Fanidan test savollari
Download 48.99 Kb.
|
Fanidan test savollari
АКАДЕМИК ЁЗУВ FANIDAN TEST SAVOLLARI Og’ziga talqon solmoq, oftobda qatiq yalashgan, oralaridan qil ham o’tmaydi birikmalari qanday birikma sanaladi? { = Frazeologizm ~ Matal ~ Hadis ~ So’z birikmasi } Xalqning hayotiy tajribasi, donishmandligi negizida vujudga keladigan barqaror birikmalarni belgilang. { = Maqollar ~ Matallar ~ Ertaklar ~ Turg’un birikmalar } Og’zi qulog’ida iborasining mazmuni qaysi qatorda to’g’ri ko’rsatilgan? { = Xursand
Qorishiq undosh fonemalar berilgan qatorni toping. = ch, j(dj), ~ dj, sh, f ~ m, n, ng ~ ng, r, l. Hosil bo‘lish usuliga ko‘ra q hamda g‘ undosh fonemalariga to‘g‘ri tavsif berilgan qatorni toping.{ =q portlovchi undosh; g‘ - sirg‘aluvchi undosh. ~q va g‘ - bo‘g‘iz undoshlari ~g‘ - jarangli undosh; q - jarangsiz undosh ~ q - til undoshi, chuqur til orqa; g‘ - til undoshi, chuqur til orqa} Tovush hosil qilishda ishtirok etadigan faol organni ko‘rsating.{ =Lab ~Tanglay ~Bo‘g‘iz ~ Tish} Tovush hosil qilish yoki lingvistik xussusiyatiga ko‘ra nutq apparatini nechaga bo‘lish mumkin?{ = 2 ga ~ 4 ga ~ 6 ga ~ 3 ga } Tovush hosil qilishda ishtirok etadigan nutq a‘zolarining jamiga?{ =Nutq apparati deyiladi ~Nutq formulasi deyiladi ~Faol nutq a‘zolari deyiladi ~ Nutq artikulyatsiyasi deyiladi} Nutq a‘zolari vositasida hosil qilinadigan, ma‘no ifodalaydigan so‘zlarni shakllantirishda xizmat qiladigan tovushlarga nima deyiladi?{ =Nutq tovushlari ~ Ovoz tebranishlari ~Tovush kuchi ~ Nutq organlari } Ayrim nutq uslubi doirasidagina qo‘llanadigan so‘zlar qanday nomlanadi? { = uslubiy xoslangan so‘zlar ~ atamalar ~ maxsus so‘zlar ~ uslubiy betaraf so‘zlar} Uslubiy betaraf so‘zlarni belgilang.{ = go‘sht, gap, choyxona ~ ega, gap, undosh ~ futbol, kurash, shaxmat ~ traktor, plug, mufti} Adabiy tilning ijtimoiy hayotning ma’lum soha doirasiga, ma’lum nutqiy vaziyatga xoslangan ko‘rinishi ...{ =nutq uslubi hisoblanadi ~adabiy til hisoblanadi ~sohaviy uslub hisoblanadi ~ adabiy so‘zlashuv uslubi hisoblanadi} Ommaviy axborot vositalari uslubi qanday uslub sanaladi?{ =publitsistik uslub ~ilmiy uslub ~rasmiy uslub ~ badiiy uslub} “Yotoqxonada yashovchilar belgilangan tartib-intizom va tozalikka rioya qilmagan taqdirda yotoqxonadan chiqariladi”. Ushbu gap nutq uslublarining qaysi turiga mansub?{ =rasmiy-idoraviy ~badiiy ~publitsistik ~ so‘zlashuv} Uslubiy xoslangan so‘zni belgilang.{ =nigoh ~uy ~so‘zlamoq ~ ovqat} Quyidagi qaysi gap badiiy uslubga xos?{ =Butun osmonni bulutlarning og‘ir, qalin, qoramtir namati qoplagan. ~Stakanlarning ikkovida ham rangli eritma bor. ~Ma’lumotnoma tuman hokimiyatiga ko‘rsatilsin. ~ Sen menga "ovqating undog‘, ovqating bundog‘" degan gapni qilaverma.} Qaysi uslubda atamalar hamda deyiladi, ataladi, kifoya, zarur kabi so‘zlar, mazmunan aniq, ravshan, qat’iy iboralar ishlatiladi?{ =ilmiy uslub ~ommabop uslub ~badiiy uslub ~ rasmiy uslub} Badiiy uslubning kommunikativ vazifasi deganda nima tushuniladi?{ =ma’lum voqea-hodisa haqida axborot berish ~muayyan ijtimoiy masalalarga faol munosabatda bo‘lishlik ~tasviriy ifodalarni qo‘llash ~ o‘quvchiga ta’sir qilish} Qaysi qatorda ilmiy uslubga xos gap berilgan? { =Ega va kesim gapning grammatik asosi hisoblanadi. ~Saxiylik va olijanoblik ulug‘vor fazilatdir. ~Seni hur va ozod kuylaymen. ~ Nedin g‘amnok ko‘rinasiz!} Nutq uslublariga xos xususiyatlar aks etgan javoblar mosligini belgilang. 1) badiiy uslub; 2) ilmiy uslub; 3) publitsistik uslub; 4) so‘zlashuv uslubi; =ijtimoiy masalalarga faol munosabatda bo‘lishlik; ~axborot uchun eng kerakli so‘zlarni ishlatish, nutqiy vositalarni tejash va ortiqcha qo‘llashga intilish; ~axborot berishdan tashqari, estetik ta’sir ko‘rsatish vazifasini bajarish; ~ fan yutuqlarini keng ommaga yetgazish.{ =1 - c; 2 - d; 3 - a; 4 - b ~1 - b; 2 - d; 3 - a; 4 – c ~1 - c; 2 - d; 3 - b; 4 - a ~ 1 - d; 2 - d; 3 - b; 4 – b} Qaysi uslublar ham og‘zaki, ham yozma shakllarga ega? 1) publitsistik uslub; 2) badiiy uslub; 3) rasmiy uslub; 4) ilmiy uslub; 5) so‘zlashuv uslubi { =1, 2, 3, 4 ~1, 2, 3 С) 1, 2, 4 ~ 1, 2, 3, 4, 5} Quyidagilardan qaysilari publitsistik uslubning yozma shakliga mansub? 1) ijtimoiy-siyosiy masalalarga bag‘ishlangan bosh maqolalar; 2) felyetonlar; 3) pamfletlar; 4) murojaatnomalar; 5) ilmiy xulosalar; 6) deklaratsiyalar; 7) chaqiriqlar{ =1, 2, 3, 4, 6, 7 ~1, 2, 3, 4, 5, 6 ~1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 Quyidagi hujjatlarning qaysi birida da’vat etish, axborot o‘z aksini topgan bo‘ladi?