Muhandislik geologik tadqiqotlar

Q= K
f
 B

 h =
l
h
h
2
2
2
2
1

; (16.6) 

---

140 
Suv o’tkazmaydigan qatlam qiya bo’lganda esa (chizma III) hisoblashda 
qo’shimcha gorizontal yuza 0-0 o’tkaziladi. 
J
ур
 =
l
H
H
2
1

 vа h
ур
 = 
l
h
h
2
2
2
2
1

(7.7) 
Oqim sarfi formulasi quyidagi ko’rinishni oladi. 
Q = K
f 
B

 h
l
h
h
H
H
2
)
)(
(
2
1
2
1



 
(7.8) 
Agar oqim sarfi Q oqim kengligi B ga taqsim qilinsa, unda solishtirma 
sarfi q = Q/B chiqadi. 
16.4. Depression voronka va ta’sir radiusi to’g’risida tushuncha. 
So’rib chiqarish deganda quduqlardan suvni yer yuzasiga nasoslar 
yordamida chiqarib olish tushuniladi. So’rib chiqarish vaqtida burg’ quduq 
atrofida suvning sathi voronkaga o’xshab pasayadi, suv sathining bunday 
pasayishi Depression voronka deb ataladi. Voronka rejadagi ko’rinishda doira
hosil kiladi. Voronka vertikal qismida, depressiyaning egriligi so’rish nuqtasiga 
yaqinlashgan sari ortadi (16.7 va 16.8- rasmlar).
16.7 – rasm. Burg’u quduqlari yordamida ta’sir radiusi R ni suv so’rib chiarish
orqali aniqlash: 1 – suv so’rib chiqarilayotgan burg’u qudug’i;
2 – 6 – suv sathini o’lchash uchun qazilgan burg’u quduqlari. 

---

141 
16.8 – rasm. Depression voronka: 1 – suv so’rib chiqarish nuqtasi; 
 2 – normal yuza; S – voronkaning markazida yuzaning pasayishi;
R – voronkaning radiusi. 
Depressiya voronkasining radiusi – ta’sir radiusi (R) deb ataladi. Suv 
olish va drenajli inshootlarda R ning qiymati hisoblashda ishlatiladi. Ta’sir 
radiusi R ni hisoblashni turli formulalari bor. Ko’pincha Kusakina
formulasidan foydala-niladi: 
f
NК
S
R
95
,
1
