Tuproqni kimyoviy tarkibi. Tuproqdagi kimyoviy elementlar, ularning birikmalari va osimliklarga o’tishi. Reja: tuproqning mirelogik tarkibi Tuproq kimyoviy tarkibi
Farg’ona Davlat Universiteti Uzumchilik, Mevachilik va Sabzavotchilik fakulteti Agranomiya(anorchilik) yo’nalishi 20.81 –guruh talabasi Raxmonova diyoraning Tuproq shunoslik va agrokimyo fanidan tayorlagan mustaqil talim slaydi. Tuproqni kimyoviy tarkibi. Tuproqdagi kimyoviy elementlar, ularning birikmalari va osimliklarga o’tishi.
Reja: Tuproq fazalari. Tuproqning mirelogik tarkibi. Tuproq kimyoviy tarkibi.
TUPROQ ERITMASI NIMA? Tuproq eritmasi - tuproqning eng muhim tarkibiy qismi hisoblanadi. Tuproqqa kelib tushadigan yomg‘ir va sug‘orish suvlari tarkibida doim ma’lum miqdorda erigan moddalar, atmosfera gazlari (02, CO2, N2, NO) va boshqalar bo‘ladi. Tuproqning qattiq fazasi bilan o‘zaro ta’sirda bo‘lgan bu suvlar tuproq tarkibidagi moddalarni eritadi. Shuning uchun ham tuproq namligining kimyoviy tarkibi juda murakkab va o‘zgaruvchandir. Tuproq eritmasi – uning suyuq qismi bo‘lib, yog‘ingarchilik va ekinlarga berilgan suv hisobiga shakllanadi. Tuproq tarkibidagi har xil tuzlar va minerallashgan organik birikmalar suvda eriydi va uning konsentratsiyasini oshiradi. Tuproq eritmasi uning eng harakatchan va faol qismi hisoblanib, sodir bo‘layotgan biokimyoviy, fizik-kimyoviy jarayonlarning jadalligi, yo‘nalishi, o‘simliklarning oziqlanishida muhim.
Tuproq fazalari.
TUPROQ HAVOSI NIMA? TUPROQ HAVOSI NIMA? Tuproq havosi. Tuproq mikroorganizmlari tomonidan kislorodning o‘zlashtirilishi, organik moddalarning parchalanishi va ildiz tizimining nafas olishi natijasida karbonat angidrid (C 0 2) hosil bo‘ladi. Shu sababdan atmosfera havosida karbonat angidrid miqdori 0,03% bo’gani holda tuproq havosida bir foiz atrofida, ba’zan 2—3% ga yetadi.Tuproqdagi karbonat angidrid miqdori atmosfera va tuproqdagihavo almashinuvi (aeratsiya) jadalligiga monand o ‘zgaradi. Hosil bo'ladigan karbonat angidridning bir qismi atmosferaga tarqaladi, bir qisrni esa tuproqdagi namlik ta ’sirida erib, karbonat kislotaga aylanadi. Atmosferaga uchib chiqadigan karbonat angidrid o'simliklar tomonidan o'zlashtirilib, hosil miqdorini oshirishga xizmat qilsa, karbonat kislota tuproq eritmasining nordonligini oshiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |