Finikiyaliklarning tarixi. Qadimgi Finikiya davlati: kelib chiqish tarixi


Siyosatning boyligi nimaga asoslangan edi?


Download 1.45 Mb.
bet4/23
Sana28.12.2022
Hajmi1.45 Mb.
#1016235
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23
Bog'liq
finikiya

Siyosatning boyligi nimaga asoslangan edi?
Yangi odamlarni jalb qilish uchun (xususan, harbiylar), shaharlar podshohlari erga sodiq xizmatlari uchun mukofotlanishdi. Qishloq hamjamiyatida, shuningdek, ma'lum bir erning mulki bor edi, u ma'lum bir kishining xizmatlari va ta'siriga qarab uning a'zolari o'rtasida taqsimlandi. Biroq, o'sha paytga kelib, o'zining qishloq xo'jaligi mahsulotlari Finikiyani boqardi, lekin u savdo daromadiga unchalik ta'sir qilmadi.
Finikiya shaharlarida Livan tog'larida qimmatbaho metallar konlarini o'zlashtirish orqali ancha ko'p pul bor edi. Bundan tashqari, u erda eng qimmatbaho daraxt turlari o'sdi, ularning yog'ochlari tezda eng muhim eksport mahsulotiga aylandi. Chet ellik savdogarlar binafsha rangga bo'yalgan finikiyalik junni yaxshi ko'rishardi, uning sirini faqat Tir olimlari bilar edi. VIII - VII asrlardan boshlab. Miloddan avvalgi NS. xorijiy savdogarlar orasida ham katta talabga ega bo'lgan nozik va nozik shisha buyumlar ishlab chiqarish tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda.
Dengiz savdosining kengayishi
Misr nihoyat parchalanib ketganidan so'ng, Tir va boshqa shaharlar hayratlanarli darajada boyib keta boshladi. Deyarli barcha Finikiya koloniyalari tez o'sdi, ularning ko'plari keyinchalik mustaqil davlatlarga aylandi. Ular tezda misrliklarning barcha savdo kanallarini egallab olishdi va boyitish jarayoni yanada tezlashdi.
Finikiyaliklar nima bilan savdo qilishgan?

Shuni tushunish kerakki, Finikiya qadim zamonlarda o'z hududida ishlab chiqarilgan tovarlarni sotish hisobiga boy bo'lgan. Birinchidan, uning farovonligi hashamatli buyumlar va nodir buyumlarni (xususan, zargarlik buyumlari) qayta sotish hisobiga o'sdi. Bundan tashqari, bu mamlakat aholisi nafaqat ajoyib dengizchilar, balki umidsiz qaroqchilar ham bo'lgan. Barcha o'ljalar ko'pincha Finikiya shaharlarida rasman taslim bo'lgan, buning uchun qadimgi "xususiy shaxslar" munosib summa olganlar.
Finikiyaliklar tug'ilishdan dengizchi ekanligini eslab, qo'shni davlatlar ularni bezorilik qilishga jur'at eta olishmadi, chunki shtat floti jinoyatchilar uchun ko'p muammolarni keltirib chiqarishi mumkin edi. Shu bilan birga, bu xalqning "shon -shuhrati" shunda ediki, hatto eng yomon dushmanlar ham bir -ikki kemalarini bir joyga cho'ktirish uchun bir muncha vaqt janjallarini unutishlari mumkin edi. Finikiyaliklar bu haqda bilishar edi va shuning uchun qirg'oq bo'yidagi aholi punktlariga jasoratli dengiz reydlari uyushtirishdan bosh tortishmadi.
O'sha Tir dengiz savdosining asosiy daromadlaridan biri qullar bo'lganligi ajablanarli emas. Qadim zamonlarda Finikiya siyosat qirollari oddiy fuqarolarga katta miqdorda qarz bera oladigan yagona davlatlardan biri bo'lganligi haqida dalillar mavjud. Bu altruizm uchun emas, balki "tadbirkorlikni" rivojlantirish maqsadida qilingan: odam davlatdan pul olgan, buning uchun u faqat birinchi marta kema va tovar zaxiralarini sotib olishi mumkin edi. "Iqtidorli" oilasi sadoqat garoviga aylandi. Oddiy qilib aytganda, pul bilan aldash fuqarolar manfaatlariga to'g'ri kelmagan.
Finikiyaliklar quruqlik yo'llarini unchalik tez o'zlashtirmaganlar. Ammo hamma narsa miloddan avvalgi birinchi ming yillikda o'zgardi. er, odamlar tuyalarni bo'ysundirishga qodir bo'lganlarida. Qat'iy savdogarlar bunday noyob imkoniyatni qo'ldan boy bera olmasdilar, shuning uchun o'sha Suriyaning rivojlanishi bir zumda boshlandi.

Download 1.45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling