Sir emaski, O‘zbekistonda so‘nggi yillarda barcha sohalar kabi qurilish sohasini rivojlantirishga ham alohida e’tibor berilmoqda

h_x.t.y.=4,3-(2+0,8)=1,5m ., ya’ni handaqga tushish yo‘li-ning chuqurligi handaqning yarim chuqurligiga teng.
2. Havfsizlik shartlari bo‘yicha mashinani nishab labidan 1m yoki undan uzoqroq masofaga qo‘yish kerak.
Ekskavatorni harakat o‘qidan o‘zi to‘kar mashinani transport yo‘li o‘qigacha masofa L=R_tuk.-0,2=5,4-0,2=5,2m.
3. O‘zi to‘kar mashinani harakat o‘qidan nishabni yuqori labigacha masofa:

bu erda: vb=3,3m teng, 6-jadval bo‘yicha ZIL-MMZ-555 o‘zi to‘kar mashina bazasini kengligi.
4. Ekskavator o‘qidan chap nishabning yuqori labigacha masofa:


5. Yumshoq less uchun 1,5m chuqurlikda handaqga tushish yo‘li nishabini qilishda 1-jadval asosida m=1:0,25 bo‘ladi. a=1,5m  0,25=0,38≈0,4m. u holda v _{chap nishab}= -0,4=2,55-0,4=2,15m
6. Agar R_o.k. - dan kichik bo‘lsa, mashinalarni handaqga tushish yo‘lini ikki tomonga qo‘yish mumkin. Bizning loyihada =2,55R_o.k.=2,6m., demak mashinalar faqat bir tomonga qo‘yiladi.
Handaqga tushish yo‘li o‘ng tomon usti qism kengligi

bu erda: _i.k.=1,3m – ekskavatorning 9-jadval bo‘yicha ish qadami uzunligi.
O‘ng tomon ostki qism kengligi: v_{o‘ng qism}=S-a₁=5,15-0,4=4,75m.
Handaqga tushish yo‘lini ostki kengligi v_o‘.q.+v_ch.q.=4,75+2,15=6,90m ga teng.
Ustki kengligi. +S=2,55+5,15=7,7m.



II. EKSKAVATORLARNI PESHONA VA YONBOSH QAZISH O‘RNI(ZABOY)LARI.
1. Kengligi me’yorda bo‘lgan qazish o‘rnida ish olib borilganda ekskavator qazish o‘rni o‘qi bo‘ylab harakat qiladi, o‘zi to‘kar mashinalar esa orqada qazish o‘rnini yon devorlariga yaqin turadi. Qazish o‘rnining maksimal kengligi
V_max=

EKSKAVATORNING ISH QADAMI KATTALIGI ( _i.k.).

9-jadval

CHo‘mich hajmi i.k., m.	0,25	0,4	0,65	1,0	1,5-1,6	2-2,5
	I. To‘g‘ri belkurakli
	1,1	1,3	1,5	1,75	2,0	2,3-2,5
i.k., m.	II. Draglayn.
	1,3	1,4	1,6	1,75	2,0	2,3-2,5

2. Qazish o‘rni(zaboy)ning ostki kengligi.

V_ost=V_max – 2mN=10-20,672,4=6,8m.

4. 
   Agar o‘zi to‘kar mashinalar handaqga tushish yo‘lini tubida harakat qilsa, qazish o‘rnini kengligi kichikroq bo‘ladi. O‘ng nishabni asosi a = 3,4m teng, chap nishabn asosi a₂=(N-h_x.t.y.) m_1, bu erda m₁ – nishabning =(N- x.t.y.) chuqurligidagi koeffitsienti.
   
5. 
   Bizning loyihada N-h_x.t.y. = 2,4 - 1,5 = 0,9m; m = 1:0,67