Гулнора Абдурахмонова Достонбек Рустамов инсон капиталини рақамли

тараққиёти – одамларни кенгроқ танлаш имконияти билан 
таъминлаш жараёнидир. Бундай танлов чексиз бўлиши ва вақт 
ўтиши билан ўзгариши принципиал ахамиятга эгадир. Бироқ 
ривожланишнинг барча даражаларида узоқ ва соғлом ҳаёт кечириш, 
билим эгаллаш ва муносиб турмуш кечириш учун зарур бўлган 
ресурслардан фойдаланиш имкониятлари инсон тараққиётининг 
асосий моҳиятидир. Агар инсонда бундай асосий танлов бўлмаса, у 
бошқа имкониятлардан ҳам фойдалана олмайди”
10
. 
Мазкур концепция инсон тараққиётига икки томонлама 
ёндашувни кўзда тутади. Бу, бир томондан, соғлиқни мустаҳкамлаш, 
8
Griffin K., Knight J., ul Haq. "Human Development in the 1980s and Beyond." Journal 
of Development Planning 19 (Special number) (1989) 
9
Алле М. Экономика как наука / Пер. с франц. – М.: Наука для общества, РГГУ, 
1995. – С.15. 
10
ПРООН. Доклад о человеческом развитии за 1990 г. //http: //www.undp.org. 

---

34 
билим эгаллаш, касб кўникмаларини такомиллаштириш орқали 
инсон имкониятларини кенгайтириш бўлса, иккинчи тарафдан, 
одамлар томонидан эгаллаган қобилиятларини ишлаб чиқариш, 
маданий, сиёсий фаолияти ва дам олиш мақсадлари учун 
ишлатишдир. Бошқача қилиб айтганда, мазкур концепция инсон 
тараққиётига фақат ишлаб чиқариш фаолияти учун ресурсларни 
шакллантириш ва моддий бойликларни кўпайтиришга интилишнинг 
ўзинигина қамраб олмайди. 
Инсон тараққиёти концепциясининг асосий усуллари 
Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Минг йиллик ривожланиш 
декларациясида эълон қилинган эди. Мазкур декларацияда XXI 
асрда халқаро муносабатлар учун қатор асосий қадриятлар ҳал 
қилувчи аҳамиятга эга бўлиши кўрсатилган. Бирлашган Миллатлар 
Ташкилотининг қадриятларга қуйидагилар тааллуқлидир (1.3-расм): 
 
1.3-расм. Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг