Farg`ona davlat unversiteti Harbiy ta`lim fakulteti 4 – bosqich 19. 113 guruh talabasi

yuqumli kasallik bo‗lib, intoksakatsiya, teri, limfa tugunlari
va ichki a‘zolarning seroz -gemorragik yallig‗lanishi hamda
terida o‗ziga xos yaralarni paydo bo‗lishi bilan kechadi.
Kuydirgi qo‗zg‗atuvchisi sporalar hosil qiluvchi
harakatsiz tayoqcha. Sporalari juda chidamli bo‗lib, suvda
yillab, tuproqda o‗n yillab yashaydi. Kuydirgidan o‗lgan
hayvonlar ko‗miladigan joylar, kasal hayvonlar axlati, siydigi
bilan ifloslangan yaylovlar uzoq yillargacha kuydirgi
sporalari bilan zararlanganicha qoladi.
Kuydirgi tarqalgan joyda sanitariya tadbirlari
o‗tkaziladi. Epidemiya tarqalgan joydagi aholi va hayvonlar
kuydirgiga qarshi emlanadi va shaxsiy gigiena qoidalariga
qattiq rioya etish talab etiladi.
Oqsim (yashur) - intoksikatsiya, og‗iz, til, burun
shilliq pardasida, barmoqlar orasidagi va tirnoqlar atrofidagi
terida yarachalar (aftalar) hosil bo‗lishi bilan kechadigan
o‗tkir yuqumli kasallik.
Bemorlar kasalxonalarda davolanadi.
Kasallik tarqalgan joylarda hayvonlar uchun karantin
belgilanadi, kasal hayvonlar aniqlanadi va ajratib qo‗yiladi,
dezinfeksiya o‗tkiziladi. Sut korxonalari va umumiy
ovqatlanish muassasalari ishi ustidan kuchli nazorat olib
boriladi. Aholi o‗rtasida sanitariya - oqartuv ishlari
o‗tkaziladi, qaynatilmagan sut va undan tayyorlangan
mahsulotlarni iste‘mol qilish qat‘iyan taqiqlanadi. Kasal
hayvonlarni boqishda ehtiyot choralariga qattiq amal qilish
talab etiladi.
Respublikamizning ko‗pgina hududlarida ba‘zi bir
kasalliklarni tarqalish ehtimolligi yuqoridir.
3. Biologik zararlanish o„chog„i.
Muayyan makon va zamon chegaralarida aholi
yuqumli kasallik qo‗zg‗atuvchilaridan zaharlanib, kasallik