Donishmand cho’pon

19. “5*5” o`yini

Bu o`yinni tilning barcha sathlarida qo`llash mumkin. Shuningdek, leksikologiya bo`limini o`rganishda qo`llasa bo`ladi. Bu o`yin 5 ta shartdan tashkil topgan bo`lib, shartlar quyidagicha bo`lishi mumkin:

1-shart. “Kim chaqqon” deb nomlanib. har bir guruhdan bir o`quvchi chiqib,doskada zid ma’noli so`zlar topshirig`ini bajaradi. To`g`ri va chaqqonlik bilan yozgan guruh g`olib hisoblanadi.
2-shart. Guruhlardan keyingi ishtirokchi chiqib, mana shu so`zlar qatnashgan gap tuzish topshirig`ini bajaradi.
3-shart. Ishtirokchilar zid ma’noli so`zlardan bog`li matn tuzish topshirig`ini bajaradilar.
4-shart. Zid ma’noli so`zlar qatnashgan gap tuzish, maqollar aytish topshirig`i bajariladi.
5-shart. Adabiyotda zid ma’noli so`zlar qanday san’atni hosil qilishi mumkinligi aytiladi va misollar keltiriladi.


20. “O`yla, izla, top”

Bu o`yin sinonim va omonimlar uchun qo`llansa, ko`proq o`rinli bo`ladi. Bu mavzulardan tashqari, o`zakdosh so`zlar, atamalar, tarixiy, olinma, uyadosh so`zlar mavzularini o`tganda ham qo`llasa bo`ladi. Bu o`yin o`quvchilarni topqirlikka, chaqqonlikka o`rgatadi va eng asosiysi, ularning darsga bo`lgan qiziqishini oshirishga yordam beradi.

Masalan: Sinonim so`zlar mavzusi o`tilganda o`quvchilarga jadval berilib, unda bir sinonim so`zning ma’nodoshlarini topish topshirig`i beriladi.

j	a	n	m	yu	a	m	b	t	o	a	t
yo	m	o	l	z	f	t	a	m	a	r	a
s	o	t	u	r	q	o	r	ch	e	h	n
x	u	n	b	s	i	l	a	z	o	r	a

Yuqoridagi jadvalda jamol, yuz, aft, turq, oraz, chehra so`zlari yashiringan.