Ikki elning tanti

SEN SO'NMAYSAN POEZIYA YULDUZI 
Pirmatova Dilorom Ulugʻbek qizi 
Fargʻona davlat universiteti Filologiya fakulteti
oʻzbek tili yoʻnalishi 2-bosqich 21.75-guruh talabasi 
Annotatsiya 
 
Maqolada Ibroyim Yusupovning «Yangilan, doʻstim!» she’ri tahlil 
qilingan.
Kalit so‘z va iboralar: she’r, she’r tahlili, she’r g’oyasi, lirik qahramon. 
Аннотация 
В статье приводится цитата Ибраима Юсупова «Обновляйся, мой 
друг!» поэма проанализирована. 
Ключевые слова и фразы: стихотворение, анализ стихотворения, 
идея стихотворения, лирический герой. 
Annotation 
In the article Ibroyim Yusupov wrote "Update, my friend!" the poem 
was analyzed. 
Key words and phrases: poem, poem analysis, poem idea, lyrical hero. 
Har bir adabiy asar yozuvchining oʻzi yashagan muhitdan, ijtimoiy 
hayotdan, oʻzi mansub boʻlgan xalq hayotidan bir lavhadir. Sof tuygʻu va 
keng mushohadali shoir Ibroyim Yusupov o'z xalqining kuychisi, ardoqli 
vakili, soʻnmas ijodkoridir. Adib ijodi XXasrning 2-yarmi – XXI asr 
boshlaridagi qoraqalpoq adabiyoti tarixida yorqin sahifani tashkil etadi. Tili 
sodda, xalqona, kuylari esa goʻzal, rangbarangdir. Teran o'ylar, yirik muhim 
gʻoyalar, yolqinli, yuksak, bokira tuygʻularni xalqning ming - ming yillar 
mobaynida yaratib, sayqallab kelgan tilida ifodalaydi. So'lim tabiat bilan 
keng, ko'zni quvontiradigan yaylov, sahrolar, dengiz va daryolar, g'oz-u 

---

65 
to'rg'aylar bilan tillashadigan xalqning tili boy boʻladi, fikrlar ifodasi 
ko'pincha obrazli boʻladi. 
"She'ring ko'zsiz bo'lsa, yuraging soʻqir!" deydi shoir. Bu bejiz emas, 
albatta. Shoirning qalbi xuddi oq varoqdek oppoq va chiroyli, mehri esa 
ummondagi chek-u chegarasi yo'q tomchilariga ega. Xoh she'rlaridan, xoh 
doston-u poemalaridan oʻqiylik, barcha -barchasida samimiylik hissi ufurib 
turadi. Ijodkorning hamma asarlari menga juda ham yoqadi. Mutolaa qilib 
sira ham charchamayman. Ijodkor qachon ijodkor? Hech o'ylab ko'rganmisiz 
? O'zining maktabini yarata oladigan darajada yuksak asarlarga ega 
bo'lgandagina ijodkordir deb hisoblayman. Ibroyim Yusupov ham oʻzining 
maktabini ohori to'kilmagan qilib yaratib, biz yosh avlod uchun oʻrganish, 
bilim olish, izlanish uchun meros qilib qoldirgan. Quyidagi sheʼri oʻziga xos 
yaratilgan ekan. " Yangilan, doʻstim! " she'ri oʻziga xos tarzda yaratilgan.
Dunyoda abadiy boʻlgan narsalar koʻp emas. Axir, oltin, qimmatbaho 
zargarlik buyumlari, ajoyib kiyim, qimmatbaho mashinalar va uylar - 
bularning barchasi yolgʻon, vaqtinchalik qadriyatlardir. Vaqt oʻtishi bilan 
ularning barchasi eskiradi, buziladi, yomonlashadi va modaga kirishni 
toʻxtadi. Ammo abadiy, haqiqiy qadriyatlar orasida uchta narsani nomlash 
mumkin Bular iymon, sevgi va doʻstlik. Doʻst - bu cheksiz hurmat va unga 
gʻamxoʻrlik qilishni xohlaydigan odam. Uning oʻzi har doim yordam 
berishga va yaqin boʻlishga tayyor. Koʻpincha shunday deyishadi : "Doʻstlar 
- bu biz tanlagan oila". 
Yangilan, doʻstim!
Elga aytmas sirim senga
Aytayin bu dam, doʻstim!
Yangilansa zamon qalbi,
Yangilan sen ham, doʻstim! 
Doʻstim, senga bir sir aytaman. Bu sirni hali beri elga ham, boshqalarga 
ham aytganim yo'q.Seni juda ham oʻzimga yaqin olganim uchun 
aytyapman. Agar zamonning qalbi yangilansa, sen ham eldan qolmay 
yangilan, ya'niki, el bilan doimo baravar yur. Xalqimizda bir maqol bor : " 
Ayrilganni ayiq yer, bo'linganni bo'ri yer ". Bu bejiz emas, albatta.
Eskilik to'zib boradi, 
Yangilik - oziq boʻlar. 
Imoning borsa tozarib, 
Hayoting qiziq bo'lar
Hamisha yangi narsalar oʻzgacha ruh baxsh etadi. Yangilik bilan 
eskilik yonma -yon turganda doimo yangilik muvaffaqiyatga uchraydi. Agar 
sening iymoning mustahkamlanib, yangilab borsa, hayoting qiziq nurafshon 
boʻladi. 
Yuk olmoqqa el kiftidan

---

66 
Ayama g'ayratingni. 
Yangi ufqlar shu'lasin ich, 
Qamchila, G'irotingni! 
Elning yukini hamisha yengil qil. Elning dardi - sening darding. 
Qoʻlingdan kelgancha yaxshiliklar qil.Tong otgandan to quyosh botguncha 
barchaga yaxshilik qilib, yangiliklar qidir. Doimo hammadan duo olishga 
oshiqib 
yasha. 
Yaxshiliklaring 
yomonliklaringdan 
ko'paysin. 
Duo 
xaltachalaring og'ir bo'lsin.. Sen hech ham toʻxtab qolma. Izlan, intil. Otni 
qamchilagandek yaxshilik sari yugur.