Tahlilda mutlo q, nisbiy va o`rtacha miqdor ko'rsatkichi orqali biznes rejaning bajarilishi ko`rsatkichini miqdor jixatdan uzgarishi aniqlanadi. Tahillda eng ko`p qo'llaniladigan usul bu taqqoslash usulidr. Uning quyidagi shakli mavjud: 4. Ilg`or korxona ko'rsatkichi billan taqqoslash. Guruxga agratish-urganilayotgan xodisani bir xil alamatiga karab tarkiibiy qismga ajratish tushuniladi Dastlabki ma'lumotlarni qayta ishlash va tekshirishning an'anaviy usullari balansni o'z ichiga oladi. Bundan tashqari, u qo'shimchalar bilan bog'liq omillarning ishlash ko'rsatkichiga ta'sirini o'lchash uchun ishlatiladi. Bog'liqlikning qo'shimcha shaklida umumlashtiruvchi ko'rsatkich bo'laklarning algebraik yig'indisidir. Buxgalteriya balansi usuli asosida mutanosib bo'linish usuli yoki o'z hissasiga qo'shilish usuli ishlab chiqilgan. Balans usuli - bu bir-biri bilan bog`liklik bir qancha miqdorning muvozanatiga ishonch xosil qilish yoki bir necha ma'lum omil yordamida no `malum omilning ta`sirini aniqlash zarur bolgan xolda qo'llaniladi. Zanjirlii bog`lanish usul-ishning natijasiga ta `sir etuvchi bir qancha omilni hisoblashda qo'llaniladi. Analizning bu usalini moxiyati xususida Marks bunday deb yozgan edi: "Omildan xar biri uzgaruvchan deb izchilik bilan qaraladigan bolsa va boshqasi esa xar qanday kombinatsiyaning natijasi topiladi". Iqtisodiy tahlil usullarning orasida eng qadimiysi bu uning an’anaviy usullari bo‘lib, bu usullar nafaqat iqtisodiy tahlilda, balki boshqa fanlarda ham ma’lumotlarni qayta ishlash uchun keng qo‘llaniladi. Ular tahlilning turli bosqichlarida - dastlabki tahlil, umumlashtiruvchi ko‘rsatkichlarni tahlili, Omilli tahlil o‘tkazish jarayonlarida qo‘llanilishi mumkin. Miqdor omili tasarini aniqlash uchun miqdor omilining haqiqiy ko'rsatkichini rejadan farqi rejadagi sifat omiliga kupaytiriladi. Sifat omilini ta `sirini aniqlash uchun ko`rsatrkichning rejadan farqi haqiqiy miqdor omiliga ko`paytiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
