Toshkent moliya instituti b. I. Nurmuxamedova, sh. K. Xamdamov davlat moliyasi

Davlat byudjetining funksiyalari. Davlat byudjetining mohiyati uning 
iqtisodiy kategoriya sifatidagi funksiyalarida namoyon bo‘ladi. Turli davr va turli 
maktab iqtisodchilari davlat byudjetining funksiyalarini yoritishga turlicha 
 
23
O‘zbekiston Respublikasida moliya yili kalendar yiliga mos keladi, lekin dunyo mamlakatlarida ularning 
an’analari va mamlakat hayotidagi muhim, hal qiluvchi tarixiy sanalariga muvofiq, byudjet yili kalendar yiliga mos 
kelmasligi mumkin. 
24
O‘zbekiston Respublikasi Byudjet Kodeksi. O‘zbekiston Respublikasi qonuni. O‘RQ-360-son, 26.12.2013. 
O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2015 y. 52-son, 645-modda. 
25
Robert D.Lee Jr., Ronald W.Johnson,Philip G. Joyce.. Jones & Bartlett Learning; 9 edition. USA, 2012. P. 14 
26
Burkhead, J. ( 1956). Government budgeting,2. 

---

94 
yondoshadilar. Masalan, T.Malikov, N.Xaydarov hammuallifligidagi “Davlat 
byudjeti” o‘quv qo‘llanmasida davlat byudjetining funksiyalari quyidagi tarzda 
bayon qilingan: “Davlat byudjeti moliyaning tarkibiy qismi sifatida, uning boshqa 
bo‘linmalari singari, ikki xil funksiyani bajaradi: 1) taqsimlash; 2) nazorat.”
27
Bu va shu kabi boshqa adabiyotlarni o‘rganish asosida, davlat byudjetining 
amalda namoyon bo‘lish shakllarini o‘rgangan hamda ko‘pchilik iqtisodchi 
olimlarning fikriga qo‘shilgan holda, davlat byudjeti quyidagi asosiy funksiyalarni 
bajaradi, deyishimiz mumkin (8.2-rasm): 
– yalpi ichki mahsulot qiymatini qayta taqsimlash funksiyasi; 
– iqtisodiyotnitartibgasolishvaboshqarishfunksiyasi; 
– ijtimoiy funksiyasi; 
– nazorat funksiyasi. 
8.2-rasm. Davlatbyudjetining funksiyalari
28