Mehnat muhofazasi va medisina harakati (faoliyati)ni bajaruvchi insonlarning vazifalari

BOLIMNING MAQSADLARI 
Bu bobni qurib bo'lingandan so'ng, siz quyidagilarni urganishiz mumkin 
bo'ladi 
• Ergonomik tushunchalarini aniqlash 
• Operator-mashina tizimi komponentlarini ro'yxati va tasvirini 
• Ergonomik muammolarni echimida antropometriyani rolini tushuntirish 
• Ergonomik muammolarni echimida biyomexanika rolini tushuntirish 
• Ish stansiyalarining kategoriyalar ro'yxatini tuzish 
• Ayrim ish stansiyalarining ko’rib chiqishini aniqlash 
 
Muammoli vaziyat
 
Kichik korxona xodimi havo kompressor uskunasini ishlatish natijasida 
umurtqada kattiq og’riqni sezdi. Zavod rahbariyati yaxshi islaydigan ishchilarga 
premiya to’lovlari taqsimlanishi haqida uylanib qoldi. Shikastlanish sug’urta 
to’lovini qoplash natijasida ko’ miqdorda chiqim bo’lishini bilgan raxbariyat, ish 
joyini tahlilini o'tkazish maqsadida ergonomika soha mutaxassisi (ESM) bilan 
bog’landi. Maslahatchi birinchi navbatda, turli xavfsizlik va sog'liqni saqlash 
yozuvlarni, shu jumladan OSHA 300 va 300A Rasmlarini, namshiraning 
jurnallarini, yozuvlar qilingan vaqtini va ishchilarga kompensasiya tovon talablari 
ko'rib chiqdi. Sog'liqni saqlash bo’yicha suhbatlarining o’tqazilish vaqti. Asosiy 
ergonomik baholash protokolida quyidagi, ish joyi tartibini va tanqidiy dizayn 
o'lchovlari qayd etildi. Maslahatchi zavoddaning turli ish joylaridan olingan 
videotasmalar orqali, shu joylarda ergonomik muammolar borligi to’g’risida 
ma’lumot oldi. Videotasma ma’lumotlaridan foydalanib, maslahatchi har bir ish 
turini tahlil qilib, ularni asosiy ketma-ketligini aniqlab chiqdi: 
• Tana harakati 
• Harakat chastotasi va davomiyligi 
• Harakat tezligi 
• Yuk ko’tarish bilan bog'liq xavfli omillar 

---

121 
Yuk ko'tarish talablari va GOST (NIOSH) yuk ko'tarish ko'rsatmalar urganildi. 
Ob'ekt og'irligi inobatga olinmagan holda, ob'ektdan inson tanasigacha eng uzoq 
masofa va yukning ishdan oldingi va ishning aykunidagi og’rlining o’lchamlari 
olindi. Individual xavf omillari ekologik stress bilan birgalikda, jumladan harorat,
yoritish, shovqinlarni insonning ish faoliyatiga ta’siri o’rganildi. Barcha tahlillar 
shuni korsatdi, umurtqa jarohatlanishining odatiy hol bo’lishiga materiallarga qo'l 
bilan ishlov beradigan ikkita ish joyi o’z hissasini qosharkan. Eng ko’p jarohatlar 
saqlash va bo’yoq sexlarida osma ilmoqqa o'rnatilgan yuklangan konveyerining
harakatlanish vaqtida sodir bo’larkan. . 
Boshqama bilan ish yurituvchi maslahatchisi va xavfsizlik qo'mita 
kompaniyasi, umurtqa jarohatlanishi chastotasini kamaytirish maqsadida turli 
strategiyalar ishlab chiqdi. Mazkur strategiyalarni amalga oshirish orqali, 
kompaniya ko'rdim takomillashtirilgan unumdorligi va ikki ish joylarda 
xodimlarning psixologik va umurtqa jarohatlanishi chastotasini 63 foiz 
kamaytirishga erishishdi.