O’zbek tilida so’z-gaplar

2. Falakning dastidan dod! (Hamza)

3.Barakalla sizga!

Misollardan ko`rinib turganidek, so`z-gaplar faqat bitta so`zdan iborat bo`lmay, nutqda kengayish qobiliyatiga ega. So`z-gaplarning yana bir sintaktik xususiyati shundaki, qurilishli gaplarda kesimlik kategoriyasi va ma`nosiga orqali kiritiladi, o`zbek tilida juda ko`p ko`rsatkichlari mavjud. Shaklning o`zgarishi bilan kesimlik kategoriyasining ma`no turlari ham o`zgaradi.

Xulosa

Xulosa shuki, so`z - gaplarning umumiy sintaktik xususiyati shundaki, ular kesimlik qo`shimchalarini qabul qilmagan holda gap va uning markazini tuza oladi. To`rt leksik-semantik turida (modallar, undovlar, tasdiq/inkor, taklif/ ishora so`zlar) kesimlik kategoriyasini tashkil etuvchi ma`nolardan har biri alohida bo`rttirilgan “yalang`och” holda yuzaga chiqadi: modallar so`zlovchining munosabatini, taklif/ishoralar shaxsga qaratilganlik ma`nosini, tasdiq/inkorlar tasdiq va inkornidagi bo`lishli/bo`lishsizlikni) va undovlar bo`lg`usi harakatni fodalashga xizmat qiladi.

E’tiboringiz uchun rahmat