Falsafiy tafakkur taraqqiyoti bosqichlari: G‘arb falsafasi

Pifagor ( er. avv. 580— 570 yy.)

• Borliqning asosini raqamlar tashkil etadi
• Raqamlar moddiy va ma'naviy hayotni boshqaradi, shu jumladan axloqni ham.
• Inson qalbi ham raqamlar uyg‘unligidan tashkil topgan.

Pifogorchilar - qadimgi yunon faylasufi va matematigi Pifogor tarafdolrai va izdoshlari (Miloddan avvalgi VI asrning 2-yarmi-V asr boshlari).

Asosiy qarashlari
Barcha narsalarning boshlang‘ich asosi sonlar deb hisoblaganlar (voqelikdagi barcha narsalarni va voqealarni sonlarga bog‘lash va sonlar yordamida o‘lchash mumkin);
Olamni sonlar orqali bilishni himoya qilganlar (sonlar orqali bilishni hissiy idrok orqali bilish deb bilganlar);
Birlikni barcha narsalarning mayda zarrasi deb hisoblaganlar;
Olamning dialektik birligini ko‘rsatuvchi «protokategoriyalarni» ajratishga harakat qilganlar (toq-juft, yorug‘-qorong‘u, to‘g‘ri-qiyshiq, o‘ng-so‘l va h.k.).

Eletchilar

Ksenofan, Parmenid va Zenon
Xudoni insonlar
o‘ylab topishgan
Borliq mavjud,
yuqlik esa mavjud emas. .
«Dialektika» ma'nosi
Zenonning fikridan ichki
qarama-qarshilikni mohirona
topib, ana shu qarama-
qarshiliklarni bartaraf
etishni tushungan.
Apporiyalar:
Dixatomiya.
Axilles.
Yoy.
Stadion yoki stadiy.

Ksenofan (er. Avv. 570- 478 yy.)

-«Xudo tabiatdir»;

«butun borliq, olam birdir»;

«birlik xudodir»;

«xudo sharsimon bo‘lib, odamga qiyosiy»;

«u aql, fikr va azaliy»;

«butun borliq birlikda va o‘zgarmaslikda, u hech qachon tug‘ilmagan, u azaliy sharsimon ko‘rinishda».

«Agarda buqalar, otlar va sherlar inson kabi aqllariga ega bo‘lganlarida edi, unda insonlarga o‘xshab tasviriy san'at asarlarini yaratishlari mumkin edi. Otlar o‘z xudolarini otlarta, buqalar esa xudolarini buqalarga o‘xshatib chizardilar hamda ularning jismiy tuzilishini o‘zlarining jismiy tuzilishlariga o‘xshatardilar».