Muhandislik geologik tadqiqotlar

16.4 - rasm. Atezian havzaning qirqimi:1- suv o’tkazmaydigan qatlam. 2-tuproq 
suvi, 3-grunt suvi, 4-daryo,5- buloq, 6-qatlamlar orasidagi pastga tushuvchi yer 
osti suvi, 7-qatlamlar orasidagi ko’tariluvchi yer osti suvi, 8-suv o’tkazmaydigan 
qatlam 
Bosimli suvlar to’yinish sohasidan uzoq yo’lni o’tib, tog’ jinslari bilan 
uzoq vaqt kontaktda bo’lganligi sababli, grunt suvlariga qaraganda ko’proq 
minerallashgan 
bo’ladi. 
O’zbekiston 
mineral 
suvlarining 
shifobaxshlik
xususiyatlarini o’rganish, ulardan juda ko’p kasalliklarni davolashda muvaffaqiyat 
bilan qo’llanilmoqda. Hozirgi vaqtda mineral suv manbalari bazasida bir necha
sihatgohlar qurilgandir. Andijon viloyatidagi Janubiy Olamushuk va Polvontosh 
shifoxonalari, Surxondar’yo viloyatidagi Jayronxona ishfoxonalari, Farg’ona 
viloyatidagi Chimyon shifoxonasi, Namangan viloyatidagi Chortoq shifoxonalari 
shular jumlasidandir. Toshkent yaqinidagi artezian havzasining mineral suvlaridan 
oshqozon, ichak, jigar kasalliklarini, moddalar almashinushiga xos va boshqa 
kasalliklarni davolashda muvaffaqiyat bilan foydalanilmoqda. Toshkent va 
Farg’ona mineral suvlari Respublikamizdagi eng yaxshi ichiladigan suv sifatida 
hammaga manzur bo’lmoqda.
 
 
 

---

136 
16.2.Yer osti suvlarining harakatlanish qonuniyati. 
Ko’plab qurilish, sanoat, turar joy binolari, to’g’onlar, temir yo’l va 
avtomobil yo’llari qurish masalalarida yer osti suvlarini harakatlanish qonuniyatini 
bilish shartdir. Suvning harakatlanishida laminar va turbulent oqim harakati 
kuzatiladi. Suvning laminar harakati fil’trlanishning asosiy qonuniyatiga 
bo’ysunadi. Bosimsiz yer osti suvlarining harakati gidravlik bosim yuqori (sathli) 
joydan, past bosimli joyga tomon harakatlanadi. (16.5-rasm).