Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti
Download 0.53 Mb. Pdf ko'rish
|
Genetikadan-masala-va-mashqlar-yechish@nambiolog.zn .uz
- Bu sahifa navigatsiya:
- Javob
- 5-masala.
- 12-masala.
- Mustaqil yechish uchun masalalar
- Qon guruhlarining irsiylanishi
- Belgi Gen Genotip Gen ta’siri
- Mustaqil yechish uchun masalalar 1
- Diduragay va poliduragay chatishtirishda belgilarning irsiylanishi.
|
Masala Donining rangi sariq bo‘lgan gomozigotali no‘xat o‘simliklari yashil donli o‘simliklar bilan chatishtirilganda hosil bo‘lgan F 1 va F
2 o‘simliklarining genotip va fenotipini hamda F 1 o‘simliklarini sariq donli va yashil donli o‘simliklari bilan qayta chatishtirishda olingan F b o‘imliklarining genotipi va fenotipini aniqlang Yechish. Bizga ma’lumki donning sariq rangi dominant va yashil rangi retsessiv belgi hisoblanadi P fen : sariq yashil Gen : ♀ AA x ♂ aa Gameta; A a F 1 fen : sariq gen : Aa F 1
Endi F 1 o‘simliklarini o‘zaro chatishtirib F 2 avlodni aniqlaymiz P fen : sariq sariq Gen : ♀ Aa x ♂ Aa Gametalar: A A a a F 2
Gen: AA Aa Aa aa Fen 3 : 1 Gen 1 : 2 : 1 F 2 avlod duragaylari orasida doni yashil rangli no‘xat o‘simligi paydo bo‘ldi va jami naslning 1\4 qismini tashkil qildi. Genotip jixatdan dominant gomozigotali AA naslning 1\4 qismini, geterozigotali organizmlar 2\4 qismini, retsessiv gomozigota organizmlar esa naslning 1\4 qismini tashkil etdi. 14
Endi biz F 1 avlod o‘simliklarini sariq donli no‘xat bilan chatishtiramiz. Bizga ma’lumki, sariq donli o‘simliklar ikki xil genotipga ega bo‘ladi AA va Aa, shuning uchun F 1 o‘simliklarini dastlab AA genotipli organizmga chatishtiramiz. P fen: sariq sariq gen : ♀ Aa x ♂ AA gameta: A A a F b fen: sariq sariq gen: AA Aa
fen: 1:1 gen: 1: 1 Demak F 1 o‘simliklarini AA genotipli sariq donli o‘simliklar bilan chatishtirilsa, F b
avlod o‘simliklari genotip jixatdan 1:1 nisbatda ajralish hosil qilib, fenotip jixatdan hammasi bir xil sariq rangda bo‘lar ekan F 1 o‘simliklarini Aa genotipli sariq donli o‘simliklar bilan chatishtirganimizda huddi F 2 avlod duragaylariniki kabi natijaga erishiladi. F 1 avlod o‘simliklarini yashil donli o‘simliklar bilan chatishtirsak, qo‘yidagi natijaga erishamiz. P fen: sariq yashil Gen: ♀ Aa x ♂ aa Gameta: A a a F b fen: sariq yashil Gen: Aa aa fen 1 : 1 gen 1 : 1 Bu chatishtirishimizda genotip va fenotip jixatdan 1:1 nisbatda ajralish ro‘y beradi. Masala. No‘xat o‘simligi gultojbarglarining qizil bo‘ishi oq bo‘lishi ustidan to‘liq dominantlik qiladi. Geterozigotali qizil gultojbargli no‘xat o‘simliklari o‘zaro chatishtirilganda olingan 1844 ta o‘simlikdan nechtasi oq gultojibargli boladi?
