Har xil kimyoviy reaktsiyalar har xil tezlikda ketishi uzoq vaqtdan beri ma’lum: biri juda sekin, ikkinchisi bir zumda. Kimyoviy reaktsiya tezligi haqidagi tushuncha kimyoviy kinetikaga asos soldi. Ma’lum bo’lishicha, kimyoviy reaktsiyaning tezligi ko’p omillarga – reaktivlarning zichligiga, bosimiga, haroratiga, qattiq yuzaning maydoniga va boshqalarga bog’liq. Katalizatorlar reaktsiya tezligiga sezilarli ta’sir ko’rsatadi. Katalizator ta’sirida reaktsiya tezligining oshishi kataliz hodisasining mohiyatidir. Ya’ni, katalizator ishtirokidagi reaktsiyalar katalitik yoki kataliz deb ataladi. Hozir katalizatorlar laboratoriyada ham, sanoatda ham ko’plab kimyoviy reaktsiyalarni tezlashtirish uchun ishlatiladi. Kimyoviy kinetika va kataliz moddaning reaktivligi haqidagi zamonaviy ta’limotning asosini tashkil etadi. Bu fizik kimyoning eng katta tarmoqlaridan biri - Har xil kimyoviy reaktsiyalar har xil tezlikda ketishi uzoq vaqtdan beri ma’lum: biri juda sekin, ikkinchisi bir zumda. Kimyoviy reaktsiya tezligi haqidagi tushuncha kimyoviy kinetikaga asos soldi. Ma’lum bo’lishicha, kimyoviy reaktsiyaning tezligi ko’p omillarga – reaktivlarning zichligiga, bosimiga, haroratiga, qattiq yuzaning maydoniga va boshqalarga bog’liq. Katalizatorlar reaktsiya tezligiga sezilarli ta’sir ko’rsatadi. Katalizator ta’sirida reaktsiya tezligining oshishi kataliz hodisasining mohiyatidir. Ya’ni, katalizator ishtirokidagi reaktsiyalar katalitik yoki kataliz deb ataladi. Hozir katalizatorlar laboratoriyada ham, sanoatda ham ko’plab kimyoviy reaktsiyalarni tezlashtirish uchun ishlatiladi. Kimyoviy kinetika va kataliz moddaning reaktivligi haqidagi zamonaviy ta’limotning asosini tashkil etadi. Bu fizik kimyoning eng katta tarmoqlaridan biri
KIMRIVOJLANTIRISHDAGI O`RNIYO TEXNOLOGIYA SOHALARINI - Kimyo texnologiya sohalarini rivojlantirishdagi o`rni.
- Kimyoviy reaktsiyalarning borishida fizik va kimyoviy jarayonlar chambarchas bogʼlangan boʼlib, bu esa ularni oʼrganishda yangi fanni - fizikaviy kimyo fanining yuzaga kelishini taqazo etgan.
- Fizikaviy kimyo fanida kimyoviy jarayonlarni borish qonuniyatlariga, kimyoviy muvozanat holatlariga, moddalar tuzilishi va xossalariga katta eʼtibor qilinadi. Bular esa fizikaviy kimyoning asosiy masalasini - kimyoviy jarayonlarni borish yoʼllari va oxirgi natijalarini oldindan aytib berish va pirovardida kimyoviy jarayonni boshqarishga imkon yaratish masalasini yechishga yordam beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
