Uni’ort- bita moddaning mustakil tars’orti (mas-n, O2 ning xujayraga kirishi);
Sim’ort- ikki xil moddaning bir yunalishidagi birgalida tashilishi (mas-n, kandlar yoki aminokislotalarning Na Bilan birgalikda xujayraga Kirishi);
Anti’ort- ikki xil moddaningboglangan xolda karama-karshi yunalishda membrana orkali tashili (mas-n, ATF Bilan ADF ning mitoxondriya ichki membranasi orkali karama-karshi yunalishdagi anti’orti).
Diffuziya- molekulalarning kontsentratsisi yukori tomondan kontsentratsiyasi kam tomonga uz-uzidan siljishidir.
Membranalar yuzasidagi potentsial bioelektrokimyoviy jarayonlarda muxim rolg’ uynaydi. Odatda, tadkikotlarda unga yakin –elektrokinetik potentsial (ξ) (dzeta potentsial) yoki uzgargan potentsial ulchanadi. Biofizikada bir necha xil potentsiallar turi mavjud: mas-n, tinchlik potentsiali T’, xarakat potentsiali X’, Donan potentsiali D’, ‘ostsina’tik potentsial ‘S’ va x.z.lar.
Tinchlik potentsiali deb, -xujayraning fiziologik tinchlik ‘aytida, uning tsito’lazmatik membranasi bilan tashki muxit urtasidagi mavjud potentsiallar farkiga ay-di. T’ xujayraning kuzgaluvchanligini tahminlaydi, uning uzgartirilishi orkali, bir kator xujayraviy jarayonlar: nerv im’ulg’sining ‘aydo bulishi va uzatlishi, sekretorlik faoliyat, muskul kiskarishlar va x.z. boshkariladi.
Xarakat potentsiali deb- xujayralar kuzgalgada, xujayraichi muxiti bilan tashki muxitdagi eritmalararo, sunuvchi tebranishlarni eslatuvchi membrana potentsialining uzgarishining yuz berishiga ay-di.
Donan muvozanati (D’)- fazalardan biridagi zaryadli zarrachalarning, boshka bir fazaga utaolmasligi tufayli fazalar urtasida yuzaga keladigan ionlar muvozanatining bir turidir.
9 – Mavzu: Elektro’tkazuvchanlik
Reja:
Elektro’tkazuvchanlik struktura asoslari.
Hujayra va to’qimalarning elektr o’tkazuvchanligi.
Hujayra im’edansi.
Do'stlaringiz bilan baham: |