Фойдаланиш учун тавсия этилган эдабиётлар

Model – bu modellashtirishning ma’lum bosqichlarda о‘rganilayotgan orginal obyektning о‘rniga qо‘yiladigan obyekt.
Model – bu orginal obyektning asosiy xususiyatlarini aks ettiruvchi tasvir. Bu tasvir qо‘yilgan maqsadga qarab turlicha bо‘lishi mumkin.
Model – bu xayoliy yoki moddiy shaklda amalga oshirilgan sistema bо‘lib, о‘rganilayotgan obyektning xususiyatlarini aks ettirishi yoki uning о‘rnini bosishi lozim. Demak, har bir model ma’lum maqsadda tuziladi.
Maqsad – bu obyektning ma’lum bir vaqtdagi va fazodagi holatini ifodalash.
Qо‘yilgan maqsadga erishish uchun model ma’lum xususiyatlarga ega bо‘lishi kerak. Bu xususiyatlar shu vaqtning о‘zida model qurilishida sifat mezonlari о‘rnida qabul qilinadi. Ularning eng asosiylari quyida keltirilgan:

• 
  effektivlik (samaradorlik);
  
• 
  universallik;
  
• 
  barqarorlik;
  
• 
  mazmundorlik;
  
• 
  adekvatlik (monandlik);
  
• 
  cheklanganlik;
  
• 
  tо‘liqlilik;
  
• 
  dinamikaga egalik.
  

Matematik modelni ishlab chiqish bosqichlari

Tizimlarning modellashtirish turlarining tasnifi
Texnologik jarayonlarni kompyuterli modellashtirish quyidagi asosiy masalalarni yechishni ko’zda tutadi.

• 
  Jarayonlarning matimatik modelini qurish va uni kompyuterda jonlantirish.
  
• 
  Ishlab chiqarishni matematik modelini identifikatsiyalash (modellashtirilayotgan jarayon bilan adekvatligini taminlash maqsadida ya’ni modelning sifat va miqdor jihatdan real jarayonga mos kelishini)
  
• 
  Matematik modeldan foydalanib jarayonni optimallashtirish ya’ni jarayonlarning optimal rejimi va konkruktiv parametrlarini aniqlsh.
  Texnologik jarayonlarning tizimli tahlili.
  Kompterli modellashtirish masalasini yechish uchun tizimli tahlildan foydalanimiz bunda texnologik jarayon (kimyoviy texnologik jarayon) mos holda, quyidagi asosiy o’zgaruvchilarni xarakterlovchi biron bir funksianal tizim deb qaraladi.
  

obyekt
- jarayon holatiga tasir etuvchi kirish o’zgaruvchialari vektori.
- jarayon holatini xarakterlovchi va kirish o’zgaruvchilariga bog’liq chiqish o’zgaruvchilari vektori.
Ixtiyoriy sistema bir-biri bilan o’zaro bog’liq hamda tashqi muhit bilan tasirlashuvchi alohida qismlardan iborat deb qaraladi va umumiy bitta maqsad asosida birlashadi.
Obyekt fizik-kimyoviy jarayonlar sodir bo’ladigan qurilma yoki qurilma seksiyasidan tashkil etadi va fizik-kimyoviy sistema deyiladi.
Bir-biri bilan o’zaro bog’liq qurilmalar (obyektlar) majmuasi deyiladi. Xususiy holda ma’lum yaxlit maxsulot ishlab chiqarish uchun.
FKS1
FKS2
FKS3
FKS4
FKS5
KTS – kimyoviy texnologik sistema.
FKS – fizik kimyoviy sistema.
FKS1 – issiqliq almashinish qurilmasi(teplobmennik).
FKS2 – rektifikatsion kolonna.
FKS3 – separator.
FKS4 – tindirgich.
FKS5 – ajratkich.