{ =buyruq ~bildirgi ~ishonchnoma ~ ma’lumotnoma} Quyidagi hujjatlarning qaysi biri rasmiy uslubning diplomatik uslub turida yoziladi?{ =konvensiya ~jinoiy aktlar ~bildirgi ~ qonun} ”Shaxsiy yoki mulkiy sug‘urta shartnomasi, zarurat tug‘ilganda sug‘irtachiga qarshi da’vo qo‘zg‘atib zararni undirish uchun sudga taqdim etiladigan rasmiy hujjat”. Ushbu izoh qaysi so‘zga tegishli?{ = polis ~ aksiya ~ lizing ~ invistetsiya } Qaysi javobda publitsistik uslubga to‘g‘ri ta’rif berilgan?{ =ommaviy axborot vositalari uslubi ~ ish yuritish qog‘ozlari uslubi ~ voqelikni badiiy tasvir vositalari orqali ifodalash uslubi ~ atamalarga tayanib, fikrni aniq va ixcham shaklda bayon qiluvchi uslub} Qaysi qatordagi uslubiy xato paronimlarni qo‘llash bilan bog‘liq?{ = O‘zak va qo‘shimcha qanday aytilishidan qat’iy nazar o‘zgarmaydi. ~ Dugonajon, bugun menikiga tashrif buyurarsan? ~ Yarog‘ tuta oladigan qari-yu yosh jangga shay turardi. ~ Tambalga ish buyursang, otangdan yaxshi maslahat beradi.} “Muxbirimiz voqea ro‘y bergan joydan xabar beradi”, “voqeaga guvoh bo‘lganlarning so‘ziga ko‘ra”, “muxbirimizning xabar berishicha” kabi iboralar qaysi uslubda qo‘llaniladi?{ = publitsistik uslub ~ rasmiy uslub ~ badiiy uslub ~ ilmiy uslub} Qaysi javobda rasmiy uslubga xos xususiyatlar ko‘rsatilgan? uslubning belgisi qisqalik, soddalik, aniqlikdir; atamalar, ta’riflar, qoidalar asosida ish ko‘radi; fan va texnika tili sanaladi; ibora va jumlalar bir qolipda bo‘ladi; so‘zlar ko‘chma ma’noda ishlatilmaydi{ = 1, 4, 5 ~ 1, 2, 4 ~ 1, 3, 4 ~ 1, 3, 5} Atamalar faqat bir ma’noda qo‘llanib, o‘zi ifodalayotgan tushunchaning tub mohiyatini ko‘rsatishga xizmat qiladigan uslubni aniqlang.{ = ilmiy uslub ~ ommabop uslub ~ badiiy uslub ~ rasmiy uslub} Ilmiy uslubning xususiyatlari haqida berilgan qaysi hukm(lar) to‘g‘ri? sof ilmiy uslubda fan yutuqlarini keng ommaga yetkazish maqsad qilinadi; ilmiy-ommabop uslubda ma’lum fan sohasiga doir atamalar qo‘llansa ham, lekin bu atamalar xalqqa tushunarli bo‘lishi uchun izohlanadi; tarix va adabiyotshunoslik uslubi publitsistik uslubga yaqinroq turadi; ilmiy-ommabop uslubda eng yuqori darajadagi mavhumlashtirish orqali ilmiy xulosalarni bayon qilish kuchli bo‘ladi.{ = 2, 3 ~ 1, 4 ~ 1, 2 ~ 4} Ilmiy uslubning xususiyatlari haqida berilgan qaysi hukm(lar) noto‘g‘ri? sof ilmiy uslubda fan yutuqlarini keng ommaga yetkazish maqsad qilinadi; ilmiy-ommabop uslubda ma’lum fan sohasiga doir atamalar qo‘llansa ham, lekin bu atamalar xalqqa tushunarli bo‘lishi uchun izohlanadi; tarix va adabiyotshunoslik uslubi publitsistik uslubga yaqinroq turadi; ilmiy-ommabop uslubda eng yuqori darajadagi mavhumlashtirish orqali ilmiy xulosalarni bayon qilish kuchli bo‘ladi.{ = 1, 4 ~ 4 ~ 2, 3 ~ 1} “voqeaga guvoh bo‘lganlarning so‘ziga ko‘ra, “muxbirimizning xabar berishicha” kabi iboralar qaysi uslubda qo‘llaniladi?{ = publitsistik uslub ~ badiiy uslub ~ ilmiy uslub ~ rasmiy islub} Imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan so‘zlarni aniqlang. 1) sazavor; 2) talofat; 3) rahmat; 4) xoxlamoq; 5) taqdim; 6) tag‘dir{ = 1, 2, 4, 6 ~ 3, 4 ~ 1, 2 ~ 1, 2, 3, 6} Quyidagi qaysi so‘zlarda nuqtalar o‘rniga sirg‘aluvchi, jarangsiz, lab undoshi yoziladi? 1) a...zal; 2) a...tomobil; 3) sha...qat; 4) sa...do; 5) a...g‘on; 6) mu...affaqiyat{ = 1, 3, 5 ~ 1, 2, 3, 5 ~ 4, 5 ~ 1, 2, 3, 5, 6} Qaysi so‘zlarda u unlisi noto‘g‘ri qo‘llangan? unutmoq; 2) unumli; 3) unub-o‘smoq; 4) umumiylik; 5) umum; 6) umurguzaron{ =3, 6 ~ 1, 2, 4, 6 ~ 3, 4, 5 hokandoz, nomoyish, jaholat, tamosha, tadbiq, mabodo, mojora, tag‘dimot, ma’shum Ushbu so‘zlardan nechtasi noto‘g‘ri yozilgan? { = 7 tasi ~ 5 tasi ~ hammasi to‘g‘ri yozilgan ~ 6 tasi} Qaysi javobda nom to‘g‘ri yozilgan?{ = Osiyo Taraqqiyot Banki ~ Osiyo “Taraqqiyot” Banki ~ “Osiyo” taraqqiyot banki ~ Osiyo taraqqiyot banki} Qaytar bo‘lsam quruq qo‘l ovdan, Qora qozon qolsa qaynovdan, Ham ayrilib o‘lja, ulovdan, Qarzga botar bo‘lsam birovdan, Taskin berib Onam yig‘laydir, Qolganlari yolg‘on yig‘laydir. (To‘ra Sulaymon) Ushbu she’riy parchada fonetik o‘zgarish asosida yozilgan so‘zlar necha o‘rinda qo‘llangan?{ = 5 ~ 3 ~ 4 ~ 2} Imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan so‘zlarni aniqlang.{ = sazovor, muloqot ~ sazovar, muloqat ~ sazavor, mulaqot ~ sazovor, muloqat} Qaysi javobda imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatori berilgan?{ = hijil, xijjalamoq, haspo‘shlamoq ~ xijil, hijjalamoq, xaspo‘shlamoq ~ hijil, hijjalamoq, haspo‘shlamoq ~ xijil, xijjalamoq, xaspo‘shlamoq} Qaysi qatordagi so‘zlar to‘g‘ri yozilgan?{ =Xalq ta’limi vazirligi, Respublika Oliy Kengash ~ Quvasoy sement zavodi, Temuriylar tarixi Davlat muzeyi ~ «G‘afur G‘ulom» nomidagi nashriyot, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi ~ Toshkent viloyati hokimligi, Guliston Davlat Universiteti} 1) boqmoq; 2) bukmoq; 3) sog‘moq; 4) egmoq Ushbu fe’llardan payt ravishdoshi yasalganda ularning qaysi biri fonetik yozuv qoidasi asosida yoziladi? { = 1, 2 ~ 2, 3, 4 ~ 1, 2, 3, 4 ~ 1} Yoshligidan tabiiy fanlarga shunday mehr qo‘ydiki, bu fanlarning sirli olami uning butun borlig‘ini qamrab oldi.{ Ushbu gapda nechta so‘z fonetik yozuv qoidasi asosida yozilgan? =3 ~2 ~ 4 ~5} Juft so‘z imlo qoidasiga ko‘ra to‘g‘ri yozilgan qatorni toping.{ =sa’y-harakat ~sayi-harakat ~ saiy-harakat ~sa’yi-harakat} Nuqtalar o‘rnida bo‘g‘iz tovushi yoziladigan so‘zlarni toping. xayr ... ohlik; 2) xayr- e... son; 3) hoyu... avas; 4) mav ... um; 5) ma ... fiy{ =2, 3, 4 ~1, 2, 3, 4, 5. ~ 1, 3, 5 ~1, 4} 1995-yilda qabul qilingan imlo qoidasiga ko‘ra quyidagi so‘zlarning qaysi biri xato yozilgan?{ =orzuyim ~obro‘yim ~ avzoyim ~parvoyim} Qoyalar bag‘ridan o‘ynab oqib tushayotgan shalola unga zavq bag‘ishlardi. Ushbu gapdagi fonetik yozuv qoidasi asosida yozilgan so‘zlar miqdorini aniqlang.{ =4 ta ~2 ta ~ 3 ta ~1 ta} Unga uchragani yuragi dov bermadi, yig‘lab uyga keldi. Berilgan gapda necha so‘z fonetik qoida asosida yozilgan?{ =3 ta ~2 ta ~ 1 ta ~4 ta} 1) idrok; 2) terak; 3) ishtirok; 4) chok; 5) bolalik. Berilgan ushbu so‘zlarning qaysi biriga egalik qo‘shimchasi qo‘shilganda, asos qismda fonetik o‘zgarish bo‘ladi?{ =2, 5 ~1, 2, 3, 4 ~ 1, 3, 4 ~1, 2, 5} 1995-yilda qabul qilingan imlo qoidasiga ko‘ra quyidagi so‘zlarning qaysi biri ajratib yoziladi?{ =dardibedavo, timqora ~so‘zboshi, achchiqtosh ~ qirg‘iyko‘z, oybolta ~kelintushdi, tokqaychi} Qaysi qatorda juft sifatlar yangi imlo qoidasiga ko‘ra noto‘g‘ri yozilgan?{ =kattayu kichik ~yakkam-dukkam ~ yakka-yu yagona ~sarg‘ish-qo‘ng‘ir} 1) ekmoq; 2) ko‘rmoq; 3) chiqmoq; 4) osmoq Ushbu fe’llardan payt ravishdoshi yasalganda ularning qaysi biri fonetik (yozuv) qoida asosida yoziladi?{ =1, 3 ~1, 2, 3, 4 ~ 2, 4 ~1} 1) ekmoq; 2) ko‘rmoq; 3) chiqmoq; 4) osmoq Ushbu fe’llardan payt ravishdoshi yasalganda ularning qaysi biri morfologik (yozuv) qoida asosida yoziladi?{ =2, 4 ~1, 2, 3, 4 ~ 1, 3 ~1} Quyida berilgan juft so‘zning qaysi biri imlo qoidasiga ko‘ra to‘g‘ri yozilgan?{ =yarog‘-aslaha ~yaroq-aslaxa ~ yaroq-aslaha ~yarog‘-aslaxa} Bo‘g‘in ko‘chirish haqida aytilgan qaysi qoida noto‘g‘ri?{ =Harfdan iborat shartli belgi o‘zi tegishli raqamdan ajratib ko‘chiriladi. ~o‘zlashma so‘zlarning bo‘g‘inlari chegarasida ikki undosh kelsa, ular keyingi satrga birgalikda ko‘chiriladi. ~ v. b. (va boshqalar), sh. k. (shu kabilar) singari harfiy qisqartmalar oldingi so‘zdan ajratib ko‘chirilmaydi. ~O‘zlashma so‘zlarning bo‘g‘inlari chegarasida uch undosh kelsa, birinchi undosh oldingi satrda qoldirilib, qolgan ikki undosh keyingi satrga ko‘chiriladi.} Imlo qoidasiga ko‘ra xato yozilgan so‘zni toping.{ = zalvorli ~hasharot ~ qaynana ~qat’i nazar} Talaffuzda tovush orttirilishi yuz bergan so‘zlar qatorini toping.{ =tabiat, doim, ilm ~unga, achchiq, issiq ~ qadr, do‘st, g‘isht ~go‘sht, yozdir, iliq} So‘zlarga jo‘nalish kelishigi qo‘shimchasi qo‘shilganda so‘z tarkibida qanday fonetik o‘zgarish yuz berishi mumkin?{ =tovush orttirilishi va almashishi ~ tovush tushishi ~tovush almashishi ~tovush almashishi va tushishi} Imlo qoidasiga ko‘ra qaysi so‘z to‘g‘ri yozilgan?{ = mumiyo ~uzur ~ mayil ~makir} Qaysi qatordagi so‘zlarda qo‘sh undosh qo‘llanishi kerak?{ =ud ... aburon, tasad ... uq ~has ... os, qo‘sh ... a ~ hij ... alamoq, uv ... at ~mut ... asil, jiz ... illamoq} 1) taroqqa 2) buloqqa 3) so‘roqqa 4) ilikka 5) kurakka 6) terakka Jo‘nalish kelishigidagi ushbu so‘zlarning qaysi birida so‘zning ham o‘zak, ham qo‘shimcha qismida tovush o‘zgarishi yuz bergan?{ =1, 3 ~3, 4, 5 ~ 1, 2, 3 ~barchasida faqat qo‘shimchada o‘zgarish yuz bergan} 1) yig‘lamoq; 2) taranmoq; 3) chorlamoq; 4) anglamoq; 5) chanqamoq; 6) qaynoqroq Berilgan so‘zlarning qaysi biri fonetik yozuv qoidasi asosida yozilgan?{ =1, 4, 6 ~2, 3, 4, 5, 6 ~ 3, 4, 6 ~4, 5, 6} Imlo qoidasiga ko‘ra xato yozilgan so‘zni toping.{ =ma’sud ~ma’zur ~ ma’sum ~ma’yus} Bag‘rim yoniq, yuzim qora, ko‘nglim siniq, bo‘yim bukik, sening ziyoratingga keldim sultonim. Gapda fonetik yozuv qoidasi asosida yozilgan so‘zlar soni nechta?{ =3 ta ~2 ta ~ 4 ta ~5 ta} Noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini toping.{ =Xalqaro olimpiya qo‘mitasi, Madaniyat va Sport ishlari vazirligi, Nuroniy jamg‘armasi ~Buxoro viloyati hokimligi, Temuriylar tarixi davlat muzeyi, Quvasoy sement zavodi ~ Oliy xo‘jalik sudi, Toshkent agrar universiteti, «Lazzat» oshxonasi ~Vazirlar Mahkamasi, «Sharq gullari» firmasi} Berilgan so‘zlarning qaysilarida nuqtalar o‘rnida u unlisi yoziladi? junj... kish; 2) juld... r; 3) zo‘g‘... m; 4) ibratom...z;{ =2, 4 ~2, 3 ~ 1, 2, 3, 4 ~1, 4} 1) kav... sh; 2) kib... r; 3) kir... m; 4) lut... f; 5) moy... l Imlo qoidasiga ko‘ra nuqtalar o‘rnida i unlisi qo‘yilishi kerak bo‘lgan so‘zlarni belgilang.{ =3, 5 ~1, 4, 5 ~ 1, 2, 3, 5 ~1, 4} Berilgan qaysi so‘zda tutuq belgisi noto‘g‘ri qo‘yilgan? { =ma’sul ~ma’sum ~ ma’mur ~ma’qul} Lotin alifbosiga asoslangan imlo qoidasiga ko‘ra Is’hoq so‘zida ishlatiladigan tutuq belgisi qanday vazifa bajaradi?{ =oldin va keyin kelgan tovushlar alohida tovushlar ekanligini ifodalaydi ~unlini undoshdan ajratib talaffuz etilishini ifodalaydi ~ unli tovushning cho‘ziqroq aytilishini ifodalaydi ~so‘z urg‘usini ifodalaydi} Talaffuzda tovush orttirilishi yuz bergan so‘zlar qatorini toping.{ =tabiat, doim, ilm ~unga, achchiq, issiq ~ qadr, do‘st, g‘isht ~go‘sht, yozdir, iliq} 1995-yilda qabul qilingan imlo qoidasiga ko‘ra quyidagi so‘zlarning qaysi biri ajratib yoziladi?{ =janubi g‘arb ~bug‘doy rang С) yarim avtomat ~sovuq mijoz} Noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini ko‘rsating. { =hukumron, alyuminiy, vakum ~taqchil, bug‘u, hasharot ~ oliyjanob, taqiqlamoq, ohanrabo ~bo‘ysunmoq, gulsapsar, binoyi} Labing g‘uncha yuzing ikki qizl gul. Qading sarvu, soching go‘yoki sunbul{ =o‘xshatish ~sifatlash ~metafora ~metonimiya Ma’muriy – boshqaruv faoliyatida xizmat mavqeiga ko‘ra hujjatlar qanday guruhlarga bo‘linadi ?{ =barcha javoblar to‘g‘ri ~tashkiliy , farmoyish hujjatlar ~ma’lumot – axborot hujjatlari ~xizmat yozishmalari} Matnning uslubini aniqlang . Maishatman kayfu safo bir yoqda, Mehnat bilan jabro jafo bir yoqda{ =Badiiy ~Rasmiy ~So‘zlashuv ~Publisistik} Xizmat xatlari nechta zaruriy qismni o‘z ichiga oladi ?{ =24 ta zaruriy qism ~19 ta zaruriy qism ~16 ta zaruriy qism ~22 ta zaruriy qism} Quyidagi hujjatlarning qaysi biri rasmiy uslubning diplomatik uslub turida yoziladi?{ =konvensiya ~jinoiy aktlar ~ bildirgi ~qonun} ”Shaxsiy yoki mulkiy sug‘urta shartnomasi, zarurat tug‘ilganda sug‘irtachiga qarshi da’vo qo‘zg‘atib zararni undirish uchun sudga taqdim etiladigan rasmiy hujjat”. Ushbu izoh qaysi so‘zga tegishli?{ =polis ~aksiya ~ lizing ~invistetsiya} Qaysi javobda publitsistik uslubga to‘g‘ri ta’rif berilgan?{ =ommaviy axborot vositalari uslubi ~ish yuritish qog‘ozlari uslubi ~ voqelikni badiiy tasvir vositalari orqali ifodalash uslubi ~atamalarga tayanib, fikrni aniq va ixcham shaklda bayon qiluvchi uslub} “Muxbirimiz voqea ro‘y bergan joydan xabar beradi”, “voqeaga guvoh bo‘lganlarning so‘ziga ko‘ra”, “muxbirimizning xabar berishicha” kabi iboralar qaysi uslubda qo‘llaniladi?{ =publitsistik uslub ~rasmiy uslub ~ badiiy uslub ~ilmiy uslub} Quyida berilgan juft so‘zning qaysi biri imlo qoidasiga ko‘ra to‘g‘ri yozilgan?{ =yarog‘-aslaha ~yaroq-aslaxa ~ yaroq-aslaha ~yarog‘-aslaxa} Bo‘g‘in ko‘chirish haqida aytilgan qaysi qoida noto‘g‘ri?{ =Harfdan iborat shartli belgi o‘zi tegishli raqamdan ajratib ko‘chiriladi. ~o‘zlashma so‘zlarning bo‘g‘inlari chegarasida ikki undosh kelsa, ular keyingi satrga birgalikda ko‘chiriladi. ~ v. b. (va boshqalar), sh. k. (shu kabilar) singari harfiy qisqartmalar oldingi so‘zdan ajratib ko‘chirilmaydi. ~O‘zlashma so‘zlarning bo‘g‘inlari chegarasida uch undosh kelsa, birinchi undosh oldingi satrda qoldirilib, qolgan ikki undosh keyingi satrga ko‘chiriladi.} Imlo qoidasiga ko‘ra xato yozilgan so‘zni toping.{ =zalvorli ~hasharot ~ qaynana ~qat’i nazar} Talaffuzda tovush orttirilishi yuz bergan so‘zlar qatorini toping.{ =tabiat, doim, ilm ~unga, achchiq, issiq ~ qadr, do‘st, g‘isht ~go‘sht, yozdir, iliq} Imlo qoidasiga ko‘ra noto‘g‘ri yozilgan so‘zlarni toping. yutiq; 2) badiiy; 3) ukrayin; 4) tassurot; 5) mone; 6) ehtirom{ =1, 3, 4 ~2, 5, 6 ~ 1, 2, 5 ~1, 3, 4, 5} Qo‘sh unlilarsiz yozilishi kerak bo‘lgan so‘zni toping.{ =mutakaabbir ~manfaatdor ~ mutolaa ~mutaassib} Quyida berilgan so‘zlarning qaysilariga egalik qo‘shimchalari qo‘shilsa, bu so‘z fonetik yozuv asosida yozilmaydi? o‘rin; 2) park; 3) rizq; 4) kapalak; 5) bo‘g‘iz; 6) nutq; 7) qorin; 8) butoq; 9) farq; 10) tuproq{ =2, 3, 6, 9 ~6, 8, 9 ~ 3, 4, 5, 10 ~1, 5, 9, 10} Qaysi qatordagi so‘zlarda “o” unlisi “a” singari talaffuz qilinadi?{ =dekoratsiya, omonim, monitoring ~savol, bahor, zamon ~ okulist, tonna, tort ~dekoratsiya, bola, …} Diagramma so‘zining 3-bo‘g‘ini nechta tovushdan tarkib topgan?{ =3 ta undosh, 1 ta unli ~ 3 ta undosh, 2 ta unli ~ 2 ta undosh, 1 ta unli ~1 ta undosh, 1 ta unli} -illa fe’l yasovchi qo‘shimchasi qaysi so‘zlarga qo‘shilganda fonetik yozuv asosida yoziladi?{ =shov, guv, shuv ~shov, shiq, dik ~ shov, guv, ship ~lo‘k, g‘ing, ship} Qaysi javobda 1995-yilda qabul qilingan imlo qoidasiga ko‘ra ajratib yoziladigan so‘z berilgan?{ =kula yozdi ~yarim avtomat ~ sovuq mijoz ~bug‘doy rang} Chiziqcha bilan yoziladigan so‘zlar qaysi qatorda berilgan?{ =uyma//uy, kiyim//kechak, dam//badam ~gul//chechak, bordi//keldi, och//sariq ~ bodom//qovoq, to‘q//qizil, kecha//kunduz ~orom//baxsh, qiyma//taxta, ur//to‘qmoq} "O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalari" (1995) ga ko‘ra chiziqcha bilan yoziladigan so‘zlar qatorini toping.{ =unda bunda, uyma uy ~ko‘pdan ko‘p, yangidan yangi ~ ochiqdan ochiq, to‘g‘ridan to‘g‘ri ~yangidan yangi, to‘g‘ridan to‘g‘ri} Yangi imlo qoidasiga ko‘ra har bir so‘zi bosh harf bilan yoziluvchi birliklar qatorini belgilang{ =O‘zbekiston qahramoni ~Barcha qatordagi so‘zlar bosh harf bilan yoziladi. ~ Xotira va qadrlash kuni ~Mustaqillik kuni} Qaysi juftlikda so‘zlar xato yozilgan? { =surat, sur’at ~mo‘’jaz, mo‘’jiza ~ nasha, nash’a ~tana, ta’na} Xato yozilgan sonlarni toping.{ =besh-o‘n, ellik-oltmishtacha ~uchchala, to‘rttala ~ bitta, ikkita ~uchdan bir, beshdan uch} Adabiy me’yor saqlangan so‘zlar qatorini belgilang.{ =yarmi, bag‘ri, ayrilmoq, ikkala ~pasay, chapdas, qayrilmoq, sanalmoq ~ artis, grip, dramma, darax ~giyohvan, xayir, g‘ish, mas} Qo‘sh undosh xato qo‘llangan so‘zlar qatorini aniqlang.{ =dramma, ushshatmoq ~yallig‘lanish, horittirmoq ~ himmatli, haqqoniyat ~uvvos, uddaburon} Talaffuz va imloda farqlanadigan so‘zlar ko‘rsatilgan qatorni toping.{ 1) tonna; 2) avtomat; 3) bahor; 4) okean; 5) kollej; 6) ishlov; 7) tovuq; 8) yasha; 9) bilan =1, 2, 3, 4, 5, 7, 9 ~3, 4, 6, 8, 9 ~ 1, 2, 5, 7, 8, 9 ~1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8} Noto‘g‘ri yozilgan so‘z qaysi qatorda berilgan?{ =netron ~hasharot ~ obro‘li ~xushhazm} 1995-yilda qabul qilingan imlo qoidasiga ko‘ra quyidagi so‘zlarning qaysi biri ajratib yoziladi?{ =janubi g‘arb ~bug‘doy rang ~ yarim avtomat ~sovuq mijoz} Noto‘g‘ri yozilgan so‘zlar qatorini ko‘rsating. { =hukumron, alyuminiy, vakum ~taqchil, bug‘u, hasharot ~ oliyjanob, taqiqlamoq, ohanrabo ~bo‘ysunmoq, gulsapsar, binoyi} Qaysi qatordagi so‘zda til oldi jarangli tovush lab-lab jarangli tovushi sifatida talaffuz etiladi?{ =minbar ~bo‘yni ~ gapni ~mehmon} Tutuq belgisi (’) qo‘yilishi kerak bo‘lgan so‘zlarni aniqlang.{ =maraka, tazim ~mo‘tadil, vaz ~ mashuq, mezon ~taziya, murojaat} 1995-yilda qabul qilingan imlo qoidasiga ko‘ra quyidagi so‘zlarning qaysi biri qo‘shib yoziladi?{ =kir sovun ~tarjimayi hol ~ liq to‘la ~och sariq} Qaysi adib «Tarbiya»ni tо‘rt turga bо‘ladi.{ =A.Avloniy ~ Beruniy ~ Qoshg‘ariy ~Y.X.Xojib} Tog‘lardagi qip-qizil lola Bo‘lib go‘yo yqut piyola, Buloqlardan uzatadi suv, El ko‘zidan qochadi uyqu. She’riy parchada tilning tasviriy vositalaridan qay biri qo‘llangan?{ =O‘xshatish ~ Qiyoslash ~ Sinekdoxa ~Metonomiya} Milliy o‘ziga xosligi bilan ajralib turuvchi nutq qanday nomlanadi?} = Og‘zaki ~ Madaniy ~ Yozma ~ Badiiy} Nutqning tozaligi deganda nimani tushunasiz?{ =Adabiy til me’yorlariga yot bo‘lgan birliklarning qo‘llanmasligi ~ Dialektizmlarning qo‘llanmasligi ~ Nutq mantiqiyligiga rioya qilish ~Nutq ifodaviyligini oshirish} Nutqning tozaligiga salbiy ta’sir etadigan unsurlami ko‘rsating?