Mehnat muhofazasi va medisina harakati (faoliyati)ni bajaruvchi insonlarning vazifalari

 
TO’LOVLARDAN OZOD QILISH
 Ishchi-hodimlarga badal to'lash 
bilan kim qoplaydi? Quyida AQSH shtatlaridan birida amal qiladigan tajribadan 
bir misol keltirilgan: 
• Balog’at yoshiga etmagan o'spirinni ham qo'shganda hoh qonun bo'yicha va 
hohg’ayriqonuniy ishga olingan har bir inson ish beruvchining hizmat ko'rsatishida 
• Korporatsiyaning har bir rahbari 
• Har bir inson shtat, mamlakat yoki shaharga hizmat ko'rsatishda 
• Ihtiyoriy tez yordam, yong’indan qo'riqlash bo'limi yoki politsiya 
boshqarmasi a’zosi bo'lgan har bir inson 
• Fuqarolarni mudofaa qilish korpusining muntazam ravishda ro'yhatga 
olinadigan ishtirokchisi- volontyor yoki stajer bo'lib hisoblanadigan har bir inson 
• Milliy gvardiyaning faol a'zosi bo'lib hisoblanadigan har bir inson 

---

60 
• Savdo, biznes, jarohat paytida ish beruvchi kasbi jarayonida hizmat 
ko'rsatuvchi har bir inson 
• Ko'chada yoki mijozlarga ularning uylarida yoki biznes o'rinlarida 
muntazam ravishda gazeta sotuvchi yoki gazeta tarqatuvchi har bir inson 
• Ishga yollash uchun yoki boshqa maqsadda hizmat ko'rsatish uchun boshqa 
insonni ishga yollaydigan biznes sohibi (sohiblari).
 
 
Quyidagi xizmatchi (ishchi)lar ishchi (xodim) tovoni (badali) ni to’lashdan 
odatda ozod qilinadi. 
 
- Xususiy (shaxsiy) uyda uy xizmatkori sifatida ishlayotgan har qanday shaxs
- Xususiy ish beruvchining uyida yoki uyi yonida 20 kundan ortiq muntazam
(ketma- ket, har kuni) ishlagan har qanday odam
- Biror diniy yoki hayriya tashkilotidan olingan yordam yoki tirikchilik
evaziga xizmatlarni bajaruvchi har qanday shaxs
- Qishloq xo’jaligi bnilan shug’ullanadigan har qanday kishi
- Ish joyiga borish yoki ish joyidan orqaga qaytish vaqtida yengil yo’lovchi
furgon yoki avtomobillardan ixtiyoriy dastur asosida birgalikda
foydalanadigan xaydovchi yoki yo’lovchi sifatida ishtirok etayotgan har
qanday shaxs
- Boshqa yo’llar bilan sug’urta qilingan, lekin sug’urta qilinmaganman deb
hisoblagan har qanday shaxs
Agar xodim AQSH shtatidan tashqarida ish topshiriqlari vaqtida yaralangan 
bo’lsa, u qayerda ishga joylashganligiga qarab to’lovlarni olish huquqiga ega.Agar 
xodim jarohat vaqtida ish beruvchi talab qilgan xavfsizlik uskunalaridan 
foydalanmagan bo’lsa, ba’zi shtatlarda to’lovlar kamaytiriladi.