Hamid qurbonboyev Sintaksisni qanday o’rganamiz!

1-ISH
KESIM ANIQLANADI
2-ISH
KESIMGA BEVOSITA TOBELANGAN BO’LAKLARNI AJRATIB OLAMIZ
3-ISH
KESIMGA BEVOSITA TOBELANGAN BO’LAKLAR ICHIDA EGA ni HAM 
QO’SHIB OLMADIKMI SHUNI TEKSHIRAMIZ
Masalan: Men sizga bugun xushxabarni olib keldim. Ushbu gapda barcha gap bo’laklari 
kesimga bevosita bog’langan.
Olib keldim –kesim
1 xushxabarlarni olib keldim;
2 bugun olib keldim;
3 siga olib keldim;
4 men olib keldim; -bu tobe bog’lanishni biz so’z birikmasi sifatida tan olmaymiz.
Taqiqlangan.
TBM miqdori so’ralsa sanayveramiz ega –kesim juftligini ham.
Demak: Men sizga bugun xushxabarni olib keldim. -gapida 4-ta tobe bog’lanish bor
Men sizga bugun xushxabarni olib keldim-gapida 3 ta so’z birikmasi bor..
  
Davom etamiz:  
Navoiy, Bobur, Mashrab singari mashhur shoirlar ruhi hamisha bizni insoniy kamolot sari 
chorlaydi – 
Gapning kesimi –chorlaydi.
1 kamolot sari chorlaydi
2 bizni chorlaydi
3 hamisha chorlaydi
4 shoirlar ruhi chorlaydi –bu tobe bog’lanishni so’z birikmasi sifatida qabul qilmaymiz. –
ega+kesim..

---

11 
Tugadi: kesimga bog’langan bo’laklar tugadi ( shunday deb olamiz o’zimizga o’zimiz 
adashmaslik uchun )
Endi Chapdan o’ngga,gapning boshidan oxiriga qarab yuramiz:
! Agar uyushgan bo’lsa har birini alohida sanaymiz;
5 Navoiy singari shoirlar
6 Bobur singari shoirlar
7 Mashrab singari shoirlar
8 mashhur shoirlar
9 shoirlarning ruhi
10 insoniy kamolot
Mana hammasini aniqlab chiqdik. demak gapda 10 ta tobe bog’lanish, 9 ta so’z birikmasi 
bor ekan.
Yuqordigi tsuhuntirishlarga qo’shimcha izohlar:
IBORALARNI NIMA QILAMIZ:
Iboralar yaxlitligicha gapda bitta gap bo’lagi bo’ladi. Shuning uchun iboralarni 
“maydalab, so’yib “ tashlamang.
Misol: Hovli yuzini yog' tushsa yalaguday holga keltirgan edi.