Fizikadan masalalar 10 10-sinf masalalari va test savollari to`plami

VIII bobni yakunlash yuzasidan test savollari

1. Tok manbayining elektr yurituvchi kuchi qanday birlikda ifodalanadi?

A) N; B) J; C) A; D) V.
2. Manbaning EYuK 12 V. Manba ichida 50 C zaryadni bir qutbdan ikkinchisiga ko‘chirishda chet kuchlar necha joul ish bajaradi?
A) 60; B) 50; C) 330; D) 600.
3. Metallar elektr o‘tkazuvchanligining klassik nazariyasini kim birin-chi bo‘lib yaratgaan?
A) P.Drude va golland fi zigi X.Lorens; B) E.R. Siemens;
C) K.Rikke; D) T.Styuart va R.Tolmen.
4. Ampermetrga ulanadigan shunt qanday tanlanadi va ulanadi?
RA– ampermetr qarshiligi, r – shunt qarshiligi.
A) RA>r, parallel ulanadi; B) RA>r, ketma-ket ulanadi;
C) RA5. Voltmetrga ulanadigan qo‘shimcha qarshilik qanday tanlanadi va ulanadi? Rv– voltmetr qarshiligi, r – qo‘shimcha qarshiligi.
A) Rv>r, parallel ulanadi B) Rv>r, ketma-ket ulanadi
C) Rv6. Elektr zanjiri qarshiligi 4 Ω bo‘lgan rezistordan va EYuK 12 V, ichki qarshiligi 2 Ω bo‘lgan tok manbayidan tuzilgan. Rezistordagi kuchlanish tushuvi necha volt?
A) 8; B) 2; C) 4; D) 12.
7. Gapni to‘ldiring. n ta elementni ... .. ulab, batareya tuzilganda umumiy EYuk n marta......
A) ... ketma-ket ... ortadi; B) ... ketma-ket ... kamayadi;
C) ... ketma-ket ... o‘zgarmaydi; D) ...parallel ... ortadi.
8. n ta elementni...... ulab batareya tuzilganda umumiy EYuK ..., ichki qarshiligi n marta...
A) ... parallel ... o‘zgarmaydi ... kamayadi;
B) ... parallel ... ortadi ... kamayadi;
C) ... parallel ... o‘zgarmaydi ... ortadi;
D) ... ketma-ket ... o‘zgarmaydi ... kamayadi.
9. Ichki qarshiligi 0,01 Ω bo‘lgan tok manbayi qisqa tutashganda, tok kuchi 1000 A bo‘ldi. Manba EYuKni toping (V).
A) 10; B) 9; C) 12; D) 15.

10. Ichki qarshiligi 2 Ω bo‘lgan batareyaga 50 Ω li tashqi qarshilik ulandi. Agar batareyaning EYuK 12 V bo‘lsa, FIK (%) ni toping.

A) 92; B) 89; C) 96; D)100.

S	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
J	D	D	A	D	C	A	A	A

9-mashq
1-masala
Mis sterjendan 0,5 s davomida zichligi 9 A/mm2 bo‘lgan tok o‘tganda uning temperaturasi qanday o‘zgaradi? Misning solishtirma qarshiligi 1,7 · 10–8 Ω · m , z ich l ig i 89 0 0 kg /m 3, solishtirma issiqlik sig‘imi 380 J/(kg K)
Javobi: 0,20 oC).

Berilgan j c=380 J/kg K

Formulasi:

Yechilishi:

2-masala
Niobiydan yasalgan spiral 100 o C ga qizdirilsa uning solishtirma qarshiligi necha marta o‘zgaradi? Niobiy uchun α = 0,003 K–1 (Javobi: 1,3 marta ortadi).

Berilgan

Formulasi:

Yechilishi:

3-masala
Nikelin simning 20 oC dagi qarshiligi 20 Ω ga teng edi. Uni 120 oC gacha qizdirilsa, qarshiligi nimaga teng bo‘ladi? Nikelin uchun α = 0,0001 K–1.

Berilgan

Formulasi: Yechilishi:

4-masala
Vakuumli diodda elektron anodga 8 Mm/s tezlik bilan yetib boradi. Anod kuchlanishini toping (Javobi: 180 V).

Berilgan

Formulasi:

Yechilishi:

5-masala
Vakuumli diodda anoddagi maksimal tok kuchi 50 mA ga teng bo‘ldi. Katoddan har sekundda nechta elektron uchib chiqmoqda? (Javobi: 3,1 · 1017).

Berilgan

Formulasi:

Yechilishi:

6-masala
Yarimo‘tkazgichlarda musbat ion bilan kovak orasida farq bormi?
Javob: Kovak elektron tark etgan joy musbat ion kovagi bor atom
7-masala
Nima sababdan tashqi sharoitlar o‘zgarmagani holda elektron-kovak jufti to‘xtovsiz hosil bo‘lib tursada, yarimo‘tkazgichda erkin zaryad tashuvchilar soni o‘zgarmaydi.
Javob: Chunki elektron kovaklardan joy almashadi
8-masala
Germaniyga fosfor, rux, kaliy kiritilsa, qanday turdagi o‘tkazuvchanlik hosil bo‘ladi?
Javob:



9-masala
Nima sababdan bir xil kuchlanishda to‘g‘ri p–n o‘tishdagi tok, teskari o‘tishdagi tokka nisbatan ancha katta bo‘ladi?Javob : P+ ga n-ga ulanganda ichki va tashqi maydon yo’nalishi bir xilda bo’ladi va maydon zaryadlangan zarralar ko’proq kiradi.
10-masala
Termistor (qarshiligi temperaturaga qarab o‘zgaradigan yarim o‘kazgichli asbob) uchiga ketma-ket holda 1 kΩ li qarshilik ulanib, unga 20 V kuchlanish berildi. Xona temperaturasida zanjirdagi tok kuchi 5 mA edi. Termistorni issiq suvga tushirilganda undan o‘tuvchi tok kuchi 10 mA bo‘lib qoldi. Termistor qarshiligi necha marta kamaygan? (Javobi: 3 marta).

Berilgan R=10^3Ω U=20V I1=5 mA I2=10 mA

Yechilishi: