Fizika Fakulteti "Jismlarning suvda suzishi va Arximed qonuni"

O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus talim vazirligi
Mirzo Ulug’bek nomidagi O’zbekiston Milliy Universiteti
Fizika Fakulteti
“Jismlarning suvda suzishi va Arximed qonuni”
Mavzusida
Keys-Stadi
Keys

Dono toshbaqa
Pedagogik Annatatsiya
O’QUV PREDMEDI: «Fizika».
МAVZU: “jismlarning suvda suzishi va Arximed qonuni”
Тalimiy maqsad: O’quvchilarga namoyish tajribalar asosida mavzuni mustahkamlash
Rejalashtriladigan o’quv natijalari:
- O’quvchilarda O’tkazgichlarda elektr zaryadlarining taqsimlanishi mavzusida nazariy bilimlarni hosil qilish
- O’quvchilarning nazariy bilimlarini amaliy mustahkamlash.
- Mustaqil tarzda qaror qabul qilish malakalarini egallash.
Keys
Dono toshbaqa
(muammoli vaziyat)
Qadim zamonlarda Taygada yashagan dono toshbaqa bor edi. Uning yonida yashagan barcha hayvonlar uni juda aqlli va dono deb hisoblashgan va ular tez-tez yordam va maslahat uchun unga murojaat qilishgan.
Bahor faslining birida, o’rmondan oqib o’tgan daryo toshib, atrofni suv bosganida, hayvonlar yordam uchun dono toshbaqaga murojaat qilishdi. Ular umidsiz edilar va uylarini qanday tark etishni hamda bu dahshatli toshqindan omon qolishni bilishmasdi.
Dono toshbaqa uzoq o’yladi va dedi: “Men sizlarga qanday yordam berishni bilaman. Va u daryo boyidagi qurigan daraxt yordamida” dedi. Hayvonlar hayratda qolishdi.
Keys
Dono toshbaqa
Topshiriq:
1.Toshbaqa hayvonlarga qanday yordam bera oladi?
2.Amaliy vaziyat bosqichma-bosqich tahlil qilish va xal qilish bo’yicha talabalarga uslubiy ko’rsatmalar.
2.1.Talabalarga yoriqnoma

Ish bosqichlari	Maslahat va tavsiyanomalar
1. Keys va uning axborot taminoti haqida tanishish	Аvvalo keys bilan tanishing.Faradey qafasi mazmuni ba mohiyati xaqida tushuncha xosil qilish uchun bor bo’lgan butun axborotni diqqat bilan o’qib chiqish lozim. O’qish paytida vaziyatlarni tahlil qilishga shoshilmang
2. Berilgan vaziyat bilan tanishish	Malumotlarni yana bir marotaba diqqat bilan o’qip chiqing. Nimaga Faradey aynan qafas ichiga kirganini taxlil qiling.

2.Amaliy vaziyat bosqichma-bosqich tahlil qilish va xal qilish bo’yicha talabalarga uslubiy ko’rsatmalar.
2.1.Talabalarga yoriqnoma(davomi)

Ish bosqichlari	Maslahat va tavsiyanomalar
3. Muammoli vaziyatni tahlil qilish	Asosiy muammo va kichik muammolarga diqqatinggizni jalb qiling. Асосий муаммо: Daraxt yordamida toshqindan qanday omon qolish.
4. Муаммоли вазиятни ечиш усул ва воситаларини танлаш ҳамда асослаш	Ушбу вазиятдан чиқиб кетиш ҳаракатларни излаб топиш мақсадида қуйида тақдим этилган “Муаммоли вазият” жадвалини тўлдиришга киришинг. Муаммони ечиш учун барча вазиятларни кўриб чиқинг, муқобил вазиятни яратинг. Муаммонинг ечимини аниқ вариантлардан танлаб олинг, муаммонинг аниқ ечимини топинг. Жадвални тўлдиринг. Кейс билан ишлаш натижаларини ёзма шаклда илова этинг

III.O’qituvchi tomonidan keysni yechish va taxlil qilish varianti
Mazkur xolatda qabul qilinishi mumkin bo’lgan muammoning barcha yechimlarini topamiz:

Muammoli vaziyat	Muammoli vaziyatning kelib chiqish sabablari	Vaziyatdan chiqib ketish qonunlari
Hayvonlar jon talvasasida qolganligi	O’rmondagi daryoga sel kelib toshqinning paydo bo’lishi	Arximed qonunlaridan foydalanish

3. Keysning yechimi
.Demak bizda qurigan daraxt bor. Bu daraxt yordamida suvda suzishlari mumkin. Yani daraxt zichligi suvning zichligidan kichik bo’lganligi uchun daraxt suv yuzasida nisbatan botgan holatda suzadi. Yani arximed kuchi daraxtni ko’tarishga yordam beradi.