Fanning nazariy mashg‘ulotlari mazmuni Reja

7-mavzu: Dafn marosimlarini o‘rganish va qadimiy jamiyatlar

ijtimoiy – iqtisodiy tarixini umumlashtirish usullari

Reja:

1. Dafn yodigorliklari (qadimgi qabrlar, mozor – qo‘rg‘onlar) jamiyatdagi ijtimoiy munosabatlarining aks – sadosi obyekti sifatida.

2. Dafn marosimlari, odatlari va qabrlarda topilgan buyumlarning tarixiy rekonstruksiyasi jarayonidagi ahamiyati.

3. Qadimgi e’tiqodlar va diniy qarashlarning o‘rganish muammolari.

Qabriston yoki mozor marhumlar dafn etiladigan maхsus joy. Qabriston turlari va ularni muhofaza qilish tartibi dafn marosimi, muayyan хalq, din, mazhab, ijtimoiy guruh va boshqalar, shuningdek, hokimiyat organlari tomonidan oʻrnatilgan maʼmuriy va sanitariya normalari bilan belgilanadi.

Qabriston, mozor - marhumlar dafn etiladigan maxsus joy. Qabriston turlari va ularni muhofaza qilish tartibi dafn marosimi, muayyan xalq, din, mazhab, ijtimoiy guruh va boshqalar, shuningdek, hokimiyat organlari tomonidan oʻrnatilgan maʼmuriy va sanitariya normalari bilan belgilanadi. Dafn etish joylari antik davrda va qadimiy Sharqda nekropol deb atalgan. Oʻzbekistonda Q.ga qadimdan alohida eʼtibor berilgan. Qabriston uchun koʻpincha tepalik joylar tanlangan, atrofi devor yoki panjaralar bilan oʻralgan. Mashhur kishilar uchun esa maqbaralar qurilgan. Oʻrta Osiyoda yashovchi boshqa dinga mansub xalqlarning alohida Q.lari boʻlgan (mas, Buxoro yahudiylari qabristoni, eroniylar qabristoni (shialar uchun), yYevropaliklar qabristoni va boshqalar).

Dafn etish joylari antik davrda va qadimiy Sharqda nekropol deb atalgan.

Oʻzbekistonda qabristonga qadimdan alohida eʼtibor berilgan. Qabriston uchun koʻpincha tepalik joylar tanlangan, atrofi devor yoki panjaralar bilan oʻralgan. Mashhur kishilar uchun esa maqbaralar qurilgan. Oʻrta Osiyoda yashovchi boshqa dinga mansub хalqlarning alohida Qabrlari boʻlgan (mas., Buхoro yahudiylari qabristoni, eroniylar qabristoni (shialar uchun), yYevropaliklar qabristoni va boshqalar).^[1]

O'lim, janoza namozi, dafn etish va motam uchun g'amxo'rlik qilish

O'lim juda achinarli va hissiy vaqt, ammo ma'naviy imon uni umid va rahm-shafqat bilan to'ldirishi mumkin. Musulmonlar, o'lim - bu dunyoning hayotidan ajralishdir, lekin insonning mavjudligining oxiri emas. Aksincha, ular abadiy hayot hali kelishiga ishonishadi va kelajakda keladigan hayotda tinchlik va baxt topishlari uchun umid qilishlari uchun, ular bilan birga bo'lish uchun Xudoning marhamatini so'rashadi.