15
Yechish P fen: qizil qizil Gen: ♀ Bb x ♂ Bb gameta B B b b F 2 fen: qizil qizil qizil oq Gen: BB Bb Bb bb Nazariy jixatdan olingan 4 ta o‘simlikdan 1 tasi oq gultojbargli bo‘lsa, 1844 ta o‘simlikdan nechtasi oq gultojbargli bo‘lishini topamiz 4 tadan ______________ 1 tasi oq 1844 tadan ____________ x tasi oq X= 1844 * 1:4 X= 461 Javob Olingan 1844 ta o‘simlikdan 461 tasi oq gultojbargli bo‘ladi. Mustaqil yechish uchun masalalar 1-masala. Sariq donli no‘xat o‘simligi bilan yasil donli no‘xat o‘simligi o‘zaro chatishtirilganda F 1 avlod duragaylarining barchasi sariq donli bo‘ldi. Ota-ona va F 1 avlod
duragaylarining genotipini toping. 2-masala. Sariq donli no‘xatlar o‘zaro chatishtirilganda olingan naslning 3/4qismi sariq donli, ¼ qismi yashil donli bo‘ldi.Ota-ona va F 1 duragay avlodning genotipini toping. 3-masala. Gomozigotali mevasi yumaloq pomidor o‘simligi noksimon mevali pomidir o‘simligi bilan chatishtirilganda olingan F 1 va F
2 o‘simliklarining genotipi va fenotipini aniqlang. Agar F 1 o‘simliklari gomozigota sariq va yashil donli o‘simliklar bilan qayta chatishtirilsa, olingan natija qanday bo‘lishini aniqlang. 4-masala. Geterozigota gultojibarglari qizil rangli no‘xat o‘simliklari o‘zaro chatishtirilishidan olingan 168 ta o‘simlikdan nechtasi oq gultojibargli bo‘ladi? 5-masala. Drozofila pashshasi qanotining uzun bo‘lishligini dominant A geni va kalta bo‘lishligini retsessiv a geni ta’min etadi.Gomozigotali uzun qanotli pashshalar kalta qanotli pashshalarbilan chatishtirilganda F 1 pashshalarning qanotlari qanday bo‘ladi? F 1 da olingan urg‘ochi va erkak pashshalar o‘zaro chatishtirilsa, F 2 da olinadigan pashshalarning genotipi va fenotipichi? F 1 pashshalari uzun va kalta qanotli pashshalar 16
bilan qayta chatishtirilsachi? 6-masala. Agar quyonlarning avlodida junning qalin va siyrakligibo‘yicha fenotipda 3:1 yoki 1:1 nisbatda ajralish kuzatilganbo‘lsa, ularning ota-onasi genotipini va fenotipini aniqlash mumkinmi?
onasi ko‘k ko‘zli ayolga uylangan. Ushbu nikohdan ko‘k ko‘zli o‘g‘il farzand tug‘ildi. Ota-ona va farzandning genotiplarini aniqlang.
onasi malla sochli, otasi esa malla sochli bo‘lmagan malla sochli erkakka turmushga chiqqan. Ushbu nikohdan malla sochli bo‘lmagan o‘g‘il va malla sochli qiz tug‘ilgan. Ushbu oila a’zolarining genotipini aniqlang va shajarasi jadvalini tuzing. 9-masala. Ipak qurti urug‘ining rangi bo‘yicha bir nechta mutantlari mavjud: oq, qizil, pushti, och jigarrang va hokazo. Barcha sanoatbop zotlar uchun xarakterli bo‘lgan urug‘ning qoramtir rangi boshqa rangdagi mutantlardan dominantlik qiladi.Agar qoramtir urug‘dan chiqqan gomozigota kapalakni qizil urug‘dan chiqqan gomozigota kapalak bilan chatishtirilsa: 1. Birinchi va ikkinchi avlod duragaylarining urug‘i qanday rangda bo‘ladi? 2. Birinchi avlod duragaylari bilan qizil rangli urug‘dan olingan gomozigotali dastlabki kapalak o‘rtasida tahliliy chatishtirish o‘tkazilsa, qanday avlod hosil bo‘ladi? 10-masala. Qora ko‘zli geterozigota erkak bilan ko‘k ko‘zli ayol turmush qurishdi. Farzandlarning ko‘zi qanday rangda bo‘lishini aniqlang (ko‘k ko‘z – autosoma bilan bog‘langan retsessiv belgi).
barmoqli). Ulardan normal (besh barmoqli) bola tug‘ildi. Keyingi bolaning normal tug‘ilishi ehtimoli qanday? (polidaktiliya autosoma bilan bog‘liq dominant belgi).
soqov bola tug‘ilgan. Ota-ona genotiplarini aniqlang. 13-masala. Eron mushuklarida uzun junlilik kalta junlilikka nisbatan ustunlik qiladi. Kalta junli erkak mushuk uzun junli urg‘ochi mushuk bilan chatishtirilganda 3 ta uzun junli va 3 ta kalta junli mushukchalar tug‘ildi. Kalta junli erkak mushukning genotipi qanday?
