Фармацевтика иқтисодиёти

Патент унинг тутиб турувчисига мазкур патент томонидан 
қамраб олинган предмет, жараён ёки фаолият туридан фойдаланиш, 
ишлаб чиқариш, сотиш ва назорат қнлиш имконини берувчи қонунга 
мувофиқ олинган ҳуқуқ ҳисооланади.
Патентлар маьоум вақг оралиғига, илмий техника янгиликл: ">ини 
ишлаб чиқувчи ёки татбиқэтувчи корхоналарга муайян вақг мобайнида 
ушбу фаолият тури нагижаларидан моногюл даромад олиш имконини 
бериш мақсадкда берилади.
Патент олинаётганида унинг бошланғич қийматнга корхона 
томонидан унинг сотиб оликиши вақтида қилинган барча харажатлар 
киритилади: Дебет 0830 «Номоддий активларни харид қилиш». 
Кредит 5110 «Ҳисоб-китоб варағи» ва кейин: Дебет 0410 «Патентлар, 
лицензиялар ва поу-хау». Кредит 0830 «Номоддий актиаларни харид 
қилиш». Корхонанинг ўз саъй-ҳаракаллари билан ишлаб чиқилган, 
ихтиро ёки такомиллаштиришни ҳимоя қилувчи патентнинг 
бошланғич баланс қиймати 7-сон (БҲМС) бухгаптерия ҳисоби 
миллий стандартига биноан, корхоиа, агар уларни аниқлаш мумкин 
бўлса, ҳақиқатдаги харажатлари таннархи бўйича белгиланади.
Акс ҳолда патентнинг қиймати фақат ихтиронинг рўйхатдан 
утказилиши ва унииг патентли ҳимоясига оид харажатлар асосида 
белгилаиади. Бунда корхонанинг ўзи гомонидан янги илмий ёки 
техникавим билимлар ва ғоялар олиш мақсадида амалга ошириладиган 
илмий-тадқиқот ишланмаларига қилинган харажатлар 
улар кўрилган 
ҳисобот даврининг ўзида 
харажатлар сифатида тан олинади.
Илмий-тадқиқот ишланмаларига оид харажатларни худди 
даромадларни харажаггишш (улардаи фойдаланиш) сифатида баҳолаш ва 
улар юзагй келган даврнинг ўзидаги харажатлар таркибига киритиш
2 2 0

---

керак. Бу шундай ҳолат билан тасдиқланадики — жаҳон амалиётига 
кўра илмий-тадқиқотларнинг 30%идан 90%игачаси муваффақиятсиз 
бўлиб чиқади, янги маҳсулотларга бўлган харажатларнинг 3/4 қисми 
эса талабга жавоб бермайдиган товарларга киритилади. Шундай қилиб,