Sitologiya va

3. Kurtaklanib ko‘payish. Bunda ona hujayrada dastlab 
yadro saqlovchi bo‘rtmacha paydo bo‘lib, kattalashadi va u asta 
o‘sib ona hujayra kattaligiga yetadi va ajralib alohida mustaqil or-
31­ rasm.
Yashil evglenaning 
ko‘payishi.
http:eduportal.uz

---

104
oRGANIZMLARNING INDIVIDuAL RIVoJLANIShI - oNToGeNeZ
V Bo‘LIM
ganizmga aylanadi. Bir hujayrali zamburug‘lardan achitqi zambu-
rug‘ida, ayrim infuzoriyalarda uchraydi (32- rasm):
Sporalar hosil qilib ko‘payish, sodda hayvonlardan sporali-
lar sinfi vakillarida, bir hujayrali zamburug‘larda, suv o‘tlarida, ya-
shil o‘simliklarda kuzatiladi. Spora ichida hujayra ko‘p marta mitoz 
usuli bilan bo‘linadi:
ko‘p hujayralilarda jinssiz ko‘payish usullari mavjud bo‘lib uni 
quyidagi xillarga ajratish mumkin:
1. Vegetativ ko‘payish. o‘simliklar olamida vegetativ ko‘pa-
yish keng tarqalgan bo‘lib, bunda ona organizmning ayrim bo‘lagi-
ning ko‘payishi hisobiga yangi organizmlar hosil bo‘ladi (34- rasm):
Vegetativ ko‘payishga o‘simliklarning qalamchalari, gajak-
lari, ildiz bachkisi, tugunaklari, piyozchalari va ildizpoyalari orqali 
ko‘payishini misol qilish mumkin. kartoshka, batat, shoyigul shakli 
o‘zgargan yer osti poyalari ya’ni tugunaklari orqali; tol, te rak, tok, 
qoraqat qalamchalari yordamida; olma, yantoq, olcha, te 
rak ka-
bilar ildiz bachkisi; lola, piyoz, sarimsoqpiyozlar esa piyozchalari; 
Achitqi zamburug‘ining
kurtaklanib ko‘payishi.
Kovak ichlilarda kurtaklanish: 
ona organizm tanasida mustaqil 
organizm ning hosil bo‘lishi.
32­ rasm.
33­ rasm.
http:eduportal.uz

---

105
oRGANIZMLARNING INDIVIDuAL RIVoJLANIShI - oNToGeNeZ
V Bo‘LIM
qulupnay gajaklari, begoniya bargi va ildiz tugunaklari; kartosh-
kagul, iloq, g‘umay, ajriq, binafsha, shirinmiyalar esa ildizpoyasi 
orqali ko‘payadi. Misol uchun salomalaykum tugunagi hisobiga 
1 m
2
joyda 1800 tagacha yangi o‘simlik hosil qiladi.