Faoliyat: elementar matematik tushunchalarni shakllantirish

Bolalar uchun amaliy ish.
Defektolog bolalarga oldilaridagi qutichadan sanoq cho‘plarini olib topshiriqni bajarishga tayyorlanishlarini aytadi. Avvalo bolalar oldilariga 10 ta sanoq cho‘pni teradilar. So‘ngra pastdan yana 10 ta cho‘p teradilar va shu qatorga yana bitta qo‘shadilar. Defektolog so‘raydi, —yuqori qatorda nechta cho‘p bo‘ldi, pastki qatordachi? Demak 11 sonini hosil qilish uchun 10 soniga nechani qo‘shish kerak ekan? Birni qo‘shish kerak ekan.
Defektolog 11 soni yozilgan kartochkani bolalarga ko‘rinadigan joyga ilib qo‘yadi va tushuntiradi: Bolajonlar, mana bu son — 11.

SHe’r: Mening nomimdir etti,
Endi demanglar mitti.
Oltidan bitta kupman,
Etti yulduzman tupman.
CHizingda kichik urok,
Beliga boyla belbok.

Bolalar bilimini tekshirish va mustahkamlash uchun savollar:
1. Nechta birdan 11 soni hosil bo‘ladi?
2. 10 soniga nechani qo‘shsak 11 soni hosil bo‘ladi?

1. 
   Sizda 10 ta yong‘oq bor edi, o‘rtog‘ingiz yana bitta yong‘oq berdi. Sizning yong‘oqlaringiz nechta bo‘ldi?
   
2. 
   11 ta jo‘janing bittasi onasining patlari ostiga kirib oldi, jo‘jalar nechta qoldi?
   
3. 
   Bir mushukning 10 ta bolasi bor bo‘lsa, hamma mushuklarning soni nechta?
   
4. 
   Kamalakda necha xil rang bor?
   
5. 
   11 gacha sanashni bilasizmi?
   
6. 
   11 gacha sanang va 11 marta sakrang.
   Mashg‘ulot yakunida bolalar rag‘batlantiriladi.
   

Chirchiqshahar 30-sonli

DKTIMTT uslubchisi:
_______________________
Sana:.___ ___ 2023Yil


Faoliyat:Atrof-olam bilan tanishtirish
Aprel oyining 4 -xaftasi

Hafta mavzusi:’’Suv transportiʼʼ,”Kasblar”

Mavzu: Suv transporti bilan tanishtirish.
Taʼlimiy maqsad:Bolalargatransportto`g`risidatushunchaberishhamdatransportninghavo,suv,yerdaharakatlanadiganturlarihaqidaumumiyma’lumotlarberish.Tarbiyaviy maqsad:transportlarnihayotimizdagiahamiyati,uningqaysituridanqandayfoydalanishkerakligihamdatransportvositalaridano`zimiznimunosibtutishimiznikerakliginio`rgatish.
Korreksion maqsad: bolalarning umumiy natijasini rivojlantirish.

Keraklijixozlar:

Mavzugaoidrasimlar,qog`oz,rangliqalamlar.Transportvositalariningrasimlarivao`yinchoqlari.
Mashgʻulotning borishi:
1. Tashkiliy qism:
Salomlashish.
Nafasmashqi.
Artikulatsiongimnastika.
Oʻtilganlarnitakrorlash.
2. Asosiy qism:
Lagaped:Assalomu-alaykum,bolajonlar.Hammangiznimashg`ulotgatayyorlanibo`tiribolamiz.O`ngtamongaqaraymiz,chaptomongaqaraymiz.Hammamizxursandbo`libmashg`ulotniboshlaymiz.Bolajonlarbugungimashg`ulotimizdasizlarbilanhavo,suv,yerustkitransportvositalarihaqidasuhbatlashamiz.Hozirmensizlargatopishmoqaytaman.
Uchtako`zliqarang
Yonarrangbarang

Bolajonlarjavobi:Svetafor

Lagaped:Barakallabolajonlar,bolajonlarbilasizlarmiyerdagibarchatransportvositalarisvetaforbilanboshqariladi.Hozirmensizlargarasimko`rsataman,sizlaruningnomlariniaytasizlar.(Lagapedipoyezd,samalyot,mashina,avtobus,kema,vertalyotrasimlariniko`rsatadi,bolalarularningnomlariniaytibberadi).