17
14-masala. Itlarda qattiq jun–dominant, yumshog‘i – retsessiv belgi hisoblanadi. Qattiq junli ota-onadan qattiq junli kuchuk bola tug‘iladi. Kuchuk bola genotipida yumshoq jun allel geni borligini bilish uchun uni qaysi it bilan chatishtirish lozim?
Ba’zan dominant belgilar retsessiv belgi ustidan to‘liq dominantlik qila olmaydi. Natijada oraliq tpdagi organizmlar paydo bo‘ladi. Bunday dominantlikni chala dominantlik deyiladi. Chala dominantlikda F2 da fenotip va genotip jixatdan 1:2:1 nisbatda ajralish kuzatiladi.
chatishtirilganda F 1 avlod o‘simliklarining gultojibarglari pushti rangda bo‘ldi. Ota-ona va F 1 duragaylarining genotip va fenotipini toping. Yechish: P fen: qizil oq gen: ♀ AA x ♂ aa gameta: A a F 1 fen: pushti gen: Aa 100% Masala: Odamlarda sochning jingalak bo‘lishini belgilovchi J geni silliq bo‘lishini belgilovchi j geni ustidan chala dominantlik qiladi. Natijada geterozigotalilarning sochi to‘lqinsimon bo‘ladi. To‘lqinsimon sochli erkak va ayol turmushidan tug‘iladigan farzandlarning necha %i silliq sochli bo‘ladi? Yechish P fen: to‘lqin to‘lqin gen: ♀ Jj x ♂ Jj gameta J J j j F 1 fen: jingal to‘lqin to‘lqin silliq Gen: JJ Jj Jj jj Fen: 1 : 2 : 1 Gen: 1 : 2 : 1
18
Mustaqil yechish uchun masalalar 1.G‘o‘za o‘simligida tolaning malla rang bo‘lishi oq bo‘lishi ustidan chala dominantlik qiladi. Natijada F 1 duragaylarining tolasi novvotrang tusda bo‘ladi. Agar mallarang tolali g‘o‘za oq tolali g‘o‘za bilan o‘zaro chatishtirishdan olingan F 1 duragaylar o‘zaro chatishtirilsa qanday natija olish mumkin? 2. Mevasi pushti rangli qulupnay o‘simliklari o‘zaro chatishtirilganda qizil, pushti va oq mevali o‘simliklar hosil bo‘ldi, ota-ona va F 1 duragaylarning genotipini toping. 3. Itog‘iz o‘simligining pushti gultojibargli formalari o‘zaro chatishtirilganda 360 ta o‘simlik olingan Shundan nechtasi qizil gultojibargli bo‘ladi?
Odamlarda 4 ta qon guruhlari mavjud. Qon guruhlarining 4 guruhda bo‘lishligi 3 ta allel genga bog‘jiq Genotipning OO bo‘lishi I-guruhni, AA va AO bo‘lishi II-guruhni, BB va BO bo‘lishi III-guruhni, AB bo‘lishi esa IV-guruh bo‘lishini ta’minlaydi. 1-Masala: Gomozigota II-qon guruhiga ega bo‘lgan qiz geterozigota III-qon guruhiga ega yigitga turmushga chiqdi. Ulardan tug‘ilajak bolalarning qon guruhlari qanday bo‘lishi mumkin?
Gen: ♀ AA x ♂ BO Gameta: A B O F 1 fen: IV II AB AO 50% 50% Javob: Tug‘ilajak bolalarning 50%i IV-qon guruhiga, 50%i esa II-qon guruhiga ega bo‘ladi. 2-masala. II qon guruh bo‘yicha geterozigotali ayol III qon guruhli (geterozigotali) erkakka turmushga chiqsa ulardan qanday qon guruhli bolalar tug‘ilishi mumkin? (1- jadval).
19
1- jadval
Gen Genotip Gen ta’siri qon guruhi
Kodominantlik II guruh I A
I A I A ; I
A I O
III guruh I B
I B I B ; I
B I O
♀- I A I O ♂- I
B I O F - ?
