3 – Ma’ruza (6-soat)

DD2
elementning kirish

yo’liga ta’sir etib uning chiqish yo’lida
Q  0
signalini paydo bo’lishiga olib keladi.

Triggerning bu holati birlik holati hisoblanadi. Triggerning nollik holatida


^{Q  1} bo’ladi.
Q  0 _,

3.1-rasm.
ИЛИ  НЕ
mantiqiy elementlar asosida qurilgan asinxron ^RS -trigger

sxemasi (a) va uning shartli belgilanishi (b).

Endi triggerning boshqa holatiga o’tishini qanday boshqarish mumkinligini

ko’raylik. Faraz qilaylik, trigger (3.1-rasm, "a") birlik holatida bo’lsin ( ^{Q  1} ,
Q  0 _).

Agar
DD2
mantiqiy elementning pastki kirish yo’liga birlik signali berilsa, bu

elementning holati o’zgarmaydi. Chunki bundan oldin ham shu elementning yuqori kirish yo’liga ^Q chiqish yo’lidan mantiqiy bir signali berilgan edi. Demak, triggerni

nollik holatiga o’tkazish uchun ^R kirish yo’liga birlik signali berilishi lozim. Natijada

DD1
mantiqiy elementning chiqish yo’lida
Q  0
bo’ladi. Bu signal


DD2
mantiqiy

elementning kirish yo’liga ta’sir qilib shu elementning chiqish yo’lida signalining paydo bo’lishiga olib keladi, ya’ni trigger nollik holatiga o’tadi.

Q  1

hu tariqa nollik holatdagi ( ^{Q  0} , ^{Q  1}) triggerni birlik holatiga o’tkazish
uchun ^S kirish yo’liga birlik signalini berish lozimligini ko’rsatish mumkin ( ^{R  0}
shartini bajargan holda).

Triggerning ikkala kirish yo’liga
R  S  0
signallari berilsa, trigger o’zining bu

signallar berilgunicha bo’lgan holatini saqlaydi. Kirish yo’li signallarining
R  S  1

kombinatsiyasida esa bu signallar ta’siri vaqtida ikkala mantiqiy elementning chiqish

yo’lida

Q  Q  0
bo’ladi, signallar olingandan so’ng triggerning holati noaniq

bo’ladi. Ya’ni trigger tasodif omillarga bog’liq holda birlik holatiga ham, nollik

holatiga ham o’tishi mumkin. Shuning uchun bo’lmaydi.
R  S  1
kombinatsiyasiga yo’l qo’yib

^RS -triggerning ishlash qonuni 3.1-jadvalda berilgan.
И  НЕ
elementlari

asosida qurilgan ^RS -triggerning (3.2-rasm, "a") holatini o’zgartirish uchun uning kirish yo’llariga invers (nollik) signallarni berish lozim. Haqiqatdan ham trigger

nollik holatida bo’lsa ( ^{Q  0} ,


^{Q  1}) uni birlik holatiga o’tkazishga faqat


DD1
mantiqiy

elementning yuqori kirish yo’liga nollik signalini berish bilangina erishish mumkin. Shu tufayli rasmda kirish yo‘llari ^R va ^S simvollari bilan belgilangan bo’lib, inversiya belgisi triggerning inversiya (nollik) signallari orqali boshqarilishini bildiradi.

Yuqorida ko’rdikki,