Lagaped:Barakallabolajonlar,sizlartransportvositalariningnomlariniyaxshibilarekansizlar.Endiularningqandayvazifabajarishlariniqisqachaaytibo`taman.Poyezdyerustkitransportihisoblanib,uodamlarvayuktashishuchunmo`ljallanganbo`ladi.Umaxsustemiryo`llaridaharakatlanadi.Kelinglarturganjoyimizdaharakatlanibpoyezdharakatinio`xshatamiz.(Bolalarturishadi,turganjoyda,jo`rbo`libpoyezdovozigavaharakatigataqlidqilishadi).

Lagaped:Bolajonlar,uzog`imizniyaqinqilishdamashinalarbilanavtobushammillionlabodamlargaxizmatko`rsatadi.Bolajonlar,avtobusdao`zimizniqandaytutishimizkerak?

1-bola:Avtobusdako`pkulish,haydovchigahalaqitberishmumkunemas.

2-bola:Balandovozdagapirmaslikyuguribyurmaslikkerak.
3-bola:Oynadanboshinichiqarishmumkunemas

Lagaped:Judayamto`g`ribolajonlar,bubildirganfikrlaringizgamenhamqo`shilaman.Bolalarkimmengahavotransportinimaekaniniaytibberadi?

1-Bola:Samolyotvavertalyot
Lagaped:Samalyotvavertalyotqandayharakatlanadi,kimko`rsatibberadi?Bolalardanikkitasituribsamalyotvavertalyotuchgandekharakatlanadi.

Jismoniydaqiqa:

Xoysamalyot,samalyot,
Seniyaxshiko`ramiz.
Uchibo`tsangosmondan,
Quvnabqarabturamiz.

Mustahkamlash:

Lagaped:Endibolalarsuvdaharakatlanadigantransportlarnomlariniaytibberinglar.
1-bola:Paraxod,kema,qayiq
Lagape:Ikkixilsuvustkivasuvostkikemalaribo`ladi.Bizsuvustikemalarihaqidatasavvurgaegabo`ldik.Kelinglarbirgalikdasuvustikemasinimaketiniyasaymiz.(Bolalarlagapedningko`rsatmasibilanoqqog`ozdankemamaketiniyasashadi).

Lagaped:Barakallabolalar,sizlaryasagankemalarbir-biridanchiroylichiqibdi.Endiaytinglarchi,Vatanimizdaqandayavtomashinalarishlabchiqariladi.(Bolalaravtomashinalarmarkalarinisanashadi).

Yakunlash:
Mashgʻulotgayakunyasashvaragʻbatlantirish.

