Fiziologiya fanidan davolash ishi, pediatriya, tibbiy profilaktika, tibbiy biologiya va stomatologiya fakultetlari studentlari uchun yozma-og’zaki so’rov nazorat savollari

78. Aldosteronning ta’sir etish mexanizmi; 
Aldesteron gormoni ta’sirida nefronning distal kanallari oxiri va yig’uvchi naychalarda kuchayadi. Aldesteron 
sekresiyasi qon xajmi kamayganda va plazmada natriy ionlari miqdori kamayganda kuchayadi. Yurak 
bo’lmachalaridan ajralib chiqadigan natriyuretik gormon natriy reabsorbsiyasini tormozlab, uni chiqib ketishini 
kuchaytiradi. Bu gormon ishlab chiqarilishi, aylanib yurgan qon miqdori va hujayralararo bo’shliq suyuqligi 
ortganda kuchayadi. 

---

Mahmud Yazdanov 
https://t.me/Makhmud_Yazdanov

 [phone]
Aldesteron gormoni nefronning distal kanalchalarida va yig’uvchi naylarda kaliy sekresiyasini kuchaytiradi. Insulin 
gormoni esa kaliy chiqishini kamaytiradi. Qon faol reaksiyasi ishqoriy tomonga siljiganda (alkaloz) siydik bilan 
kaliy chiqishi kuchayadi, kislotali tomonga siljiganda (asidoz) esa ozayadi. 
79. Androgenning ta’sir etish mexanizmi; 
Erkak jinsiy bezlarida spermatogenez jarayonlari kechadi va erkak jinsiy gormonlari – androgenlar hosil bo’ladi. 
Spermatogenez urug’ hosil qiluvchi naychalarda joylashgan spermatogen epitelial hujayralarning faoliyati bo’lib 
hisoblanadi. Androgenlar interstisial hujayralar – glandulositlarda (Leyding hujayrasida) hosil bo’ladi. Bu 
hujayralar urug’ hosil qiluvchi naychalar orasida joylashib, urug’don massasini yaqin 20 % ini tashkil qiladi. Uncha 
ko’p bo’lmagan miqdoda androgenlar buyrak usti bezi po’stlog’ining to’r sohasida ham ishlab chiqariladi. 
Androgenlarga bir necha steroid gormonlar kiradi, ulardan eng muhimi testosterondir. Bu gormonning qonga 
o’tishi erkaklarda birlamchi va ikkilamchi jinsiy belgilarni adekvat rivojlanishini ta’minlaydi. 
80. Jinsiy bezlarning fiziologiyasi;
Jinsiy sistema - insonning nasl qoldirishi, genetik jihatdan o
ʻzaro qoʻshilish, yangi avlodlar yuzaga kelishini 
ta’minlaydi. 
Erkaklik jinsiy a’zolariga
: 
 Moyak 
 epididimis 
 urug
ʻ pufakchalari 
 prostata bezi 
 uretra 
 jisiy olat kiradi. 
Ayollar jinsiy organlariga esa
: 
 tuxumdonlar 
 bachadon 
 bachadon naylari 
 qin 
 tashqi jinsiy a’zolar 
 sut bezlari