Masalaning yechilishi: P: ♀ I A I
x ♂ I B I O
Gametalar: I A I B
O I O
1 : I
A I В I A I O I B I O I O
O
Genotip: 25% I A I В (IV) Fenotip: 25% I O (I) 25% I A I O (II) 25% I A (II)
25% I B I O (III) 25% I B (III)
25% I O I O (I) 25% I A I
(IV) Mustaqil yechish uchun masalalar 1.Ota-ona II-qon guruhiga ega. Ular bitta farzand ko‘rishdi, bola I-qon guruhiga ega bo‘ldi. Ota-ona o‘z qon guruhlarini bilgan holda bola o‘zlariniki ekanligiga shubha qilishdi. Ota-onaning shubhasi o‘rinlikmi?
ega bolalar tug‘ilishi mumkin? 3.Tug‘ruqxonada ikkita chaqaloq almashib qoldi. Ota-onalardan biri III va I- qon guruhiga,ikkinchi ota-ona III va IV qon guruhiga ega. Chaqaloqlarning biri I-qon guruhiga, ikkinchisi esa II-qon guruhiga ega ekanligi ma’lum bo‘ldi. Bolalar qaysi ota- onaga tegishli ekanini toping. 20
4. II qon guruhi bo‘yicha geterozigotali ayol qon guruhi IV bo‘lgan erkak bilan turmush qurganda, ularning bolalaridaqon guruhi qanday bo‘lishi mumkin? 5. Ota-onalarning har ikkalasining qon guruhi II bo‘lsa, ularning bolalarida II guruhdan boshqa qon guruhi bo‘lishi mumkinmi? 6. Tug‘uruqxonada 2 ta chaqaloqni almashtirib qo‘yishdi. Bitta bolaning ota-onasi qoni I va II guruhga, ikkinchisining ota-onasi esa II va IV qon guruhiga mansub. Bolalardan birining qoni I guruh, ikkinchisiniki esa IV guruh. Qaysi bola kimniki ekanligini aniqlang.
Ikkita belgisi bo‘icha farq qiluvchi organizmlarni o‘zaro chatishtirish diduragay chatishtirish deyiladi. Uchta belgisi bilan farq qilsa triduragay. 4ta belgisi bo‘yicha farq qilsa tetraduragay, ko‘p belgisi bilan farq qilsa poliduragay chatishtirish deyiladi. Masala: Pomidor o‘simligida mevaning yumaloq shakilli va qizil rangli bo‘lishi noksimon shakilli va sariq rangda bo‘lishi ustidan dominantlik qiladi. Geterozigota yumaloq shakilli va qizil rangli pomidor o‘simligi noksimon shakilli va sariq rangli pomidor bilan chatishtirildi. F 1 duragaylarining genotip va fenotipini toping. Yechish: P fen: yum. qizil nok. sariq gen: ♀ AaBb x ♂ aabb gameta: ♂ ♀ ab
AB Yum qizil AaBb Ab
Yum.sariq Aabb
aB Nok.qizil aaBb ab
Nok.sariq aabb
fen: 1:1:1:1 gen:1:1:1:1 21
Masala: No‘xatning uzun poyali (dominant), oq (retsessiv) gultojbargli navi kalta poyali, qizil gultojbargli navi chatishtirilganda F 1 da 80 ta o‘simliklarning hammasi uzun poyali, qizil gultojbargli bo‘ldi. F 2 da olingan 480 ta o‘simlikdan nechtasi uzun poyali, oq gultojbargli bo‘ladi? Yechish Dastlab ota-ona organizmlarning genotipini belgilab olamiz. Ona organizm uzun poyali (AA), oq gultojbargli (bb), yani Aabb. Ota organizmi esa kalta poyali (aa), qizil gultojbargli (BB), ya’ni, aaBB. F 1 avlodning hammasi bir xil, uzun poyali, qizil gultojbargli bo‘lganligi uchun ota-ona organizmlarni har ikki belgisi bo‘yicha gomozigota qilib oldik. Ota-ona organizmlarni o‘zaro chatishtirib, F 1 avlodni hosil qilamiz. P fen: uzun, oq kalta, qizil Gen: ♀ AAbb x ♂ aaBB Gameta: Ab aB F 1 fen: uzun, qizil Gen: AaBb 80 ta Masalani yechishdagi navbatdagi ishimiz F 1 duragaylarini o‘zaro chatishtirib, F 2
avlodning fenotip va genotipini aniqlab olamiz. P fen: uzun, qizil uzun, qizil Gen: ♀ AaBb x ♂ AaBb ♂ ♀ AB Ab aB ab AB Uzun,qizil AABB Uzun,qizil AABb Uzun,qizil AaBB Uzun,qizil AaBb Ab Uzun,qizil AABb Uzun,oq AAbb Uzun,qizil AaBb Uzun,oq
Aabb aB Uzun,qizil AaBB Uzun,qizil AaBb kalta,qizil aaBB Kalta,qizil aaBb ab Uzun,qizil AaBb Uzun,oq
Aabb Kalta,qizil aaBb Kalta,oq aabb Fen: 9 : 3 : 3 : 1 F 2
22
480 ta o‘simliklardan nechtasi uzun poyali, oq gultojbargli bo‘lishini topamiz. 16 tadan______________3 tasi uzun poya, oq 480 tadan______________ x X= 480 * 3:16 X = 1440 :16 X = 90 Javob: F 2 avlod o‘simliklarining 480 tasidan 90 tasi uzun poya, oq gultojbargli bo‘ladi Mustaqil yechish uchun masalalar. 1. Sariq va silliq donli no‘xat bilan yashil va burishgan donli no‘xat o‘simligi chatishtirilganda F 1 da sariq va silliq donli no‘xatlar paydo bo‘ldi. Agar F 1 o‘simliklari o‘zaro chatishtirilsa, F 2 da qanday ajralish kuzatilishi mumkin? 2. Odamlarda qo‘yko‘zlik ko‘kko‘zlik ustidan to‘liq dominantlik qiladi. Sochning jingalak bo‘lishi silliq bo‘lishi ustidan chala dominantlik qilgani uchun geterozigota hollarda soch to‘lqinsimon bo‘ladi. Qo‘yko‘z, to‘lqinsimon sochli qiz ko‘kko‘z, jingalak sochli yigitga turmushga chiqdi. Ulardan tug‘iladigan bolalarning fenotipi qanday bo‘lishini aniqlang. 3. Suli o‘simligida poyaning kaltaligi uzun bo‘lishi ustidan, zang zamburug‘iga chidamliligi chidamsizligi ustidan, tezpisharligi kechpisharligi ustidan dominantlik qiladi. Kalta poyali, zang zamburug‘iga chidamli, ertapishar geterozigota suli o‘simligi uzun poyali, zang zamburug‘iga chidamsiz, kechpishar navi bilan chatishtirganda hosil bo‘lgan 1168 ta o‘simliklardan nechtasi ota-ona organizmiga o‘xshaydi? 4. Pomidor mevasining yumaloq shakli (A) noksimon shakli (a) ustidan, qizil rangi (B) sariq rangi (b) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada birinchi belgisi bo‘yicha geterozigota, ikkinchi belgisi bo‘yicha retsessiv gomozigota genotipga ega bo‘lgan pomidor o‘simligi har ikki belgisi bo‘yicha geterozigotali pomidor o‘simligi bilan chatishtirildi. Hosil bo‘lgan duragaylarning genotip va fenotipini toping. 5. Tovuqlarda oyoqlarning patli bo‘lishi (B) patli bo‘lishi (b) ustidan, tojining no‘xatsimon bo‘lishi (P) oddi bo‘lishi (p) ustidan dominantlik qiladi. Oyog‘ida pati bor no‘xatsimon tojli tovuq va xo‘rozlar o‘zaro chatishtirilganda olingan duragaylarning 23
hammasi ota-ona organizmlarga o‘xshash bo‘ldi. Ota-ona va duragaylarning genotipini toping.
6. Monogeterozigot Aa, digeterozigot AaBb va trigeterozigot AaBbCc organizmlarda qancha turdagi gametalar hosil bo‘lishini aniqlang. 7. Itlar yungining qora rangi — jigarrang ustidan, kalta yungi — uzun yungdan to‘liq dominantlik qiladi. Ikkala juft genlar har xil autosoma xromosomalarda joylashgan. Ovchi qora va kalta yungli itlarni ko‘paytirish maqsadida xuddi shunday fenotipli itlarni chatishtirgan. Lekin ularning avlodidagi kuchukchalarning ma’lum qismigina qora, kalta yungli bo‘lgan. Qolganlari esa qora, uzun yungli yoki jigarrang, uzun yungli bo‘lgan. Chatishtirish uchun olingan itlarning genotiplarini aniqlang. Ovchi itlari gomozigota qora, kalta junli ekanligini tekshirish uchun qanday chatishtirish o‘tkazilishi lozim? 