{ = А, B javob ~ Arxaizm va dialektizmlar ~ Adabiy me’yor va imlo ~Varvarizmlar va vulgazmlar} Til madaniyatining asosiy tekshirish obekti nima?{ =Adabiy til me’yorlari✓ ~Lug‘at boyligi ~ Uslubiyat ~Imlo} So‘zning o‘zi ifodalayotgab voqelikka mutlaqo mos va muvofiq kelishi...........deyiladi?{ =Nutqning mantiqiyligi ~Nutqning izchilligi ~ Nutqning ravonligi ~ Nutqning sofligi} Talabalarning o‘quv-tadqiqot ishlarini nomlang?{ =Nazorat ishi, referat, kurs ishi,bitiruv malakaviy ish ~Tezis, taqriz,maqola ~ Ilmiy ma’ruza, axborot, hisobot ~Risola, annotatsiya, maqola} 1971-1980-yillarda nashr etilgan O‘zbek sovet ensiklopediyasi necha jilddan iborat edi?{ =14 jild ~10 jild ~ 2 jild ~30 jild} Turli fan, texnika, madaniyat kabi turli soha haqida kerakli ma’lumotlar beruvchi asar…{ =Qomusiy lug‘atlar deyiladi ~Tarixiy lug‘atlar deyiladi ~ Terminologik lug‘atlar deyiladi ~Ko‘p tillik lug‘atlar deyiladi} Istiqloldan so‘ng yaratilgan “O‘zbek milliy ensiklopediyasi” necha jilddan iborat va O‘zMEning I – XI jildlarida taxminan qancha maqola berilgan?{ =12 jild, 50 ming maqola ~14 jild, 40 ming maqola ~ 13 jild, 30 ming maqola Terminologik lug‘atlar qatorini belgilang.{ = “Ruscha – o‘zbekcha fizik terminlar lug‘ati”, “Ruscha – o‘zbekcha – qisqacha botanika terminlari lug‘ati” ~“Ruscha – o‘zbekcha matematik terminlar so‘zligi”, “Turk tillari lug‘ati” ~ “Ruscha – o‘zbekcha matematik terminlar lug‘ati”, “Chet tilidan kirgan so‘zlar lug‘ati” ~Barcha javoblar to‘g‘ri} 1902-yilda Varshavada nashr etilgan lug‘atni belgilang.{ =7 tilli “Ruscha – fransuzcha – nemischa – tibetcha – mo‘g‘ulcha – uyg‘urcha – xitoycha lug‘at” ~2 tilli “Ruscha – o‘zbekcha qisqacha botanika terminlari lug‘ati” ~ “Yozuv yodgorliklari asosida qadimgi rus tilining lug‘ati” ~“Turkcha – tatarcha qiyosiy lug‘at”} Ispan akademiyasida nashr etilgan lug‘atni belgilang.{ = “E’tiborlilar lug‘ati” ~“Izohli lug‘at” ~ “Chet tilidan kirgan so‘zlar lug‘ati” ~“Chastotali lug‘at”} Fransuz akademiyasi qachon va kim tomonidan tuzilgan?{ =1635-yil Kardinal Rеshеl’е ~1712-yil, Karl Linney ~ 1582-yil, V.I.Dal tomonidan ~To‘g‘ri javob yo‘q XVII asrning yarmiga kelib Yevropada lug‘atlarga munosabat o‘zgarishining sabablarini belgilang.{ =Ayrim matnlarda uchragan qiyin so‘z va so‘z birikmalarini izohlashga urinish ~Fanlar Akademiyasi, bilimlar Akademiyasi tuzila boshlaganligi ~ O‘z ona tillarini bilishga bo‘lgan qiziqish ~barcha javoblar to‘g‘ri} Birinchi bo‘lib “izoh” atamasi qaysi lug‘atshunos olim lug‘atida qo‘llanilgan?{ =V.I. Dal ~Emil Zolya ~ Eriyest Renan ~Karl Linney} Izohli lug‘at – bu alifbo tartibda qurilgan butun bir dunyo… Barcha kitoblar lug‘atda joylashtirilganday… Faqat ularni ajratib ola bilish lozim. Lug‘atlar haqida aytilgan ushbu jumlalar muallifi kim?{ =Anotol Frans ~Eriyest Renan ~ V.I. Dal ~Emil Zolya} «Referat» qaysi tilning atamasi va u qanday ma’nolarni beradi?{ =Lotincha so‘z, «ma’ruza qilaman, ma’lum qilaman» ~Arabcha so‘z, «bayon qilish, so‘zlash, tasdiqlash» ma’nolarini beradi. ~ Forscha so‘z, «asarni tahlil etish»; ~Forscha - tojikcha so‘z, «asarning o‘rnini aniqlash»;} Referatda yagona fikr xukmronlik qiladimi yoki fikrlar majmui beriladimi?{ =Yagona fikr hukmronlik qiladi va u to‘liq isbot etiladi ~Kamida 5 ta fikr aytiladi ~ Fikrlar majmui beriladi ~Faqatgina tanqidiy fikr beriladi} «Taqriz» qaysi tilning atamasi va u qanday ma’nolarni beradi?{ =Arabcha so‘z, «bayon qilish, so‘zlash, tasdiqlash» ma’nolarini beradi ~Tojikcha so‘z, «asarning qimmatini belgilash»; ~ Forscha so‘z, «asarni tahlil etish»; ~Forscha - tojikcha so‘z, «asarning o‘rnini aniqlash»;} “Tezis”so‘zining ma’nosi nima va uning matni hajmi qanchagacha bo‘ladi?{ =grekcha so‘z, tasdiqlayman,2 betgacha ~forscha so‘z, ma’lum kilaman, 4 betgacha ~ ruscha so‘z, axborot, 3 betgacha ~farangcha so‘z, xabar beraman, 2 betgacha} Ilmiy axborot uchun qancha vaqt ajratiladi?{ =5-7 minut ~10-20 minut ~ 8-9 minut ~10-15 minut} Ilmiy axborot nima?{ =Muayyan sohadagi eng yangi yutuq va xulosalarning ilmiy daragi✓ ~Ma’ruza ~ Hisobot ~Ma’lumot Ilmiy ma’ruza uchun qancha vaqt ajratiladi.{ =9-10 minut ~5-6 minut ~ 7-8 minut ~4-5 minut} “Ma’ruza” so‘zining ma’nosi?{ =Biror mavzuda ko‘pchilik oldida so‘zlangan nutq, doklad ~Hisobot ~ Axborot ~Tezisning bir ko‘rinishi} “Ilm”so‘zi qaysi til atamasi va uning lug‘aviy ma’nosi nima? { =Arabcha so‘z, kishining o‘qish o‘rganish va hayotiy tajribasi orqali orttirilgan bilimi ~Turkcha so‘z, ma’lumotlar ~ O‘zbekcha so‘z, tajribalar yig‘indisi ~Forscha so‘z, bilim} Ilmiy maqolada muallifning ismi-sharifi,maqolaning nomi, o‘quv yurti (ilmiy tashkilot yoki ishlab chiqarish korxonasi) nomlanishi qayd etiladimi?{ =savolda qo‘yilgan barcha talablar qayd etiladi ~ qayd etilmaydi ~ Ilmiy tashkilotning nomlanishi qayd etiladi ~maqolaning nomi bo‘lsa basYE) } Ilmiy maqola klassik namunasining hajmi necha sahifa bo‘ladi?{ =7-9 bet ~4-5 bet ~ 5-6 bet ~3-4 bet} Maqola bajarayotgan vazifasiga qarab qanday xarakterlar kasb etadi?{ =Publitsistik, problematik, nazariy, tanqidiy, ilmiy, metodik xarakter kasb etadi ~Publitsistik kasb etadi ~ Nazariy kasb etadi ~ Ilmiy xarakter kasb etadi} «Maqola» so‘zining ma’nosi nima?{ =Hajmi uncha katta bo‘lmagan ilmiy asar ~Tahlil ~ Xabar ~Ilm} Annotatsiya janrida muayyan asar kimlarga mo‘ljallanganligi aniqlanadimi?{ =Albatta, aniqlanadi ~Bu savol ahamiyatli emas ~ Aniqlanmaydi ~Faqat muayyan asarga xarakteristika beriladi } «Annotatsiya» so‘zining ma’nosi nima?{ =Xabar, ma’lumot ~Xarakteristika ~ Bilim ~Kisqacha ta’rif} Rasmiy ishonchnomaning nechta zaruriy qismdan iborat ?{ = 8 ta ~ 11 ta ~ 9 ta ~ 10 ta} Ma’lumot-axborot hujjatlaridan Ariza nechta zaruriy qismdan iborat ?{ =7 ta ~9 ta ~11 ta ~10 ta} Matn nima ?{ =Bir yoki bir necha sintaktik birliklardan tashkil topgan nutqiy butunlik ~Gap ~So‘z ~Tinish belgilari} O‘zbek tili qaysi tillar oilasiga kiradi?{ =Oltoy tillar oilasining turkiy turkumiga ~Hind-yevropa tillari oilasining eron turkumiga ~Hind-yevropa tillari oilasining slavyan tillari turkumiga ~Oltoy tillar oilasining eron turkumiga} Yusuf Xos Hojib qaysi asarning muallifi?{ = Qutadg‘u bilig ~Hibbatul haqoyiq ~Devonu lug‘atit turk ~Xamsa} Turkiy o‘zbek tilning rivojida kimning hissasi katta?{ =Alisher Navoiy ~Amir Temur ~Ahmad Yassaviy ~Zaxiriddin Muxammad Bobur} “Lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosini joriy etish to‘g‘risida”gi qonun qachon qabul qilingan?{ =1993-yil 2-sentabr ~1992-yil 3-mart ~1989-yil 21-oktabr ~1993-yil 6-may} “So‘zchi holing boqma,boq so‘z holini, Ko‘rma kim der ani, ko‘rgilkim, ne der.{ =Navoiy ~Xorazmiy ~Bobur ~Farobiy} Ma’lumot – axborot hujjatlar guruhiga qaysi hujjatlar kiradi?{ =Ariza, Bayonnoma, Bildirishnoma, Dalolatnoma ~Guvohnoma, Hisobot, Tilxat, Buyruq ~Ma’lumotnoma, Shartnoma, E’lon, Vasiyatnoma ~E’lon, Hisobot, Buyruq, Ariza} Farmoyish hujjatlar guruhiga qanday hujjatlar kiradi ?{ =Buyruq, Ko‘rsatma, Farmoyish ~Guvohnoma, Yo‘riqnoma, Dalolatnoma ~Farmoyish, Ariza, Bayonnoma ~Hisobot, Buyruq, Dalolatnoma} So‘zni ko‘p so‘zlamay, sizlab ayt, oz-oz, Tuman so‘z tuginin shu bir so‘zda yoz. Misralari kimga tegishli ?{ =Yusuf Hos Hojib ~Xisrav Dehlaviy ~Navoiy ~Bobur} Ma’muriy – boshqaruv faoliyatida xizmat mavqeiga ko‘ra hujjatlar qanday guruhlarga bo‘linadi ?{ =barcha javoblar to‘g‘ri ~tashkiliy , farmoyish hujjatlar ~ma’lumot – axborot hujjatlari ~xizmat yozishmalari} Berilgan matndagi o‘xshatishlarni aniqlang: Okoplardan yov chiqadi Och bo‘riday uvlashib. Orqasidan ajal quvgan Tentaklarday kulishib.{ =Och bo‘riday, ajal quvgan tentaklarday ~Ajal quvgan ~Tentaklarday ~Ajal quvgan tentaklarday} Qonun matnlari, farmonlar, buyruqlar, ariza… kabi hujjatlar qaysi uslubda yoziladi ?{ =Rasmiy uslubda ~Badiiy uslubda ~So‘zlashuv uslubda ~Ilmiy uslubda} Badiiy uslubga xos xususiyat qaysi javobda berilgan ?{ =Obrazlilik , estetik ta’sir etish vazifasi ~Tasviriy vositalarni qo‘llamaslik ~Badiiylik, atamalarni qo‘llash ~Soddalik , tantanavorlik} Ma’lumot – axborot hujjatlaridan Dalolatnoma nechta zaruriy qismdan iborat ?{ =12 ta ~10 ta ~9 ta ~11 ta} Qaysi uslubda atamalar kamroq qo‘llaniladi ?{ =Badiiy uslubda ~Ommabop uslubda ~Ilmiy – ommabop uslubda ~Rasmiy uslubda} Adabiy normaning qanday ko‘rinishlari mavjud ?{ =Og‘zaki va yozma ~Dialektal norma ~Jargonlar normasi ~Uzus} Hujjat matni qanday talablar asosida ko‘riladi ?{ =Barcha javoblar to‘g‘ri ~Ixchamlik, lo‘ndalik ~Mazmuniy to‘liqlik ~Xolislik, aniqlik} Adabiy meyorning qanday ko‘rinishi mavjud ?{ =Og‘zaki va yozma ~Imloviy ~Uslubiy ~Fonetik} Qaysi uslub uchun frazeologik birikma ishlatilishi xos emas ?{ =Ilmiy va rasmiy ~Ilmiy va badiiy ~Badiiy va rasmiy ~So‘zlashuv va ilmiy} Tashkiliy hujjatlarga qaysi hujjatlar kiradi ?