Fizikaning zamonaviy tadqiqotlar usullari


Tadqiqot metodlariga quyidagilar kiradi


Download 0.82 Mb.
bet2/7
Sana21.06.2023
Hajmi0.82 Mb.
#1640256
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
FIZIKANING ZAMONAVIY TADQIQOTLAR USULLARI

Tadqiqot metodlariga quyidagilar kiradi:


empirik tadqiqotlar
    • kuzatish, qiyoslash, o`lchash, eksperiment usullari

Nazariy
tadqiqot
    • mavhumdan aniqlikka tomon borish usullari

Empirik va nazariy tadqiqotlar
    • tahlil va sintez, induktsiya va deduktsiya, modellashtirish, mavhumlashtirish usullari

Tajriba konstruktorlik ishlarini bajarish jarayoni ham muayyan mantiqiy ketma-ketlikda joylashgan bir qator asosiy bosqichlarga bo`linadi.


Dolzarblikni asoslash va mavzuni shakllantirish, TKIning maqsad va vazifalarini shakllantirish
texnikaviy loyihalar talqinlarini ishlab chiqish va samaraligini tanlash;
texnikaviy daraja va sifatni belgilash, texnikaviy-iqtisodiy ko`rsatkichlarni hisoblash;
ishlab chiqarishni texnologik tayyorlash: texnologik jarayonlarni ishlab chiqish, qurilmalarni, kesuvchi va qo`shimcha asbob-uskunalarni loyihalash v atayyorlash;
tajribaviy namuna detallari, qismlari va bloklarini tayyorlash, ularni yig`ish;
tajribaviy namunani aprabatsiya qilish, me’yoriga yetkazish va sozlash;
stendda va ishlab chiqarishda sinash.
tajribaviy namunani davlat sinoviga topshirish;
davlat sinovini o`tkazish va sertifikattsiya
tajribaviy namunaning qismlari, bloklari va uni to`la ravishda sinovdan keyin ishlashini taxlil qilish;
ishonchlilik talablariga javob bermaydigan ayrim qismlar, bloklar va detallarni almashtirish.
ishchi loyihani ishlab chiqish;
zarur konstruktorlik hujjatlarini tayyorlash;
eksperimental namunani loyihalashda texnikaviy topshiriqni ishlab chiqish;
texnikaviy-iqtisodiyasos;
patentga loyiqlikni tekshirish.

Olimlar ilmiy natija (ijobiy yoki salbiy) ga erishish vositasi sifatida yetarlicha faktik materiallarga ega bo`lmagan hollarda faraz (gipoteza) dan foydalanadilar, bu o`z navbatida tajribada sinab ko`rish va nazariya asoslash talab yetadi. Tasniflash va ilmiy tadqiqotning asosiy bosqichlari Ilmiy tadqiqot yoki ilmiy tadqiqiy ishlar (ITI) maqsadiga, tabiat yoki sanoat bilan bog`liqlik darajasi va ilmiy chuqurligiga ko`ra uch asosiy turga ajraladi: fundamental (nazariy), amaliy . Fundamental (nazariy) tadqiqotlar atrof borliqdagi yangi qonunlarni ochishga, hodisalararo aloqalarni aniqlashga, yangi nazariya va tamoyillar yaratishga yo`naltiriladi. Ular ijtimoiy bilimni kengaytirishga, tabiat qonunlarini yanada chuqurroq anglashga imkoniyat beradi. Bu tadqiqotlar ham fanning ichida, ham ijtimoiy ishlab chiqarishda asos (fundament) hisoblanadi. Amaliy tadqiqotlar ilmiy negiz (baza) ishlab chiqishga yo`naltiriladi. Mazkur negiz ishlab chiqarishning yangi vositalari (uskunalar, mashinalar, materiallar, ishlab chiqarish vositalari, ishni tashkil yetish va b.) ni yoki mavjudlarini takomillashtirish zarurdir. Bu tadqiqotlar jamiyatning ishlab chiqarish muayyan tarmoqlarini rivojlantirishga bo`lgan talablarini qondirishi lozim. Ishlanmalar yoki tajriba konstruktorlik ishlari (TKI)dan maqsad amaliy (yoki fundamental) tadqiqotlarning natijalaridan, texnika, ishlab chiqarish texnologiyasining yangi xillarini barpo qilish va o`zlashtirish yoki mavjud namunalarini takomillashtirish maqsadida foydalaniladi.

  • Olimlar ilmiy natija (ijobiy yoki salbiy) ga erishish vositasi sifatida yetarlicha faktik materiallarga ega bo`lmagan hollarda faraz (gipoteza) dan foydalanadilar, bu o`z navbatida tajribada sinab ko`rish va nazariya asoslash talab yetadi. Tasniflash va ilmiy tadqiqotning asosiy bosqichlari Ilmiy tadqiqot yoki ilmiy tadqiqiy ishlar (ITI) maqsadiga, tabiat yoki sanoat bilan bog`liqlik darajasi va ilmiy chuqurligiga ko`ra uch asosiy turga ajraladi: fundamental (nazariy), amaliy . Fundamental (nazariy) tadqiqotlar atrof borliqdagi yangi qonunlarni ochishga, hodisalararo aloqalarni aniqlashga, yangi nazariya va tamoyillar yaratishga yo`naltiriladi. Ular ijtimoiy bilimni kengaytirishga, tabiat qonunlarini yanada chuqurroq anglashga imkoniyat beradi. Bu tadqiqotlar ham fanning ichida, ham ijtimoiy ishlab chiqarishda asos (fundament) hisoblanadi. Amaliy tadqiqotlar ilmiy negiz (baza) ishlab chiqishga yo`naltiriladi. Mazkur negiz ishlab chiqarishning yangi vositalari (uskunalar, mashinalar, materiallar, ishlab chiqarish vositalari, ishni tashkil yetish va b.) ni yoki mavjudlarini takomillashtirish zarurdir. Bu tadqiqotlar jamiyatning ishlab chiqarish muayyan tarmoqlarini rivojlantirishga bo`lgan talablarini qondirishi lozim. Ishlanmalar yoki tajriba konstruktorlik ishlari (TKI)dan maqsad amaliy (yoki fundamental) tadqiqotlarning natijalaridan, texnika, ishlab chiqarish texnologiyasining yangi xillarini barpo qilish va o`zlashtirish yoki mavjud namunalarini takomillashtirish maqsadida foydalaniladi.

Download 0.82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling