Axborot texnologtyalariuniversiteti mtgranova elvira aslam gvna, pozilova shahnoza xaydaraliyevna
Download 5.77 Mb. Pdf ko'rish
|
Kasbiy pedagogik faoliyatga kirish. Migranova E.A. Pozilova Sh.X
|
Mualliflik
huquqi fuqarolik huquqining muhim universitetlaridan biri bo‘lib, u fan, adabiyot va san’atlarini yaratish va undan foydalanish bilan bog‘lik munosabatlarini ifodalaydi. Talabaning mualliflik huquqi ob’ektiv fan, adabiyot va san’at asarlari hisoblanadi. Bunday asaming kadr- kiymati va chop etilgan yoki etilmaganligining axamiyati yuk. Agar mualliflik huquqining ob’ekti tan olinishi uchun qonun ikki shartni kuyadi: birinchidan, asar m a’lum bir ob’ektiv shakl muallif ijodiy faoliyati natijasini aks ettirishiga imkon berishi mumkin. Agar respublika hududida birinchi marta bosilib chiqarilgan yoki bosib chiqarilmagan b o ‘lsada, lekin birdan-bir ob’ektiv shaklda respublika hududida bo ‘lgan asar uchun u qaysi mamlakat fuqorosi b o ‘lishidan qat’iy nazar, talabaning mualliflik huquqi beriladi. Talabaning mualliflik huquqi bo ‘lib, muayyan asaming yaratuvchisi hisoblanadi. Talabaning mualliflik huquqini faqat uning xayotlik vaqtida emas, balki xamma vaqt ximoya qilinadi. Talabalaming vazifasi vaqtida darslarga qatnashib turish va yaxshi o ‘qib, undan yaxshi mutaxassis bo‘lishi uning vazifasi. TaTimning davlat boshqaruvining maxsus vakolati bo ‘lgan organlar amalga oshiradilar. Ta’lim muassalarida davlat talablarining va m e’yoriy hujjatlami bajarilishini ta ’minlaydilar, ularga uslubiy raxbarlikni amalga oshiradilar. Konstituttsiya xalq ta’limini ma’muriy-huquqiy boshqarish masalalariga oid prinsipial qoidalarini oldindan belgilab beradi. Konstituttsiyaning 41-moddasi m a’muriy huquqiy sub’ekti sifatida har bir fuqarolik talabaning bilim olishini mustahkamlaydi. 70 Talabaga o‘qishdan tashqari ta’lim madaniy estetika ta'biiy-ilmiy, texnik sport va boshqa yo‘nalishlardagi o‘qishdan tashqari muassalarda tashkil qilinadi, Oliy ta ’lim umumiy o"rta, xunar- texnika, o‘rta maxsus ta’lim negizida oliy о ‘quv yurtlari talabalariga amalga oshiriladi. Oliy o ‘quv yurtlarida talabalami о ‘qitish ishlari ikki bosqich asosida bakalavriat va magstiratura darajalari berish bilan olib boriladi. Bunday o‘qitishni tashkil etish Respubhka xukumati tomonidan tasdiqlangan “Nizom”da tartibga solinadi. Xukumat tomonidan yana ixtisoslik ro‘yxati belgilanadi, ulami sirtdan yoki mustaqil o‘qib egallashga yo‘l ko‘yilmaydi. Talabalar ikkinchi oliy m a’lumotni pul to ia b olish huquqiga egadirlar. Oliy о ‘quv yurtlarining faoliyati o ‘zlarining nizomlari bilan tartibga solinadi. Oliy о‘quv yurtlarining o‘zlari vaqti-vaqti bilan attestatsiya va akritizatsiyadan o ‘tib turadilar. Uzliksiz ta’lim tizimidagi oliy bosqich ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlami tayyorlash hisobga oladi. Ana shu maqsadda ilmiy ishlab chiqarish bolim lari, student talabalar ilmiy texnika ijodiyoti markazlari tashkil etiladi. T a’lim muassasalarini boshkarishda talabalar katnashadilar. Talabalar stipendiyalar, yotokxonalar, ko‘llanmalar va boshqalar bilan ta ’minlanadilar. Ularga kutubxonalar, о ‘quv ishlab chiqarish, ilmiy, sport, sog‘lomlashtirish bazalaridan foydalanishni kafolatlaydi. Talaba yurtimizning demokratiyalashtirish imkoniyatlami aniq va chuqur his eta bilishi kerak. Bugun jamiyatni demokratik asosda batamom yangilash imkoniga ega bo ‘lgan 0 ‘zbekiston uni kafolatlashning eng asosiy m e’yori. Fuqorolik jamiyatining shakllanishida va uning istiqboli belgisida eng asosiy ijtimoiy universitet bo ‘lgan o‘z-o‘zini boshqaruv organlarinini o‘zgarish jarayonini, uning fuqoro rnanfatlariga mos shakllarini barpo bo‘lishi mumkin. Talaba shu munosabat bilan bir narsani chuqur anglab olmog‘i zarurki, 0 ‘zbekiston hududida, fuqorolik jamiyatining ayrim muxim negizlari qadim-qadimlardan mavjud ekan. Talaba mulkiy munosabatlami iqtisodiy soxa demokratiyalashuvining bosh bo‘g‘ini va uning fuqorolarda ulkan saloxatini vujudga keltimvchi omil sifatida anglatish zamr: 71 - kadrlar tayyorlash sifati monitorining tizimini ishlab chiqish va joriy etish; - rivojlangan xorijiy demokratik davlatlar bilan kadrlar sifatini nazorat qilish va ta ’lim rnuassasalari attestatsiyasi borasida xamkorlik umatish; - ta’lim tizimini boshqarish organlari xamda maxalliy ijro etuvchi xokimiyatining pedogog kadrlar va ta ’lim rnuassasalari tashkil etish va o ‘tkazish borasidagi faoliyatini muvofiklashtirish va nazorat qilish kerak. Talabalarga yaxshi dars berib ulardan yaxshi kadrlar chiqishini taminlash shu kunning asosiy vazifalari dan biridir. Download 5.77 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|