Фалсафий тафаккур тараққиёти босқичлари. Ғарб фалсафаси

Классик (мумтоз) Суқрат даври (Эр.ав. V аср ўртаси IV охири - қадим Юнон фалсафасининг гуллаб-яшнаган давр)

Суқратгача бўлган файласуфлар, бу даврнинг вакиллари

Асосий йўналишлари
Космос ва табиат моҳиятини ўрганишнинг мумтоз даври ва «Суқротгача»лар томонидан ўрганилиши
Софистлар фалсафаси
Суқрот фалсафаси
«Суқрот» мактабининг юзага келиши
Платон фалсафаси
Аристотель фалсафаси
Суқротчилар даври файласуфлари бирлам-чилик масаласига кам эътибор берганлар
Коинот табиатини яратишда худоларнинг иштирокини фараз қилганлар
Борлиқни пайдо бўлишини тахминий ғоясини илгари сурганлар Платон реал дунёдаги илгариги ёки реал дунёда кўринган тоза ғоялар таълинотини яратган.
фалсафанинг демократик-догматик услубидан диологик-нисбат услубига ўтдилар
Мантиқнинг риволанишига хисса қўшдилар
Амалий фалсафа-таълимотини илгари сурдилар

Эфеслик Гераклит. (милоддан аввал VI асрнинг иккинчи ярим – V асрнинг 1 ярми)-йирик қадимги Юнон файласуфи-фалсафий йўналиши асосчиси. Дастлаб мантиқий мактабга тегишли бўлган

Асосий қарашлари
Оламнинг бошланғич асосини олов деб ҳисоблаган;
Қарама-қаршиликлар бирлиги ва кураши қонунини яратган-диалектиканинг асосий қонуни (Гераклитнинг муҳим фалсафий кашфиётларидан);
Бутун олам доимий ҳаракат ва ўзгаришда деб ҳисоблаган (ариқдан оққан сувга икки марта оёқ босиб бўлмайди);
Табиатдаги моддаларнинг алмашинуви ва тарихнинг даврийлиги тарафдори бўлган;
Оламнинг нисбийлигини тан олган. (денгиз суви инсон учун ифлос, балиқ учун эса тоза, турли вазиятларда инсоннинг айнан бир хил хатти ҳаракати ҳам яхши ҳам ёмон бўлиши мумкин);
Барча нарсалар Дунёвий Ақл билан эгалланади;
Инсон ва олам руҳининг моддийлигини тан олган;
Ҳар қандай жараёнларнинг харакатлантирувчи кучи «кураш»; «уриш (кураш) барча нарсанинг отаси ва онасидир».
Пифогор – (милоддан аввалги V аср)-катта софистларнинг таниқли вакили