Zahiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti xorijiy tillar fakulteti
Download 0.63 Mb. Pdf ko'rish
|
frazeologik birikmalarning paydo bolish yollari va ularning ozbek tilidagi muqobillarini tadqiq etish usullari (1)
Turli xil tillardan o`zlashgan frazeologik birikmalar Ingliz tilidagi frazeologizmlarning eng ko`pi antik mif, tarix va adabiyotlar bilan bog`langan. Bunday frazeologizmlarning ko`pi xalqaro harakterga ega bo`lib, ularni qator tillarda uchratish mumkin. Quyidagi iboralar antik miflardan kelib chiqqan, masalan:
betartib ish). Ibora Yunoniston podshohi Avgiyning 30 yil tozalanmagan otxonalari haqidagi afsonadan kelib chiqqan.
to`shagi; to`g`ri kelsa-kelmasa hammasini zo`rma-zo`raki bir andozaga solish. Cassandra 22 warnings – (k.u.) mensilmayotgan, lekin ayni vaqtda sodir bo`layotgan biror voqea haqida ogohlantirish. Cross the Stygian 23 ferry – (k.u.) Stiksdan keyin o`tmoq; ota-bobolari oldiga jo`namoq, o`lmoq, vafot etmoq, qazo qilmoq, olamdan o`tmoq, ko`z yummoq, jon bermoq. Fling (yoki throw)a sop to Cerberus – (k.u.) Serberning ko`nglini ovlamoq, Serberning og`zini moylamoq, qahri qattiq soqchini rahmini keltirmoq. Ibora Virgiliyadan olingan.
22 Kassandra – bashoratchilik qobiliyati in’om etilgan Troya qirolichasi. 23 Stiks – o`liklarning ruhlarini yer osti hukmronligiga o`tkazib qo`yuvchi yerosti daryosi.
67
The golden age – oltin asr. Ibora birinchi marta yunon shoiri Gesiodning “Mehnatlar va Kunlar” she`rda uchragan. She`r Saturn davrida yozilgan bo`lib, bu davrda odamlar hudolardek tashvishsiz, janjalsiz, urushlarsiz, og`ir majburi mehnatlarsiz yashashgan.
g`oyat qiyin ish. Bu ibora yana quyidagi ko`rinishlarda ishlatiladi: a Herculean labour, Herculean labour. A labour of Sisyphus (a Sisyphean labour) – tinimsiz og`ir va befoyda ish. Lares and Penates – (k.u.) o`z uying - o`lan to`shagging. Lar va Penat qadimgi rim miflarida uy o`choqlarining homiylari bo`lishgan. Hercules` Pillars yoki the Pillars of Hercules – 1) chek, chegara, had. Qadimgi odamlar nazarida Gibraltar bo`g`ozining qirg`oqlarida qarama-qarshi joylashgan ikki qoya, ya`ni hozirgi kundagi Gibraltar va Seuta qoyalari qadimgi xalqlar yashovchi quruqliklar tugaydigan joyni bildirgan; 2) (k.m.) qadimgi yunon afsonasiga ko`ra Gerakl butun Yevropa va Afrikaning Liviya davlatidan to`xtovsiz yurib o`tgan va o`z sayohatining estaliklari sifatida Gerkules ustunlarini qo`yib chiqqan. Rise like a phoenix from its ashes – (k.u.) kuldan qaqnus yaralgandek. Sow dragon`s teeth – (k.u.) ajdar tishlarini ekmoq; nizo urug`ini sochmoq, urushga chaqirmoq, jangga chorlamoq. The thread of Ariadne – (k.u.) mushkul, og`ir ahvoldan qutulish imkonini beradigan, mushkulini oson qiladigan narsa haqida yo`l-yo`riq, ko`rsatma, dastur. Krit oroli Ariadnning qizi yunon qaxramoni Tezeyaga uni labirintdan chiqib ketishi uchun unga kalava ip berib yordam qilgan.
Yunon mifologiyasidan olingan tushunilishi oson bo`lgan iboralarning qiziqarli misollaridan biri Castor and Pollux hisoblanadi. Bu frazeologizm Elma bilan bog`liq chiroqlar, machta uchidagi chiroq, atmosfera elektrining paydo bo`lishi (yashin, chaqmoqlar haqida). Ibora yunon mifologiyasidagi Ledning egizak o`g`illari Kastor va Polluks ismlaridan olingan. Gomerning “Illiada” va “Odissey” asarlari bilan bog`liq iboralar:
Download 0.63 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling