Library ziyonet uz/ A lvido, ey

Alvido, ey Gulsari (qissa) 
Chingiz Aytmatov 
 
132 
library.ziyonet.uz/ 
 
Joningga qasd qildi qoʻlim, Qoragul... 
...Tanaboy oʻtov oldida oʻtirib, qadimiy qirgʻiz marsiyasini tinglar, xomush turgan qop-
qora togʻlar ortidan oyning sekin-asta suzib chiqayotganligini, oʻtkir qirrali qorli 
choʻqqilar tepasida, bir-birovlarining ustiga qalashib ketgan qoyalar tepasida uning 
muallaq turib qolganligini tomosha qilar edi. Shunda u marhum doʻstidan kechirim 
soʻrab yana iltijo qilardi. 
 
Jaydar esa oʻtov ichida qoʻbizda hamon ulugʻ ovchi Qoragul haqidagi marsiyasini 
chalardi: 
 
Men seni oʻldirdim, oʻgʻlim Qoragul, 
 
Holimga yigʻlar kim, oʻgʻlim Qoragul. 
XXIII 
Tong otib qolgandi. Gulxan yonida, jon berayotgan yoʻrgʻa otning bosh tomonida oʻtirib, 
keksa Tanaboy keyin boʻlib oʻtgan voqealarni esladi. 
 
Oʻsha kunlari u viloyat markaziga borganligini hech kim bilmagan edi. Bu uning oxirgi 
marta urinib koʻrishi edi. U tumandagi kengashda nutqini eshitgan obkom sekretarini 
koʻrgisi va unga oʻzining hamma qaygʻu-alamlarini soʻzlab bergisi kelardi. Bu odam uni 
tushunishiga va unga yordam berishiga ishonardi. Choro ham u haqda yaxshi gaplar 
aytgan edi, boshqalar ham uni maqtashardi. Obkomga kelgandagina bu sekretarni boshqa 
viloyatga ishga oʻtkazilganligini bildi u. 
 
– Eshitmovdingizmi hali? 
 
– Yoʻq. 
 
– Agar ishingiz juda muhim boʻlsa, men yangi sekretarimizga aytaman, ehtimol, u sizni 
qabul qilar, – taklif qildi qabulxonadagi ayol. 
 
– Yoʻq, rahmat, – rad etdi Tanaboy. – Men shunday, oʻzimcha, shaxsiy ishim bilan 
keluvdim. Men axir uni tanirdim, u ham meni bilardi. Boʻlmasa uni bezovta qilib 
oʻtirmasdim. Kechirasiz, xayr. – U dilida avvalgi sekretarni yaxshi bilganligiga, u ham 
buni – choʻpon Tanaboy Bakasovni shaxsan taniganligiga ishongan holda qabulxonadan 
chiqdi. Nega tanishmasin axir? Ular bir-birlarini tanishlari va hurmat qilishlari mumkin 
edi, u bundan shubhalanmasdi, shuning uchun ham shunday dedi. 
 
Tanaboy koʻchaga chiqib, avtobus stansiyasi tomon yoʻl oldi. Pivo doʻkoni oldida ikki 
ishchi mashinaga pivodan boʻshagan bochkalarni ortayotgan edi. 
 

---