Bir yarusli shprengelli fermalarni hisoblashda ularning elementlari quyidagi uchta kategoriyaga bo‘linadi:
Faqat asosiy fermaga tegishli bo‘lgan elementlar. Ulardagi zo‘riqish shprengelni hisobga olmasdan, asosiy fermani hisoblash orqal topiladi.
Faqat shprengelga tegishli bo‘lgan elementlar. Ulardagi zo‘riqish mustaqil ajratib olingan shprengelli fermaning hisoblashdan topiladi.
Bir vaqtning o‘zida asosiy ferma bilan shprengelga tegishli bo‘lgan elementlar. Ulardagi zo‘riqish asosiy ferma bilan shprengelda hosil bo‘lgan zo‘riqishlarning yig‘indisiga teng.
Ikki yarusli shprengelli fermalarning sterjenlari 4 kategoriyaga bo‘linadi. Ulardan uchtasi yuqorida ќurilgan shprengelli ferma sterjenlarining kategoriyalariga mos. To‘rtinchi kategoriyali elementlar fermaning asosiy sterjenlari kabi (I–kategoriya) bo‘ladi, lekin harakat yuqorigi belbog‘da yoki pastki belbog‘da bo‘lganda, ularning t. ch. har xil bo‘ladi.
9.4 – rasm
Paralel belbog‘li bir yarusli shprengelli fermaning (9.4a–rasm) ќo‘rsatilgan elementlardagi zo‘riqishlarining ta’sir chiziqlari-ni quramiz (harakat pastdan).
O68 t. ch. (I–kategoriya) 9.4b – rasmdagi asosiy ferma ќuriladi ferma chap ќismining muvozanati qaraladi.
M5 = RA∙2d+O68∙h = 0.
chap
yoki
M5 = –RB∙4d+O68∙h = 0.
o‘ng
.
O68 ning t. ch. 9.4v–rasmda ќo‘rsatildi.
D57 ning t. ch. (II – kategoriya). Y=0,
9.4d– rasm
D56 ning t. ch. (III– kategoriya). Y=0,
RA+D56∙sin, (9.4e–rasm).
Endi quyidagi ikki yarusli fermani qaraymiz.
9.5– rasm
V56 ning t. ch. (9.5-rasm)
IV – kategoriya elementi. Avval harakat pastdan, keyin harakat yuqoridan bo‘lgan xol uchun asosiy fermadan t. ch. chizamiz. Bu t. ch. foydalanib berilgan fermaning V56 zo‘riqishni t. ch. chizamiz.
Harakat pastdan.
I–I tekisligni o‘tkazamiz, kesilgan fermaning chap bo‘lagini muvozanatini karaymiz.
a) R=1 kuchi o‘ngda,
MK=–RA∙a–V56(a+2d)=0,
chap
b) R=1 kuchi chapda
MK=0,
o‘ng
RB∙(a+6d)+V56(a+2d)=0,
o‘ng
V56 ning t.ch.9.5v rasimda qo‘rsatilgan
2. Xuddi shu tartibda xaraќat yuqorida bo‘lgan xol uchun chizamiz (9.16 t –rasm).
Do'stlaringiz bilan baham: |