Tibbiyot institutlаri tаlаbаlаri uchun o‘quv аdаbiyoti r. G‘. Sultоnоv, N. M. Хоlmuhаmmеdоvа, sh. F. Karimova, U. L. Sultonho‘jaev biоkimyodаn

3. Fotometrlash: Olingan mineral holdagi mahsulot sovitilgach unga 10 ml
suv solinadi, kislotani neytrallash uchun 6 tomchi 50 % li natriy gidroksid eritmasi
qo‘shiladi (lakmus rangi o‘zgarishga qarab) va 0,5 ml Nessler reaktivi solinadi.
Tekshiruv va nazorat tajriba eritmalari tayorlanadi: buning uchun 10 ml suvga 6
tomchi 50 % li natriy gidroksid eritmasi, bir tomchi konsentrlangan sulfat kislota va
0,5 ml Nessler reaktivi aralashtiriladi nazorat tajriba eritmasi qarshisida, 5 mm li
kyuvetada FEK ning ko‘k nur filtrida fotokolorimetrlanadi. Tayyor o‘lchov egri
chizig‘idan azotning miqdori topiladi va quyidagi tenglama bo‘yicha hisoblanadi:
ml
mg 100
/
2
,
0
.
1
100
y
a
i
qoldig'
azot
qonning



a- azot miqdori, aniqlanayotgan eritmaning mg/ml o‘lchov egri chizig‘idan topilgan.
y- oqsil cho‘ktirilgandan so‘ng olingan qonning umumiy hajmi (2,5 ml ga teng).
0,2- analiz uchun olingan qon miqdori, ml. Xalqaro o‘lchov birligiga o‘tkazish
koeffitsienti SI (mmol/l) 0,714 ga teng.
O‘lchov egri chizig‘ini tayyorlash. Ammoniy sulfatning doimiy (asosiy
eritmasi 1 ml da 0,1 mg tutadi) qatoridan 0,01; 0,02; 0,03; 0,04; 0,05; 0,06; 0,07;
0,08; 0,09; 0,1 m yoki 10 dan 100 mkg gacha 10 ml da azot tutuvchi eritma
tayyorlanadi. Buning uchun bir ml ammoniy sulfatning asosiy eritmasiga 9 ml suv, 6
tomchi 50% li natriy gidroksid eritmasi, 1 tomchi konsentrlangan sulfat kislota va 0,5

---

173
ml Nessler reaktivi aralashtiriladi. Unga 8 ml suv qo‘shilgan 2 ml ammoniy
sulfatning doimiy eritmasi, 6 tomchi 50% li natriy gidroksid eritmasi, 1 tomchi
konsentrlangan sulfat kislota va 0,5 ml Nessler reaktivi aralashtiriladi. Har bir eritma
uchun optik zichlik aniqlanadi. Shundan so‘ng o‘lchov egri chizig‘ini tayyorlashga
kirlishadi.