Formulalar f = kuch(Bosim); n = harakat; µ = dangasalik (ishqalanish kuchi); s = oylik (Masofa); V = harakat (tezlik); t = vaqt; u = umr (Kuchlanish); I = baxt (Elektr toki); r = yoshlik (qarshilik); d = umr


Download 87.63 Kb.
Sana23.12.2022
Hajmi87.63 Kb.
#1049697
Bog'liq
lab



Formulalar
F = kuch(Bosim);
N = harakat;
µ = dangasalik (ishqalanish kuchi);
S = oylik (Masofa);
v = harakat (tezlik);
t = vaqt;
U = umr (Kuchlanish);
I = baxt (Elektr toki);
R = yoshlik (qarshilik);
D = umr.
Fizik kattaliklarni shartli vashda belgilab olamiz va formuladagi o’zgaruvchilar o’rniga olib borob qo’yamiz.
Birinchi formulada F fizik kattalik Kuch va µ ishqalanish kuchini shartli ravishda dangasalik va N bosim kuchini esa harakat deb belgilab oldik. Belgilab olingan o’zgaruvchilarimizni formulaga olib borib qo’yamiz va formulamiz quyidagi ko’rinishga keladi.
(1)
Ikkinchi formulada esa, S fizik kattalik Bosib o’tilgan masofani Oylik deb, v tezlikni karakat va t ni vaqt deb belgilab olamiz va bu o’zgaruvchilarimizni ham formulaga olib borib qo’yamiz. Ikkinchi formulamiz quyidagi ko’rinishga keladi.

2)
Uchinchi formulada esa, U fizik kattalik Kuchlanishni Umr deb, I tok kuchini yoshlik va R qarshilik kuchini esa, yoshlik deb belgilab olamiz va o’zgaruvchilarimizni formulaga olib borib qo’yamiz. Natija quyidagi ko’rinishda bo’ladi.

(3)
To’rtinchi formulada esa, D fizik kattalik Linzaning optik kuchini Umr deb va F fizik kattalikni birinchi formulada kuch deb belgilagan edik. O’zgaruvchilarni quyidagi formulaga olib boramiz va formulamiz quyidagicha ko’rinishga ega bo’ladi.
(4)

Endi formulalarda bir o’zgaruvchini belgilab olib, belgilangan o’zgaruvchni boshqa formulaga olib borib qo’yamiz.


Ikkinchi formuladan harakatni topib olamiz va uni birinchi formulaga olib borib qo’yamiz va quyidagi beshinchi formulani hosil qilamiz:



(5)

Endi deb olamiz va to’rtinchi formula bilan uchinchi formulani tenglashtiramiz va oltinchi formula kelib chiqadi.


(6)

Yuqoridagi birinchi va ikkinchi formularni o’rniha qo’yish usuli orqali, uchinchi va to’rtinchi formulani tenglashtirib KUCHni topib oldik va beshinchi va oltinchi formulalarni keltirib chiqardik. Endi shu hosil bo’lgan beshinchi va oltinchi formulalardagi “Tenglikni chap tomonlari o’zaro teng bo’lsa, o’ng tomonlari ham o’zaro tek bo’ladi” degan xulosadan kelib chiqib ikki formulalarni tenglashtirib yettinchi formulani hosil qilamiz.


(7)

Ana endi bu yettinchi formuladan bizga qaysi o’zgaruvchi kerak bo’lsa shuni topib olishimiz mumkin bo’ldi. Hozir quyida har bir o’zgaruvchini topamiz va hosil bo’lgan formulamizga ta’rif beramiz.


(7.1)
7.1 formulada vaqtimiz ko’p bo’lishi uchun har bir o’zgaruvchini ko’paytirishimiz kerak ekan.
(7.2)
7.2 formulada biz baxtli yashashni xohlasak, vaqtimiz ko’p va dangasaligimiz kamroq, yoshimiz kichikroq yani yoshroq qari emas va oyligimiz ham qancha kam bo’lsa biz shuncha baxtli bo’larkanmiz.
(7.3)
7.3 formulada biz Yosh bolishimiz uchun, vaqtimiz ko’p va dangasaligimiz kamroq, oyligimiz ham kamroq va qancha baxtsiz bo’lsak shuncha yosh bo’larkanmiz.
(7.4)
7.4 formulada biz Dangasaligimiz kamroq bo’lishi uchun, vaqtimiz kam va yoshmiz kattaroq, baxtli yashashimiz va oyligimiz ham ko’proq bo’lsa bizning ham dangasaligimiz shuncha kamroq bo’larkan.
(7.5)
7.5 formulada bizning oyligimiz qanchalik ko’p bo’lishini xohlasak, har doimgidek vaqtimiz ko’p bo’lishi ya’ni hamma ishga ulgurishimiz va qanchalik yosh bo’lsak kuchga to’la bo’lamiz, baxtimiz ham dangasaligimiz ham kamroq bo’lsa oyligimiz shuncha ko’p bo’larkan.
Xulosa o’rnida shuni aytishimiz mumkinki bu yerda asosiy parameter vaqt ekanligini ko’rishimiz mumkin. Chunki deyarli hamma formulamizda vaqtni boshqa paramtrlarga nisbatini ko’rishimiz mumkin. Endi yuqorida xosil bo’lga so’ngi beshta formulamizdan kelib chiqib, bu formulalarni blok sxemasini tuzib chiqamiz.

Blok sxema

Download 87.63 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling