Texnik tizimlarda ma’lumotlar bazasi va ularni boshqarish tizimlari Reja

Пуск→Все программы→Microsoft Office→Microsoft Office Access 2016 ga kirimiz. Bundan so‘ng oyna hosil bo‘ladi.

Oynaning yuqori menyusidan Файл bo‘limiga kiramiz. Undan Создать buyrug‘i yoki yuqori menyuga kirmasdan turib (CTRL+N) ni bosamiz. SHunda quyidagi oyna hosil bo‘ladi.Bu oynadan Новая база данных bo‘limi ustida sichqonchaning chap tugmasini bir marta chertamiz.

Shunda yuqoridagi oyna hosil bo‘ladi. Bu oynadan turib yangi bazaning nomi kiritiladi. Bazaning nomini masalan ombor kiritamiz. SHundan so‘ng quyidagi oyna hosil bo‘ladi. Bu oynadan Таблицы bo‘limini tanlaymiz. Undagi Создание таблицы в режиме конструктора bo‘limini ustida sichqonchaning chap tugmasini tez ikki marta chertamiz.

Shundan so‘ng quyidagi oyna hosil bo‘ladi va unga bizga kerakli bo‘lgan maydonlarni, maydon kattaliklarini kiritamiz.

Bu erdagi maydonlar quyidagilardir.

Kod	Счётчик
Fam	Короткий текст
Ism	Короткий текст
Otasining ismi	Короткий текст
Yashash joyi	Короткий текст
Tug’ilgan yili Tarjimai holi	Дата/время Длинный текст

SHundan so‘ng jadvalga nom beramiz. Tablisa(Taблитца)ni ishga tushuramiz.

Jadvalni to’ldiramiz.

Bu erdagi oynada tugmaning qanday vazifa bajarilishini ko‘rsatish kerak bo‘ladi.

Yozuvlar orqali o'tish (Переходи по записям)	Найти запис	Yozuvni qidirish
	Первая запис	Birinchi yozuv
	Последная запис	Oxirgi yozuv
	Предиющая запис	Oldingi yozuv
	Следиющая запис	Keyingi yozuv
Yozuvlarni qayta ishlash (Обработка записей)	Восстановить запис	Yozuvni qayta tiklash
	Добавить запис	Yozuv qo‘shish
	Дублировать запис	Yozuvni ikkilantirish
	Печать запис	Yozuvni chop qilish
	Сохранить запис	Yozuvni saqlash
	Удалить запис	Yozuvni o‘chirish
Shakl bilan ishlash (Работа с формой)	Закрыть формы	Formani yopish
	Открыть формы	Formani ochish
	Печать формы	Formani chop qilish
Ilova(Приложение)	Запустить Excel	Excel ni yuklash
	Запустить Word	Word ni yuklash

Bundan tashqari formaga turli hil komponentlarni qo‘yishimiz mumkin. Panel elementov panelida quyidagi elementlar joylashgan.

Komponentlar nomi (ruschada)	Qanday ish qiladi.
Надпись	Sahifaga yozuv
Поле	Maydon
Ma'lumotlar maydoni (Област данных)	Bir tipdagi buyruqlarni guruhlashda qo‘llaniladi
Переключатель	Belgilash buyrug‘i
Tasdiqlash belgisi (Флажок)	Bayroqchali buyruq
Ro'yxat bilan maydon (Полесосписком)	Ro‘yxatlar oynasi
Ro'yxat (Список)	Ro‘yxatlar oynasi
Кнопка	Tugma

Nazorat uchun savollar.

1. 
   Ma’lumotlar bazasi nima?
   
2. 
   Ma’lumotlar bazasining qanday turlari bor?
   
3. 
   Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimi (MOBT) nima?
   
4. 
   MOBT ning qanday dasturlarini bilasiz?
   
5. 
   Jadval tuzilmasiga ega MOlarda ustun va satrlar nima deb ataladi?
   
6. 
   Maydonlarning xususiyatlarini aytib bering.
   
7. 
   Ma’lumotlar bazasi nima?
   
8. 
   MBBT deganda nimani tushunasiz?
   

Internet tarmog’ida elektron manbalarga xavolalar

1. 
   https://www.terabayt.uz/uz/post/ma-lumotlar-bazasi-va-ma-lumotlar-bazasini-boshqarish-tizimi-mbbt-tushunchalari-urtasidagi-farq
   
2. 
   https://fayllar.org/1-mavzu-qurilishda-ahborot-tehnologiyalari-fanining-maqsadi-va.html
   
3. 
   library.ziyonet.uz › book › download
   
4. 
   3. http://arm.taqi.uz/729-qurilishda-axborot-texnologiyalari-fanidan-oquv-uslubiy-majmua-.html
   
5. 
   https://hozir.org/maruza1-informatika-va-at-fanining-maqsad-va-vazifalari-zamona.html