Fizika va kimyo” fakulteti “ilmiy va metadologik kimyo” kafedrasi

1.Foiz konsentratsiyaga doir masala yechish: 1. 400ml ρ=1.24g/ml bo’lgan natriy ishqori eritmasida 100g NaOH bo’lsa, eritmaning massa ulishini aniqlang?
Berilgan:
V=400ml=0.4 l
ρ=1.24g/ml
m_NaOH=100g
____________
=?
Yechish:
Eritmani quyidagicha tasavur qilsak bo’ladi:

Quyidagicha yechamiz.
a. dan m_eritmani topamiz. m_eritma=ρ·V_eritma =1.24g/ml·400ml=496g
b. NaOH bor ekan.


2. 4 mol suvda 20 l HCl erishidan hosil bolgan eritmaning massa ulishini aniqlang?
Berilgan:
n_suv=4mol
V_HCl=20 l
= ?
Yechish: Buning o’quvchiga tushinarli bo’lishi uchun eng avvalo eritmaning hosil bo’lishini tasavur qilgan holda eritmaning oddiy rasmini chizib olamiz.

Ko’rinib turibdiki, qo’shilayotgan suv va HCl massalarini topib olishimiz kerak. m ni topish uchun eng avvalo suvning nisbiy molyar massasini topishimiz kerak .
a.Mr_(suv) =2Ar_(H)+Ar_(O)=2·1+16=18g/mol
b.Undan so’ng m ni topamiz.  bo’lsa, m ni topsak m=n·M bo’ladi. m=n·M=4mol·18g/mol=72g suv qo’shilgan bo’ladi.
c.HCl ning massasini topishda hajmidan foydalanib miqdorini, miqdoridan esa massasini topamiz.
HCl bor. Uning massasini topish uchun HCl ning nisbiy molyar massasini topamiz. M_(HCl)=Ar_(H)+Ar_(Cl)=1+35.5=36.5g/mol ga teng. Keyin bu formuladan dan topamiz. m=n·M=0.893mol·36.5g/mol=32.6g HCl
d. Eritmaning massasi qo’shilgan suv va HCl massalarini yig’indisiga teng. m_eritma=m_HCl+m_suv=72g+32.6g=104.6g ga teng.
e. Mssa ulushni topish uchun erigan HCl massasini eritma massasiga nisbati bilan topiladi.
li eritma hosil bo’lgan.