{ =Guvohnoma, yo‘riqnoma, nizom , ustav, shartnoma ~Buyruq, buyruqdan ko‘chirma, ko‘rsatma, farmoyish ~Ariza, bayonnoma, bildirishnoma, dalolatnoma ~Adres, taklifnoma , telegramma, xatlar} Hujjatlar tuzilishiga ko‘ra necha turga bo‘linadi?{ =Ichki va tashqi hujjatlar ~Sodda va murakkab hujjatlar ~Namunaviy va qolipli hujjatlar ~Rasmiy va shaxsiy hujjatlar} Ilmiy uslubga xos hususiyat ?{ =So‘z va atamalarni ko‘proq qo‘llash ~Ko‘chma ma’noli so‘zlarni qo‘llash ~Eskirgan so‘zlarni qo‘llash ~Neologizmlarni qo‘llash} Quyidagi matn qaysi uslubga mansub ?{ Men dunyoga kelgan kundanoq Vatanim deb seni uyg‘ondim . Odam baxti birgina senda Bo‘lurida mukammal qondim.{ =Badiiy uslub ~So‘zlashuv uslubi ~Rasmiy uslub ~Publisistik uslub} Rasmiy uslubda qanday matnlar tuziladi ?{ =Hujjatlar, ish yuritish qog‘ozlari ~E’lonlar, she’rlar, romanlar ~Qarorlar, idora hujjatlari, dostonlar ~E’lonlar, qarorlar, qonunlar} Ma’lumot – axborot hujjati Bayonnoma nechta asosiy zaruriy qismdan iborat?{ =11 ta ~9 ta ~8 ta ~12 ta So‘zlashuv uslubi nechaga bo‘linadi va qaysilari ?{ = 2 ga og‘zaki va adabiy so‘zlashuv uslubi ~2 ga rasmiy va ilmiy uslub ~2 ga og‘zaki va ilmiy uslub ~2 ga adabiy va rasmiy uslub} Fanning vazifasi- odamlarga xizmat. Bu fikrlar kimga tegishli?{ = Tolstoy ~Jomiy ~Navoiy ~Rudakiy} Qaysi uslubda qo‘shma gaplar faol qo‘llanadi ?{ = Ilmiy uslubda ~ Rasmiy uslubda ~Ommabop uslubda Leksikografiya tilshunoslikning qanday bo‘limi?{ =Lug‘at tuzish ishlari bilan shug‘ullanuvchi bo‘lim ~So‘z qatlamlarini o‘rganuvchi bo‘lim ~So‘z ma‘nolarini o‘rganuvchi bo‘lim ~ Lingvistik terminlar tuzish bilan shug‘ullanuvchi bo‘lim} Ikki yoki undan ortiq so‘zning shakliy munosabati va talaffuziga ko‘ra o‘zaro birlik hosil qilishi qaysi hodisalar uchun xos?{ =omonimlar uchun xos ~antonimlar va ko‘p ma’nolilik uchun xos ~sinonimlar uchun xos ~ paronimlar uchun xos.} Uxlamoq, talamoq fe’llarining sinonimlari qaysi qatorda to‘g‘ri izohlangan?{ =tunamoq – uxlamoq, to‘namoq – talamoq: bu o‘rinda tunamoq va to‘namoq so‘zlari paronim leksemalar ✓ ~tunamoq – uxlamoq, to‘namoq – talamoq: bu o‘rinda tunamoq, to‘namoq leksemalari omonim leksemalar ~tunamoq – uxlamoq, to‘namoq – talamoq: bu o‘rinda tunamoq leksemasining ikki ma’nosi berilgan ~ tunamoq leksemasi uxlamoq va talamoq leksemalariga sinonim bo‘lib, bu leksema ba’zan ikki xil variantda: tunamoq va to‘namoq tarzida yoziladi.} Gaplarda ajratilgan so‘zlarning qaysi biri metaforik ma’noga ega?{ = Qalin do‘stim paxta terishar edi. ~U ikki bor turmushga chiqdi, biroq tirnoq, yuzini ko‘rmadi. ~Uning sochlari yelkasiga tushgan edi. ~ Men kelsam, direksiyada bo‘lim boshliqlari yig‘ilgan ekan.} So‘z boyligi, asosiy lug‘at tarkibi, ularning ma‘no turlari, so‘z ma‘nolarining ifodalanish yo‘llarini o‘rganuvchi bo‘lim tilshunoslikning qaysi bo‘limi?{ =Leksikologiya ~Orfografiya ~Orfoepiya ~ Leksikografiya} Ijtimoiy hayotda ro‘y beradigan o‘zgarishlar, avvalo, tilshunoslikning qaysi bo‘limida o‘z aksini topadi?{ = leksikologiyada ~frazeologiyada ~fonetikada ~ morfologiyada} Tilning so‘z ma‘nolarini farqlash uchun xizmat qiladigan fonetik birligi?{ = Fonema ~Amplituda ~Ovoz ~ Tovush} Buyrug‘ingiz so‘zida fonetik o‘zgarishlarining qaysi turi mavjud?{ =tovush tushishi va almashishi. ~tovush orttirilishi va almashishi ~tovush almashishi ~ tovush tushishi va orttirilishi} Urg‘u ma’no farqlash vazifasini bajargan so‘zlarni belgilang.{ tortma; 2) akademik; 3) o‘quvchimiz; 4) tok; 5) etik; 6) ko‘zlar; 7) changi; 8) tort. =1, 2, 3, 5, 6, 7 ~1, 2, 3, 4, 6, 7 ~Barcha so‘zlarda urg‘u ma’no farqlash vazifasini bajargan. ~ 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8.} Tarkibida shovqinga nisbatan ovoz kuchliroq bo‘lgan undoshlarga…{ =Sonorlar ~Jaranglilar ~Qorishiqlar ~ Shovqinlar kiradi } Ovoz va shovqinning ishtirokiga ko‘ra undoshlar qaysilarga ajraladi?{ =Shovqinlilar-sonorlar ~Qorishqlar ~Jarangli-jaragsizlar ~ Portlovchilar-sirg‘aluvchilar } Unli va jarangli undosh fonemalardan hosil bo‘lgan so‘zlarni belgilang.{ =bolalar, gul, ozod ~maktab, sabab, maqol ~mashq, kitob, so‘z ~ paxta, xalq, choynak.} Sirg‘aluvchi j fonemaini ifoda etuvchi so‘zlar qatorini toping.{ =vijdon, garaj ~jo‘yak, ajdod ~jimjit, g‘ijjak ~ jumla, janob.} Download 48.99 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling