Микроиктисодиёт

 o^zgarishi  =
A i s t . + A i . c h - davlat xarajatlari  = -A  - B+A+B+E-B-C-E-B-C;
bu
yerda davlat xarajati =  B+C+E.
Agar davlat fermerlarga A+B+E  pulni bevosita berib narx va ishlab
chiqarish hajmiga ta'sir qilmasa, jamiyat bunday siyosatdan aniq yutadi.
Bunday holatda fermerlar A+B+E  foydani oladi, davlat A+B+E  miqdorda
yo'qotadi va jamiyatning umumiy farovonligi o'zgarishi nolga teng
bo'ladi. 
1 .3. Soliqni uzoq va qisqa muddatli ta'siri
Soliqni alohida firma faoliyatiga ta'sirini qaraymiz. Faraz qilaylik,
soliq firmaning ishlab chiqarish hajmidan olinadi va u mahsulot narxiga
ta'sir qilmaydi.
Biz ko'rdikki, ishlab chiqarish hajmiga qo'yilgan soliq firmani ishlab
chiqarish hajmini qisqartirishga undaydi (1 .11-rasm).
Rasmdan ko'rish mumkinki, qisqa muddatli oraliqda musbat
iqtisodiy foyda bilan ishlayotgan firma
hajmda mahsulot ishlab
chiqarib P
i
bozor narxida sotadi. Soliq har bir ishlab chiqarilgan mahsulot
birligiga qo'yilganligi uchun, u firmaning chekli xarajatini  MC
I
dan
MC
2
= MC
I
+1  (t  - bir birlik mahsulotga qo'yilgan soliq) holatga
siljitadi. 
 
13

---

AVC
2
= AVCi+t 
AVCi 
Q2
 Qi
 
Q 
1 .11-rasm. Raqobatlashuvchi firmaning ishlab chiqarish
hajmiga soliqning ta'siri
Soliq xuddi shunday o'rtacha o'zgaruvchan xarajatni ham  t  miqdorga
yuqoriga siljitadi. 
Endi faraz qilaylik, tarmoqdagi barcha firmalar soliqqa tortilgan.
Majud bozor narxida har bir firma o'z ishlab chiqarish hajmini
qisqartirgani uchun tarmoqning ham yalpi mahsuloti qisqaradi va bu bozor
narxining oshishga sabab bo'ladi (19.12-rasm).