марказ (геоцентризм гелиоцентризм билан алмашган), Ер Қуёш атрофида айланган;
Барча коинот жисмлари ўз йўналиши бўйича ҳаракатланади;
Фазо чексиздир;
Фалсафани теологиядан ажратишга интилиш;
Фазодаги жараёнлар табиий нуқтаи назардан тушунтириб берилган ва ўз «муқаддаслигини» йўқотган.