Mikroorganizmlardan nuklein kislotalar ajratish usullari

Purinli asoslar - purin, adenin, guanin:
Purin Adenin (A) Guanin (G)
Pirimidinli asoslar - timin, sitozin, uratsil:
Pirimidin Timin (T) Sitozin (S) Urotsil (U)

Mikroorganizmlardan nuklein kislotalar ajratish usullari

• Ishning maqsadi: E.Coli bakteriyasi hujayralaridan plazmid DNK sini va odam qonidan genom DNK sini hamda DNK namunalarini ajratish prinsiplari va usullari bilan tanishish.
• Ishning vazifasi:
• Nazariy qism.
• Plazmidalar - hujayraning avtonom replikatsiya bo‘ladigan genetik elementlari bo‘lib, dnk molekulasining xalqasimon tuzilishiga ega.
• Plazmid dnk sini ajratish usuli bakteriya plazmidalarining tuzilishi jihatidan genom dnk siga nisbatan kichik o‘lchamda bo‘lishi va yopiq halqasimon ko‘rinishga ega bo‘lganligiga asoslanadi. Bunda birinchi bosqich bakteriya hujayrasining qobig‘ini EDTA va lizotsim (grammanfiy bakteriyalarda) sferoplastov hosil eritiladi. EDTA, metall ionlarini xelatlab, DNK ni kationga qaram nukleazalar ta’siridan himoya qiladi . reaksiyani olinadigan sferoplastlarning tezda lizis bo‘lib ketishini oldini olish uchun izotonik eritmalar (saxaroza yoki boshqa moddaning ancha yuqori konsentratsisi) da olib boriladi. So‘ngra sferoplastlarni lizis qilinadi, bunga misol qilib, detergent qo‘shishni keltirish mumkin. Hujayra qobig‘i bilan bog‘langan debris (qoldiqlar) va bakteriya xromosomasi bo‘laklarini sentrifugalash yoki filtrlash yo‘li bilan olib tashlash mumkin.
• Plazmid dnk sini ajratish usullari orasida bakteriyalarni ishqor yordamida lizis qilish usuli ( birnboym – doli usuli ) va uning modifikatsiyalari mini-preparatlar olishda ham dnk ni yirik hajmda ajratib olishda ham keng qo‘llaniladi. Ushbu usul ishqoriy muhitda (~rn 12,0–12,5) DNK molekulalarining chiziqli strukturasining denaturatsiyasi (qo‘sh xalqaning yozilishi), ayni vaqtda yopiq xalqali molekulalarning denaturatsiyaga uchramasligi yoki oz miqdorda va qaytar darajada denaturatsiyasiga asoslanadi.