Farg`ona politexnika instituti Kimyo-texnalogiya fakulteti

Olinish usullari. Oddiy efirlar sanoatda va laboratoriyada asosan quyidagi usullar bilan olinadi. 1. Spirtlarni suvni tortib oluvchi moddalar–konsentrlangan H2SO4 yoki Al2SO3 ishtirokida qizdirish: R–OH + HO–R → R–O–R + H2O 2. Vilyamson usuli bo`yicha alkogolyatlarga galogen alkillar ta`sir ettirish: C2H5–ONa + J–CH3 → C2H5–O–CH3 + NaJ

Olinish usullari. Oddiy efirlar sanoatda va laboratoriyada asosan quyidagi usullar bilan olinadi. 1. Spirtlarni suvni tortib oluvchi moddalar–konsentrlangan H2SO4 yoki Al2SO3 ishtirokida qizdirish: R–OH + HO–R → R–O–R + H2O 2. Vilyamson usuli bo`yicha alkogolyatlarga galogen alkillar ta`sir ettirish: C2H5–ONa + J–CH3 → C2H5–O–CH3 + NaJ

Gomologik qatori. 

Gomologik qatori. 

Dimetil efir, metoksi metan CH3–O–CH3 Metil etil efir, etoksi metan CH3–O–C2H5 Metil propil efir, propoksi metan CH3–O–C3H7 Metil butil efir, butoksi metan CH3–O–C4H9 Dietil efir, etoksi etan C2H5–O– C2H5

Etil propil efir, propoksi etan C2H5–O– C3H7 Etil butil efir, butoksi etan C2H5–O– C4H9 Dipropil efir, propoksi propan C3H7–O– C3H7 Propil butil efir, butoksi propan C3H7–O– C4H9 Dibutil efir, butoksi butan
C4H9–O– C4H9

Fizikaviy xossalari. Oddiy efirlarning dastlabki ikki vakili–dimetil efir va metiletil efirlar oddiy sharoitda gaz moddalar bo`lib, dietil efirdan boshlab o`ziga xos hidli, rangsiz suyuqliklardir. Ular suvdan yengil, suvda yomon eriydi, organik erituvchilarda yaxshi eriydi. Oddiy efirlarning o`zlari ham ko`pgina organik moddalar uchun erituvchilar hisoblanadi.

Fizikaviy xossalari. Oddiy efirlarning dastlabki ikki vakili–dimetil efir va metiletil efirlar oddiy sharoitda gaz moddalar bo`lib, dietil efirdan boshlab o`ziga xos hidli, rangsiz suyuqliklardir. Ular suvdan yengil, suvda yomon eriydi, organik erituvchilarda yaxshi eriydi. Oddiy efirlarning o`zlari ham ko`pgina organik moddalar uchun erituvchilar hisoblanadi.