2-topshiriq. Nisbiy xatolikni aniqlash.
Agar x-bir necha bevosita o`lchanadigan kattalikni funksiyasi bo`lsa, u holda nisbiy xato quyidagicha aniqlanadi:
Ma'lumki natural logarifm differensiali:
d (lnx)=
Shunday qilib natijaviy kattalikni nisbiy xatoligi funksiyaning natural logarifm differensialiga teng. Mn: х=/а,в,с,…/ bo’lsa, nisbiy xatolik
bo`ladi.
Bevosita o`lchashdagi natijaviy kattalikni nisbiy xatoligini aniqlash uchun quyidagi qoidaga amal qilish lozim.
1. Aniqlanishi lozim bo`lgan kattalikni matematik ifodasi logarifmlanadi.
2. Olingan natijadagi har bir fizik kattalikni bir-biriga bog`liq emas deb differensiallanadi.
3. Differensial beligisi bilan almashtiriladi va uni modulini algebraik yig`indisi olinadi.
Elementar funksiyalarini xatolik jadvali.
Ayrim funksiyalarni absolyut xatoligini hisoblashga nisbatan nisbiy xatolikni hisoblash oddiyroq ko`rinishda bo`ladi. Shuning uchun oldin nisbiy xato so`ng, absolyut xato hisoblanadi. Natijada esa: х=х+ shaklida ifodalanadi.
а+в
|
|
|
а-в
|
|
|
а*в
|
|
|
|
|
|
аn
|
nan-1
|
N
|
Lna
|
|
|
Sin
|
Cos
|
Ctg
|
Cos
|
Sin
|
Tg
|
Tg
|
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |