Турар жой социологияси

O’zbekiston xududida maxallalarni quyidagi 4 ta asosiy qismga ajratish mumkin:

1. Shaxarlardagi anʼanaviy
maxallalar
2. Shaxarlardagi kvartal
maxallalar
3. Shaxarchalardagi maxallalar.
4. Qishloq
maxallalari.
Oila muhofazasi.
Obodonlashtirish, ko’kalamzorlashtirish va tozalik.
Ijtimoiy himoyada faol ishtirok etish
Ma’naviyat va ijtimoiy huquqni shakllantirish.
Siyosiy faollikni oshirish va h.k.
Maxallalar ijtimoiy hayotda quyidagi vazifalarni bajaradi
Sotsiolog P.A.Sorakin fikricha, “Inson ijtimoiy organizm bo’lib, tabiatdagi barcha tirik organizm singari yashash uchun muhim bo’lgan barcha sharoitlarga ehtiyoj sezadi”. Xukumatimiz tomonidan maxalla masalasiga e’tibor qaratilayotganligining sabablaridan biri u ijtimoiy aloqadorlikni shakllantiruvchi va kishilarni ijtimoiy guruh sifatida bog’lovchi jarayonlarning mavjudligidir.
Maxalla muayyan xududda istikomat kiluvchi axoli vakillariga taʼsir o‘tkaza olish imkoniyatiga egadir
Bu jarayonlar
Individlar
Tashabbuskorlik
Munosabatlar
bo‘lib, ushbu xolatlarning mavjudligi kishilarni bir-biri bilan o‘zaro munosabatda va aloqadorlikda xamda jamoaviy birlikda bo‘lishga imkoniyat yaratadi.

Bu holatlar tezlik bilan amalga oshishi uchun ular bir-biri bilan yonma-yon yashamog‘i va ularni o‘zaro munosabatga tortuvchi sabablar shakllantirilishi kerak. Chunki ana shu sabablar ularni o‘zaro jipslashtirishi va jamiyat xayotida faol ishtirok etishini taʼminlaydi.

Bu holatlar tezlik bilan amalga oshishi uchun ular bir-biri bilan yonma-yon yashamog‘i va ularni o‘zaro munosabatga tortuvchi sabablar shakllantirilishi kerak. Chunki ana shu sabablar ularni o‘zaro jipslashtirishi va jamiyat xayotida faol ishtirok etishini taʼminlaydi.

Qadimgi yunonlar demokratiya terminini ishlab chiqqanlarida tabiiy-ijtimoiy jarayonga eʼtiborni qaratgan zdilar, yaʼni kishilar o‘zlari yashayotgan joyga xos bo‘lgan imkoniyatlarni birinchi navbatda yaratishga moyil bo‘ladilar.