Mavzu: CH ch harf-tovushi bilan tanishtirish

Maqsad:
Ta’limiy maqsad: undosh harflar guruhiga kiruvchi CHchharf-tovushi bilan tanishtirish,CH tovushli so‘zlarni tahlil qilishni, CH tovushini so‘zning boshida, o’rtasida, oxirida kelishi mumkinligini , bo‘g‘inlardan so‘z tuzishga o‘rgatish.
Tarbiyaviy maqsad: do`stona bir-birlarini qo`llab-quvvatlashga odatlantirish, kattalarni hurmat qilishni o’rgatish.
Korreksion maqsad: mayda qo‘l motorikasini rivojlantirish, lug’atini yangi so’zlar bilan boyitish.
Kerakli jihozlar:
rasmlar,rasmli alifbo, kitob maketi, sanoq cho`plari, kesma harflar, ch tovushi qatnashgan turli rasmlar.
Mashg‘ulotning borishi:
Nafas mashqi.
Artikulyatsion gimnastika.
1. Tashkiliy qism:
“Bir-birimizni kayfiyatimizni ko‘taramiz”
Logoped guruh bolalarni doira bo‘lib turishlarini so’raydi va hamma bolalar bir-birlarini qo‘llarini ushlab, bir-biriga qarab yaxshi tilaklarni aytishlarini aytadi. (bolalar bir-biriga yaxshi tilaklarini aytadilar: sen yaxshisan, sen donosan, sen chiroylisan, sen jasursan....).
2. Asosiy qism:
CH tovushi bor choynak rasmi ko‘rsatiladi, bolalar uning nomini- so`zni aytadilar. Logoped CH tovushini takrorlab (Ch-ch-ch-choy-nak) so`zini aytadi va qaysi tovushga to`xtalib aytayotganligini tarbiyalanuvchilardan so`raydi. Logop[ed CH tovushini talaffuzini tushuntir
Chtovushini talaffuzidalablar aylana shaklida va oldinga bir oz oldinga chiqqan, tishlar bir- biriga jipslashgan, til uchi, til kuragi yuqoridagi tishlar yoki alveolalar bilan birikadi.Bu birikuv sekin-asta ular o‘rtasidagi tirqishga aylanadi, til o‘rtasidan qisqa havo oqimi o‘tadi. Buni his etish uchun qo‘l kaftini og‘iz oldiga olib kelish kerak, yumshoq tanglay ko‘tarilgan va tomoqning orqa devoriga qisilgan bo‘lib, burun yo‘llarini yopib qo‘yadi, havo esa og‘iz orqali o‘tadi, tovushning bog‘lamlari ochiq, tovush jaranglamaydi.

Logoped bolalarga Ch undosh tovush ekani, undosh tovush unli tovush bilan birga bo‘g‘in hosil qilishi haqida tushuntirib, Ch tovushining talaffuzini o‘rgatadi.

Logoped bolalar bilan Chtovushining xususiyatlari haqida savol-javob o`tkazadi.Ch tovushli so`zlar o`ylab topiladi.
Harflarninguch xususiyati:yozilishi, ko‘rish mumkinligi va ularni o‘qish mumkinligi aytiladi. Xulosada harflar o`qilishi, yozilishi va ularni ko`rish mumkinligi; tovushlarni esa eshitish va talaffuz qilinishi aytiladi.
Jismoniy daqiqa
“Poyezd” o‘yini.
Bolalar poezdning vagonchalari bo‘lishadi. Tarbiyachining poezd yurib ketdi deyishi bilan bolalar qo‘llarini tirsakdan bukib, aylanma harakat qilib, bir- birlarining ketlarida Chux-chux, chux-chux, chux, deb yuradilar.
Mustahkamlash:
Logoped bolalarga katta bosma CH harfini ko`rsatib beradi. Logoped ko`rsatib bergan namunaga qarab bolalar rangli iplardan katta CH harfini yasaydilar.

Logoped CH undosh ishtirok etgan bir necha so‘zni bo‘g‘inlarga bo‘lib (Cha-man, Cha-ros, choy, chol, cha-na, cho’-mich, chu-mo-li) aytadi. Bolalar aytilgan so‘zdagi bo‘g‘inda CH undosh tovush ishtirok etgan bo‘lsa qarsak chaladilar .

- Mashg‘ulotda sizga nimalar yoqdi?
- Bugun qaysi harf bilan tanishdik?
- CH harfining necha xil shakli bor ekan? (Bosh va kichik, bosma shakli)
- Qanday so‘zlarni tuzdik?
- Qanday gaplarni tuzdik?
3.Yakuniy qism:
Mashg’ulotga yakun yasash va rag’batlantirish.