O'zgani anglash (eshitish) va o'zini anglatish qoidalari

4

---

Eshitish o'zida ikkita aspektni: eshitilganni
tushuna olish ko'nikmasi; 
Keyinchalik foydalanish maqsadida olingan
ma‘lumotni xotirada saqlash uchun tahlil
qilish va tizimlashtirish ko'nimasini
namoyon etadi.

---

Fundraising event plan
6
Eshitishning ikki: boadablik, 
muloyimlik – passiv va faol tiplari
mavjud.
Passiv eshitish. Bu tinglash, 
eshitishning keng tarqalgani
bo'lib, bunda biz muloqot
jarayonida ba‘zi fragmentlarni
anglab, ba‘zilarini anglamagan
holda eshitamiz.
Faol eshitish. Bu diqqatni jamlab, 
ichki kuchlarni mobillashtirgan
holda eshitishni talab qiladi. 
Bunda suhbatdosh nuqtai
nazarini tushunishga asosiy
e‘tibor qaratiladi.

---

PASSIV ESHITISH
•
Uning natijasi sifatida quyidagi holatlarni misol 
qilib keltirishimiz mumkin: -
•
-Bugun sen bilan qayergadir borishga kelishgan 
edik.
•
- Nahotki? Sen bu haqda gapirmagan edingku, 
birinchi marta eshitayapman.
•
- Ikki kun ilgari sen bilan bu haqida gaplashgan 
edikku.Demak, sen meni eshitmagan ekansanda.
•
Ko'pincha, bizga qarata aytilgan gaplar 
e‘tiborimizdan chetda qoladi – ayniqsa, biz uchun 
qadrdon, yonimizda yurgan, tez-tez ko'rishadigan 
odamlarimizning gaplari ―Qulog'imiz yonidan o'tib 
ketadi yoki boshqacha aytganimizda ularning 
gaplariga bee‘tibor bo'lamiz.
Fundraising event plan
7

---

Faol 
eshitish.
•
Siz suhbatdoshingizni tinglab nima haqida gap borayotganligini idrok etasiz va 
olingan ma‘lumotlarni xotirangizga joylaysiz, so'ngra zarurat bo'lganida unga qaytasiz. 
Agar siz haqiqatan ham faol eshitayotgan bo'lsangiz, ongingizda aylanayotgan fikrlardan 
boshingiz g'uvillab qolganini sezasiz. Bu holatning bo'lishi tabiiy, chunki bunday 
tinglashda sizning barcha fikrlash qobiliyatingiz ishga tushgan bo'ladi. Bunday 
muzokaralar va suhbatlar davomida siz diqqatingizni gapirayotgan odamga nafaqat 
qaratishingiz, balki uni ifodalash tilini, stilini tushunishingiz, o'zingizni noverbal xatti-
harakatlaringizni nazorat qilishingiz, sizga berilayotgan savollarga javoblarini o'ylashingiz 
hamda undan nimalar haqida so'rashingizni ham mo'ljallashingiz lozim bo'ladi. Shunday 
qilib, bunday holatlarda boshingiz g'uvillay boshlashi tabiiy chunki sizning miyangiz kuchli 
bosim ostida ishlayapti.
Fundraising event plan
8

---

Eshitishga nimalar 
to'sqinlik qilishi 
mumkin?

---

- Muammoga qarashlardagi farqlar: sizning nuqtai nazaringiz ikkinchi
tomon fikrlaridan tubdan farq qiladi va siz ushbu aytilganlarga
qat‘iyan qarshisiz.
- Emotsiyalarning kuchliligi: muhokama etilayotgan mavzu sizni
shunchalik qiziqtiradiki, ikkinchi tomonni eshitishingizga to'sqinlik
qiladi.
- Jismonan toliqish, balki siz charchagandirsiz, qorningiz ochgandir, 
issiqdan yoki sovuqdan aziyat chekayotgandirsiz, stress holatidadirsiz
va shu kabilar.
-Diqqatni jamlay olmaslik va parishonxotirlik: balki sizga shovqin
suron diqqatingiz jamlashga to'sqinlik qilayotgandir.
-Suhbatdoshga nisbatan munosabat: siz suhbat qilayotgan odam
yoqmayotgandir, balki u juda ham dumog'dor, kibrli va zerikarlidir

---

Eshitishni qanday 
qilib yaxshilash 
mumkin?

---

•
Suhbatni boshlanishidanoq eshitishga harakat qiling va
diqqatingizni susaytirmang;
•
Boshqa ishlaringizni chetga surib qo'ying va eshiting: bir vaqtning
o'zida ikkita ishni bajarishga harakat qilmang;
•
Hamsuhbatingiz haqidagi turli salbiy fikrlarni xayolingizdan
chiqaring; 
•
Ayni vaqtda sizga aytilayotgan gaplarni anglashga harakat qiling, 
ildamlab ketmang;
•
Suhbatdoshingiz so'zini bo'lmang;
•
Nima haqida gapirilayotganligiga qiziqish bildiring;
•
Aytilganlarning mazmuniga baho bering, qanday taqdim
etilganiga emas;
•
Obyektivlikni saqlang shoshma-shosharlikda xulosa chiqarishdan
qoching;
•
Diqqatingizni tortuvchi boshqa narsalarni bartaraf eting;
Fundraising event plan
12

---