8. Boshog‘i chiltonoqsiz, qizil bo‘lgan bug‘doy navlari boshog‘i qiltanoqli, oq rangli bo‘lgan navlar bilan chatishtirilganda F1 da olingan o‘simliklar qiltanoqsiz va qizil boshoqli bo‘lgan. F2 da esa quyidagicha ajralish namoyon bo‘lgan: 159 ta qiltanoqsiz, qizil; 48 ta qiltanoqsiz, oq; 54 ta qiltanoqli, qizil; 16 ta qiltanoqli, oq boshoqli o‘simliklar olingan. O‘rganilayotgan belgilar qanday irsiylanadi? F2 o‘simliklarning necha foizi geterozigotali? Tahliliy chatishtirish o‘tkazish uchun F1 o‘simliklarini qanday fenotipga ega bo‘lgan o‘simliklar bilan chatishtirish kerak? 9. Yumaloq, chipor tarvuz o‘simliklari uzunchoq, yashil mevali o‘simliklar bilan chatishtirilganda avlodda olingan o‘simliklarning hammasi yumaloq, yashil mevali bo‘lgan. Ikkinchi tajribada ham xuddi shunday chatishtirish o‘tkazilganda avlodda olingan o‘simliklarni quyidagi fenotipik sinflarga ajratish mumkin bo‘lgan: 20 ta o‘simlik yumaloq, yashil mevali; 18 ta o‘simlik yumaloq, chipor mevali; 19 ta o‘simlik uzunchoq, yashil mevali; 21 ta o‘simlik uzunchoq, chipor mevali. Chatishtirish uchun olingan barcha o‘simliklarning genotipini aniqlang. O‘rganilayotgan belgilarning qanday irsiylanishini tushuntirib bering. 10. G‘o‘za o‘simligida hosil shoxi cheklanmagan va cheklangan tipda, tola rangi esa qo‘ng‘ir va oq bo‘ladi. Shoxning cheklanmagan tipda bo‘lishligi cheklangan tipda 24
bo‘lishligi ustidan to‘liq, tolning qo‘ng‘ir rangda bo‘lishligi esa oq rangi ustidan to‘liqsiz dominantlik qiladi. 1) cheklanmagan shoxli, qo‘ng‘ir tolali g‘o‘za o‘simliklari cheklangan shoxli, oq tolali o‘simliklar bilan chatishtirilganda F1 da olingan o‘simliklarning hammasi cheklanmagan shoxli va tola novvotrang bo‘lgan. F1 o‘simliklari o‘z-o‘ziga chatishtirilib, keying avlod olinsa, ularning fenotipi qanday bo‘ladi? Fenotipik sinflarning nisbatini aniqlang. 2) F1 da olingan o‘simliklar cheklangan shoxli va oq tolali o‘simliklar bilan chatishtirilsa, keyingi avlodda olingan o‘simliklarning genotipi va fenotipini aniqlang. 11. Sulida normal bo‘ylik – balandlikdan, ertapisharlik – kechpisharlikdan ustunlik qiladi. Bu belgilarni ifodalovchi genlar har xil xromosomalarda joylashgan: a) gomozigotali kechpishar, normal bo‘yli suli navi baland bo‘yli, ertapishar navli bilan chatishtirish natijasida olingan duragaylar qanday belgilarga ega bo‘ladilar; b) F1 duragaylarni o‘zaro chatishtirishdan olingan avlod orasida baland bo‘yli, ertapishar o‘simliklar necha foizni tashkil qiladi; d) ertapishar, normal bo‘yli sulini o‘zaro chatishtirganda 22372 ta o‘simlik olingan. Ulardan 5593 tasi baland bo‘yli va xuddi shunchasi kechpishar bo‘lgan. Hosil bo‘lgan o‘simliklar orasida nechtasi baland bo‘yli, kechpisharligini aniqlang. 12. Qoramtir, jingalak sochli, faqat ikkinchi belgisi bo‘yicha geterozigotali ayol, qoramtir, silliq sochli, lekin birinchi belgisi bo‘yicha geterozigota yigit bilan turmush qurgan. Ushbu oilada tug‘iladigan farzandlarning fenotip va genotiplarini aniqlang (silliq soch – retsessiv). 13. Har ikkala belgisi bo‘yicha geterozigota kulrang, uzun qanotli urg‘ochi, qora rangli, kalta qanotli erkak drozofila bilan chatishtirilgan. Ushbu chatishtirish natijasida paydo bo‘ladigan naslning fenotipi va genotipi qanday bo‘ladi? 14. Har ikkala belgisi bo‘yicha geterozigota qora ko‘zli va besh barmoqli erkak (lekin yoshligida ortiqcha barmog‘i olib tashlangan) ko‘k ko‘zli, besh barmoqli ayolga uylangan. Ushbu nikohdan ko‘k ko‘zli va olti barmoqli bola tug‘ilishi mumkinmi?
|
